Control Valves (၂)

Linear movement valves အုပ္စုမွ၊ "Gate valves" ေတြကို၊ throttling function အေနနဲ႔ အသံုးၿပဳလို႔မရသလို၊ valve cavitation ေႀကာင္႔၊ flow pressure ေလၽွာ႔ကၽေစတတ္တာေတြအၿပင္၊ rotary movement valves ေတြနဲ႔နိွဳင္းယွဥ္ႀကည္႔ရင္ ေစၽးနံွဳးအရလည္း၊ ပိုတဲ႔အတြက္၊ control valve အေနနဲ႔၊ အသံုးမၿပဳႀကတာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ Rotary movement valves ေတြကို၊ "Quarter-turn valves" ေတြလို႔လည္း၊ ေခါါႀကပါတယ္။ Quarter-turn valves ေတြၿဖစ္တဲ႔ plug valves, ball valves နဲ႔ butterfly valves ေတြကို၊ spindle မွ တဆင္႔ actuator နဲ႔ ခၽိတ္ဆက္ကာ၊ control valve အေနနဲ႔ အသံုးၿပဳပါတယ္။

Fig. Eccentric plug valve (shown in a partially open position)

"Eccentric plug valves" ေတြမွာ၊ plug spindle မွတဆင္႔ horizontal အေနအထားနဲ႔၊ actuator ကို၊ ခၽိတ္ဆက္ထားပါတယ္။ leverage closing force ကိုရေစဖို႔၊ plug နဲ႔ actuator ႀကားမွာ linkages ေတြ ထည္႔သြင္းထားတတ္ပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ special petitioners ေတြကိုလည္း၊ တတ္ဆင္ထားေလ့ရိွပါတယ္။

Fig. Ball valve  

"Ball valves" ေတြကို၊ ရိုးရွင္းတဲ႔ simple body form ပံုသ႑န္နဲ႔တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ ball valve မွာ၊ အေရးႀကီးတဲ႔အစိတ္အပိုင္းကေတာ႔၊ sealing rings (၂) ခုႀကားမွ spherical ball ၿဖစ္ပါတယ္။ spherical ball မွာ fluid ၿဖတ္သန္းသြားဖို႔၊ အေပါက္ hole ပါဝင္ပါတယ္။ spherical ball ဟာ၊ 90° rotating အေနနဲ႔ လည္ပတ္ကာ၊ flow passage ကို အဖြင္႔ အပိတ္ေဆာင္ရြက္ေပးၿပီး၊ pressure drop အေနနဲ႔ ပမာဏအနည္းငယ္သာ၊ ၿဖစ္ေပါါေစပါတယ္။ Ball valves ေတြဟာ၊ tight shut-off အေနနဲ႔ ပိတ္နိဳင္လို၊ fluid flow ကိုလည္း control လုပ္နိဳင္ပါတယ္။ 250°C (38 bar g, saturated steam) အထက္၊ အပူခၽိန္ရိွတဲ႔ fluids flow control application ေတြမွာ၊ special seat materials ဒါမွမဟုတ္ metal-to-metal seating ေတြထည္႔သြင္း တတ္ဆင္ထားတဲ႔၊ ball valves ေတြကို၊ အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။

Fig. Butterfly valve

"Butterfly valves" ေတြရဲ႕ disc ဟာ trunnion bearings မွတဆင္႔၊ rotating အေနနဲ႔ လည္ပတ္ ပါတယ္။ butterfly valve ရဲ႕ open position မွာ၊ disc ဟာ၊ pipe wall နဲ႔ အၿပိဳင္ parallel ၿဖစ္ေနသလို၊ close position မွာေတာ႔ perpendicular အေနနဲ႔ ေထာင္႔မွန္ကၽေနတာကို၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ butterfly valves ေတြဟာ၊ tight shut-off အေနနဲ႔ ပိတ္နိဳင္လို၊ pressure drop အေနနဲ႔ ပမာဏအနည္းငယ္သာ၊ ၿဖစ္ေပါါေစပါတယ္။ ပံုမွန္ေတြ႔ေနကၽ butterfly valves ေတြမွာတတ္ဆင္ေလ့ရိွတဲ႔၊ soft seats ေတြေႀကာင္႔၊ low pressure နဲ႔ low temperatures application ေတြမွာသာအသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အပူခၽိန္ ၿမင္႔မားတဲ႔ fluids flow control application ေတြမွာေတာ႔၊ metal-to-metal seats တတ္ဆင္ထားတဲ႔၊ butterfly valves ေတြကို အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ limited turn-down ratio လိုအပ္တဲ႔ fluid control application ေတြနဲ႔ အရြယ္အစား ႀကီးမားတဲ႔ main feed-lines ေတြမွာ Standard butterfly valves ေတြကို၊ တတ္ဆင္ထားတာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။

