photo-electric smoke detector ေတြကို Light scattering smoke detector နဲ႔ Light obscuring smoke detector ေတြရယ္လို႔၊ ခြဲၿခားနိဳင္ပါတယ္။
Fig. Light scattering smoke detector
Light scattering smoke detector ေတြကို၊ light sensing type smoke detector ေတြလို ႔ေခါါနိဳင္ ပါတယ္။ fog နွင္းၿမဴေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ haze မီးခိုးၿမဴေတြ၊ ရိွေနတဲ႔ ညေမွာင္ေမွာင္မွာ လက္နိွပ္ဓါတ္မီးကို၊ ထိုးလိုက္တဲ႔ အခါ၊ light beam အလင္းတန္းကို ထင္ထင္ရွားရွား ၿမင္ရပါတယ္။ အလားတူပဲ ေရေငြ႔ water vapor ေတြနဲ႔ steam ေရေနြးေငြ႔ေတြရိွေနတဲ႔ ညေမွာင္ေမွာင္မွာလည္း၊ light beam ကိုထင္ထင္ရွားရွား ၿမင္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ႀကည္လင္ေနတဲ႔ ညအေမွာင္ မွာေတာ႔ light beam ကိုၿမင္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
light sensing type ၿဖစ္တာမို႔၊ sensor chamber အတြင္းကို၊ မီးခိုးေတြဝင္လာၿပီး scattering ၿပန္႔ကၽဲေနတဲ႔၊ smoke particle ေတြေႀကာင္႔ light beam မွာေၿပာင္းလဲမွဳေတြၿဖစ္ေပါါလာရပါတယ္။ အဲဒီအခါ light beam ကိုေစာင္႔ႀကည္႔ေနတဲ႔ photo cell ဟာ၊ activated ၿဖစ္ကာ၊ trigger circuit ကို၊ activate လုပ္ေစပါတယ္။
Light sensing photoelectric smoke detectors ေတြဟာ၊ scatter light မွ၊ အလြန္ေသးငယ္တဲ႔၊ small airborne particles ေတြအေပါါ မူတည္ၿပီး အလုပ္လုပ္ႀကပါတယ္။ Light scattering ဟာ absorption, reflection, refraction, polarization နဲ႔ diffraction ေတြေပါါမူတည္ ၿပီး၊ ေၿပာင္းလဲတတ္တဲ႔ electromagnetic radiation နဲ႔လည္း အၿပန္အလွန္၊ သက္ေရာက္မွဳရိွပါတယ္။
chamber ထဲကို၊ မီးခိုးေတြဝင္မလာတဲ႔အခါမွာ၊ light source ကထုတ္ေပးေနတဲ႔အလင္းေရာင္ကို၊ photo-sensor သို႔မဟုတ္ photo cell မွ၊ detect မလုပ္ပါဘူး။ smoke particles ေတြဝင္လာတဲ႔အခါ မွာေတာ႔၊ Light scattering ၿဖစ္ေပါါလာၿပီး၊ photo cell ဟာစတင္ detect လုပ္ကာ၊ particles ေတြပိုမၽားလာတဲ႔အခါ၊ concentration ၿမင္႔တက္ လာတဲ႔ scattering ကိုလက္ခံရယူၿပီး၊ trigger circuit ကို၊ activate ၿဖစ္ေစ ပါတယ္။
chamber ထဲကို၊ မီးခိုးေတြဝင္မလာတဲ႔အခါမွာ၊ light source ကထုတ္ေပးေနတဲ႔အလင္းေရာင္ကို၊ photo-sensor သို႔မဟုတ္ photo cell မွ၊ detect မလုပ္ပါဘူး။ smoke particles ေတြဝင္လာတဲ႔အခါ မွာေတာ႔၊ Light scattering ၿဖစ္ေပါါလာၿပီး၊ photo cell ဟာစတင္ detect လုပ္ကာ၊ particles ေတြပိုမၽားလာတဲ႔အခါ၊ concentration ၿမင္႔တက္ လာတဲ႔ scattering ကိုလက္ခံရယူၿပီး၊ trigger circuit ကို၊ activate ၿဖစ္ေစ ပါတယ္။
light beam ရဲ႕ wavelength, light intensity နဲ႔ scattering angle တို႔ကိုထည္႔သြင္းစဥ္းစားရသလို၊ smoke particles ေတြရဲ႕ refractive index, shape, reflectance နဲ႔ concentration တို႔ဟာလည္း၊ Light scattering smoke detector ေတြအတြက္၊ ထည္႔သြင္း စဥ္းစားရမယ္႔အခၽက္ေတြၿဖစ္ပါတယ္။
Mie type scattering ဟာ၊ particles ေတြထူထပ္သိပ္သည္းမွဳေပါါ မူတည္ ၿပီးေပါါေပါက္လာရၿခင္းၿဖစ္ပါ တယ္။ ဒါ႔ေႀကာင္႔မို႔ Photoelectric smoke detector ေတြဟာ၊ Mie type scattering ကို detect လုပ္ၿခင္း ရယ္လို ႔ဆိုနိဳင္ ပါတယ္။
photoelectric smoke detectors ေတြမွာ၊ near-infrared (IR) light-emitting diode (LED) ေတြကို၊ အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ 880 nm မွ၊ 940 nm wavelength range အတြင္းထုတ္ေပးနိဳင္တဲ႔၊ LED ေတြကို အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ Silicon photo-diodes ေတြဟာ၊ 880 nm မွ၊ 940 nm wavelength range အတြင္း ထုတ္ေပးနိဳင္တဲ႔၊ LED ေတြၿဖစ္ပါတယ္။
