Pages

Saturday 23 July 2011

Errors in electrical measurements

ၿမန္မာအင္ဂၽင္နီယာဖိုရမ္  http://www.myanmarengineer.org မွ၊ ကူးယူေဖာ္ၿပပါတယ္။

သေဘ္ာေပါါမွာ multi-meter ေတြ၊ mega tester ေတြအၿပင္၊ main switch board, emergency switch board ေတြနဲ႔ distribution panels, motor starter panels ေတြမွာ volt meter, frequency meter, ampere meter, kilo watt meter အစရိွသလို၊ မီတာ အေၿမာက္အမၽားကို၊ တတ္ဆင္အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ အေႀကာင္းတိုက္ဆိုင္လာလို႔ လၽွပ္စစ္နဲ႔ပက္သက္ၿပီးတိုင္းတာစစ္ေဆးတဲ႔အခါ၊ အသံုးၿပဳတဲ႔ မီတာ ဆိုတဲ႔ measuring instruments ေတြမွာၿဖစ္ေပါါတတ္တဲ႔ error ေတြနဲ႔ပက္သက္ၿပီးမွတ္သား မိသေလာက္ေဖာ္ၿပ ပါရေစ။

measuring instruments ေတြမွာၿဖစ္ေပါါတတ္တဲ႔ error ေတြကိုေလ့လာႀကည္႔တဲ႔အခါ၊ gross error, systematic errors နဲ႔ random သို႔မဟုတ္ accidental error ဆိုၿပီးေတြ႔ရပါတယ္။

gross error ဆိုတာကေတာ႔၊ မီတာကိုဖတ္တဲ႔အခါ၊ မီတာမွတိုင္းတာရရိွလာတဲ႔ တန္ဘိုးေတြကို၊ မွားယြင္းဖတ္မိၿခင္း နဲ႔ မွားယြင္းတြက္ခၽက္မိၿခင္းတို႔ကို ဆိုလိုတာၿဖစ္ပါတယ္။

systematic errors ေတြကို inherent errors ေတြအၿဖစ္ေခါါဆိုနိဳင္ၿပီး၊ ပံုမွန္ calibration မလုပ္တဲ႔၊ measuring instruments ေတြမွာၿဖစ္ေပါါတတ္ တာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ systematic errors ေတြနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး၊ ထပ္မံခြဲၿခားထားတဲ႔ errors ေတြကေတာ႔ constructional error, reading or observation error, temperature variation error, aging effect error, electrostatic and electromagnetic error နဲ႔ mechanical error တို႔ၿဖစ္ႀကပါတယ္။

measuring instruments ေတြကိုစတင္ထုတ္လုပ္ကတည္းက၊ design အရမွားယြင္းေနတဲ႔ မီတာေတြနဲ႔ မီတာတလံုးမွာရိွရမယ္႔ requirements ေတြ အၿပည္႔အစံုမပါတဲ႔၊ မီတာေတြမွာ ၿဖစ္ေလ့ရိွတဲ႔ error မၽိဳး ကို၊ constructional error လို႔ေခါါဆိုႀကပါတယ္။ မီတာစေကး meter scale ေရးသားေဖာ္ၿပခၽက္ဟာ blurred ဆိုတဲ႔ မွဳန္ဝါးေနၿခင္း၊ ေရးသားထားတဲ႔ scale ညီညာမွဳမရိွၿခင္းနဲ႔ parallax error တကယ္ရရိွတဲ႔ တန္ဖိုးနဲ႔ မီတာကိုဖုံးအုပ္ထားတဲ႔ မွန္ ေႀကာင္႔ မွန္အၿပင္ကဖတ္ရွဳရရိွတဲ႔ တန္ဖိုးကြဲၿပားၿခားနားၿခင္း အစရိွတဲ႔ အခၽက္ေတြေႀကာင္႔ reading or observation error ေတြၿဖစ္ေပါါတတ္ပါတယ္။

တခါ မီတာဖတ္သူဟာ physically and mentally tired ဆိုတဲ႔၊ စိတ္ပန္းကိုယ္ပန္းဆိုသလို ပန္းပန္း နြမ္းနြယ္ေနတဲ႔ အခါမၽိဳးမွာ၊ ဖတ္ယူရရိွတဲ႔ reading ဟာလည္း၊ လြဲမွားနိဳင္တာမို႔ reading or observation error အၿဖစ္ထည္႔သြင္းစဥ္းစားႀကပါတယ္။

temperature variation ဟာ measuring instruments ေတြအတြင္းမွ components ေတြအေပါါ သက္ေရာက္မွဳရိွၿပီး၊ ေပါါေပါက္လာတဲ႔ error မၽိဳးကို၊ temperature variation error အၿဖစ္သတ္မွတ္ ပါတယ္။

တတ္ဆင္ထားတဲ႔ မီတာရဲ႕ အသံုၿပဳမွဳသက္တမ္းႀကာၿမင္႔အိုမင္းလာၿခင္း aging ေႀကာင္႔၊ ေရြွ႕လၽား လွဳပ္ရွားမွဳ ကို ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ ႔ အစိတ္ အပိုင္းေတြ မွာ၊ wear & tear ဆိုတဲ႔ ပြန္းစားမွဳေတြၿဖစ္ပြားလာ ၿပီး၊ ေပါါေပါက္ တဲ႔ error မၽိဳးကိုေတာ႔ aging effect error ရယ္လို႔ေခါါပါတယ္။

မီတာကိုဖံုးအုပ္တတ္ဆင္ထားတဲ႔ ကိုယ္ထည္ပိုင္းဆိုင္ရာအားနည္းခၽက္ေတြေႀကာင္႔၊ ၿပင္ပမွ electrostatic and electromagnetic waves ေတြ ဝင္ေရာက္ၿပီး၊ အတြင္းမွ components ေတြအေပါါသက္ေရာက္ မွဳေႀကာင္႔ electrostatic and electromagnetic error ေပါါေပါက္တတ္ပါတယ္။

random သို႔မဟုတ္ accidental error ဆိုတာကေတာ႔၊ အၿမဲတမ္းေပါါေပါက္တတ္တဲ႔ error မၽိဳး မဟုတ္ေပမယ္႔၊ တခါတရံမွာ အနည္းငယ္ေသာ tolerance ေလးေတြ၊ မီတာမွာ ေပါါေပါက္တတ္ပါတယ္။ ၿပင္ပမွ noise ေတြေႀကာင္႔ေပါါေပါက္တတ္သလို၊ တိုင္းတာသူေႀကာင္႔လည္းေပါါေပါက္ တတ္ပါတယ္။


Post credit to : ဦးရီးထြန္း http://www.myanmarengineer.org

No comments:

Post a Comment