control valve ေတြရဲ႕ spindle ဟာ၊ valve body မွတဆင္႔ actuator နဲ႔ ဆက္သြယ္ထားတဲ႔အတြက္၊ application ေပါါမူတည္ၿပီး၊ spindle gland packing material အမၽိဳးအစားကို၊ မွန္ကန္စြာေရးခၽယ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ spindle gland packing ေတြကို၊ stuffing box type packing, PTFE spring loaded chevron type packing နဲ႔ bellow seal type packing ဆိုၿပီး၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ stuffing box type packing ဟာ PTFE spring loaded chevron type packing နဲ႔ bellow seal type packing ေတြ ထက္စာလၽွင္၊ friction ပိုမၽားပါတယ္။ spindle shaft မွာ friction မၽားတဲ႔အတြက္၊ control valve မွာလည္း actuator force ပိုမို လိုအပ္လာပါတယ္။ 

Fig. Gland packing

stuffing box type packing ေတြကို၊ regular maintenance အေနနဲ႔ ပံုမွန္လဲလွည္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ spring loaded packing ေတြဟာ wear ၿဖစ္သြားတဲ႔အခါ၊ အလိုအေလၽွာက္ re-adjust ၿပန္လုပ္နိဳင္တဲ႔ အတြက္၊ regular maintenance အေနနဲ႔ ပံုမွန္ေဆာင္ေပးစရာမလိုသလို၊ bellow seal type packing ကေတာ႔ friction ၿဖစ္ေပါါမွဳအနည္းဆံုးၿဖစ္တဲ႔အတြက္၊ အေကာင္းဆံုး stem sealing mechanism အၿဖစ္ သတ္မွတ္နိဳင္ပါတယ္။  

spindle housing မွ bellow seal type packing sealing mechanism ရဲ႕အေပါါမွာ၊ stuffing box type packing ကိုထပ္မံတတ္ဆင္ ထားတဲ႔၊ control valves ေတြကိုလည္းေတြ႔ရပါတယ္။ spindle မွတဆင္႔ atmosphere အတြင္းသို႔၊ ယိုစိမ္႔မွဳမရိွေစရန္၊ ထပ္မံကာကြယ္တဲ႔ အေနနဲ႔၊ တတ္ဆင္ထားတာၿဖစ္ပါတယ္။ bellow seal type packing ဟာ၊ stem sealing mechanism အေနနဲ႔ အေကာင္းဆံုးၿဖစ္သလို၊ အၿခား seal type packing ေတြနဲ႔ ေစၽးနံွဳးအရနွိဳင္းယွဥ္ႀကည္႔လၽွင္၊ ပိုမၽားပါတယ္။

Fig. Guiding arrangements

control valves ေတြရဲ႕ body အတြင္းမွ valve plug ကို၊ spindle မွတဆင္႔ guide အေနနဲ႔ ထိမ္းတဲ႔အခါ၊ 'double guided' method နဲ႔ 'guided plug' method တို႔ကို အသံုးၿပဳပါတယ္။ 'double guided' method ဟာ အသံုးမၽားတဲ႔ method ၿဖစ္ၿပီး၊ spindle ရဲ႕ ထိပ္ဖက္နဲ႔ ေအာက္ဖက္တို႔မွ၊ ထိမ္းေပးၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ 'guided plug' method ကေတာ႔၊ plug ကို cage သို႔မဟုတ္ frame မွတဆင္႔၊ ထိမ္းေပးၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ အခၽိဳ႕ control valve ေတြမွာ noise ကို၊ ေလၽွာ႔ခၽဖို႔အတြက္ perforated plug ကို၊ valve plug နဲ႔အတူ တြဲကာ တတ္ဆင္ထားေလ့ရိွပါတယ္။ Two - port control valves ေတြကို၊ low, medium နဲ႔ high temperature liquid application ေတြမွာတတ္ဆင္ႀကၿပီး၊ အသံုးအမၽားဆံုး valve ကေတာ႔ globe valve ၿဖစ္ပါတယ္။

Reference and Image credit to : Control Valves - ကိုထြန္း, Control Hardware : Electric/ Pneumatic Actuation, The Steam and Condensate Loop Book, ISBN 978-0-9550691-5-4, 2011. Copyright © 2012 Spirax-Sarco Limited, and Steam Engineering Tutorials.

Remark : All images herein this website are for use of educational purpose only. The owner of this web site is not responsible for the consequences in case of violation to copyright, trademark, patent or other intellectual property rights of any third party.