photoelectric smoke detectors ေတြမွာ၊ light sources ေတြအၿဖစ္၊ laser rays ေတြကိုလည္း၊ အသံုးၿပဳ နိဳင္ပါေသးတယ္။ အနီးစပ္ဆံုးဥပမာေပးရရင္ Pinnacle laser detector ကို၊ smoke detector အၿဖစ္ အသံုးၿပဳထားတာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။
LED type smoke detectors ေတြထက္စာရင္၊ Laser smoke detector ေတြဟာ၊ higher sensitivity detector ေတြၿဖစ္ၿပီး၊ signal noise ratio အရပိုမိုနည္းပါးတာကို၊ သတိထားမိပါတယ္။ သေဘ္ာေတြ မွာထက္၊ semiconductor manufacturing plant ေတြလိုေနရာေတြမွာ၊ တတ္ဆင္အသံုးၿပဳေလ့ရိွႀက ပါတယ္။
Fig. light obscuring smoke detector
Light obscuring smoke detectors ေတြကို၊ projected beam photoelectric smoke detectors ေတြလို႔ေခါါဆိုႀကသလို၊ near-infrared (IR) light-emitting diode (LED) ေတြနဲ႔ laser rays ေတြကို၊ light sources ေတြအၿဖစ္အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ emitter နဲ႔ detector ေတြကို၊ မီတာ ၁၀၀ အကြာခန္႔ၿခားကာတတ္ဆင္အသံုးၿပဳနိဳင္ပါတယ္။ သေဘ္ာေတြ မွာတတ္ဆင္အသံုးၿပဳၿခင္းမရိွပဲ၊ စက္ရံုႀကီးေတြမွာသာတတ္ဆင္အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။
Photoelectric smoke detectors ေတြဟာ အထက္တေနရာမွာ၊ ေဖာ္ၿပခဲ႔သလို၊ smoke particles ေတြ အေၿမာက္အမၽားေပါါထြက္တတ္တဲ႔၊ slow နဲ႔ smoldering fires လို၊ low energy fire ေတြေပါါေပါက္ တတ္တဲ႔ေနရာေတြမွာတတ္ဆင္အသံုးၿပဳဖို႔၊ သင္႔ေတာ္ပါတယ္။ Photoelectric smoke detectors ေတြရဲ႕ detector sensitivity ကို၊ obscuration level per length { obscuration level percentage % / Length } ဆိုတဲ႔၊ ယူနစ္နဲ႔ တိုင္းတာေဖာ္ၿပေလ့ရိွပါတယ္။
United States ရဲ႕ Industry standards မွာ၊ early alert warning level ကို၊ 0.2% / Ft နဲ႔ full-blown alarm level ကို၊ 3% / Ft ဆိုၿပီးသတ္မွတ္ထားတာကို၊ မွတ္သားဖူးပါတယ္။ အကယ္၍အခန္းထဲမွာ၊ ဒါမွမဟုတ္ passage way သို႔မဟုတ္ ally way မွာ၊ မီးခိုးေတြနဲ႔ေမွာင္ေနေပမယ္႔ 2.5%/ft obscuration level အေနနဲ႔ 2.5 %/ Ft ခန္႕သာရိွေနခဲ႔ရင္၊ trigger circuit ဟာ activated ၿဖစ္မွာမဟုတ္ေသးပါဘူး။
photo electric smoke detector အမၽိဳးအစားေတြကို၊ ထပ္မံေလ့လာမယ္ဆိုရင္ container သေဘ္ာေတြရဲ႕ Cargo hold smoke detecting system ေတြမွာတတ္ဆင္အသံုးၿပဳတဲ႔၊ Aspirated smoke detectors ေတြ အၿပင္၊ Livestock carrier လို႔ေခါါတဲ႔ တိရိစာၦန္တင္သေဘ္ာေတြ နဲ႕ Car carrier သေဘ္ာေတြရဲ႕ HAVC Duct ေတြမွာတတ္ဆင္အသံုးၿပဳတဲ႔ duct detectors ေတြကို လည္းေတြ႔နိဳင္ပါတယ္။
Aspirated smoke detectors ေတြကို၊ စတုရန္းမီတာ ၂၀၀၀ နဲ႔အထက္၊ designated fire zone ေတြမွာ တတ္ဆင္အသံုးၿပဳႀကသလို၊ computer rooms, clean rooms, control rooms, operating theaters ေတြ နဲ႔ TV/ Radio studios ေတြမွာတတ္ဆင္အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ electronic racks, telephone exchanges, cable tunnels, power generators, transformer halls, broadcasting transmitters ေတြနဲ႕ switchboards ေတြအတြက္ပါတတ္ဆင္အသံုးၿပဳႀကတာကိုလည္း၊ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။
Duct work smoke detectors ေတြကိုလည္း၊ laboratories, offices, supermarkets, hospitals, institutions, libraries, museums, art galleries, studios ေတြနဲ႔ theater ေတြနဲ႔ ရထား train ေတြမွာ တတ္ဆင္ႀကပါတယ္။
Post credit to : ဦးရီးထြန္း http://myanmarengineer.org/
Image credit to : http://www.sas.org
No comments:
Post a Comment