Pages

Friday 24 August 2012

Tonnage Measurement & Weight Measurement

သေဘ္ာေတြရဲ႕ အရြယ္အစားကိုေဖာ္ၿပတဲ႔အခါ၊ "tonnage measurements" နဲ႔ "weight measurements" ဆိုတဲ႔ အေလးခၽိန္အတိုင္းအတာ အသံုးအနံွဳးေတြနဲ႔၊ နိွဳင္းယွဥ္ေဖာ္ၿပႀကပါတယ္။ tonnage measurements အသံုးအနံွဳးမွာ 'GRT' လို႔ေခါါတဲ႔ gross registered tonnage နဲ႔ 'NRT' လို႔ေခါါတဲ႔ net registered tonnage တို႔ပါဝင္ၿပီး၊ 'International Tonnage Measurement Convention 1969' ဥပေဒအရၿပဌာန္းခဲ႔တဲ႔ GRT နဲ႔ NRT အသံုးအနံွဴးေတြကို၊ (၁၉၉၂) ခုနွစ္မွာ 'GT' ဆိုတဲ႔ gross tonnage နဲ႔ NT ဆိုတဲ႔ net tonnage အသံုးအနံွဴးေတြၿဖင္႔၊ အစားထိုးၿပင္ဆင္ခဲ႔ပါတယ္။ GRT - gross registered tonnage, NRT - net registered tonnage, GT - gross tonnage နဲ႕ NT - net tonnage အစရိွတဲ႔၊ tonnage measurement အသံုးအနံွဴးေတြကို သေဘ္ာမွတ္ပံုတင္ၿခင္း၊ အခြန္အခေပးေဆာင္ၿခင္းအစရိွတဲ႔၊ ကိစၥေတြအတြက္ အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။

'GRT' ဆိုတဲ႔ gross register tonnage ဆိုတာကေတာ႔ သေဘ္ာတစီးလံုးရဲ႕ ထုထည္ volume ကို တိုင္းတာၿပီး၊ အေလးခၽိန္ weight ဖြဲ႔ကာ သတ္မွတ္ထားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ထုထည္ volume အားၿဖင္႔ (၁၀၀) ကုဗေပ သို႔မဟုတ္ (၂. ၈၃) ကုဗမီတာဟာ၊ သတ္မွတ္ မွတ္ပံုတင္အေလးခၽိန္ registered tonnage (၁) တန္ နဲ႔ ညီမၽွပါတယ္။ (၁၀၀) ကုဗေပ သို႔မဟုတ္ (၂. ၈၃) ကုဗမီတာထုထည္ volume ပမာဏရိွတဲ႔ ကန္ထဲကို၊ ေရ fresh water အၿပည္႔ ၿဖည္႔လိုက္တဲ႔အခါ၊ ေရ ရဲ႕ သိပ္သည္းဆ specific gravity ကို (၁) အၿဖစ္သတ္မွတ္တဲ႔အတြက္၊ အေလးခၽိန္အားၿဖင္႔ (၂, ၈၀၀) ကီလိုဂရမ္ သို႔မဟုတ္ (၂. ၈) မက္ထရစ္တန္နဲ႔ ညီမၽွတယ္လို႔ ယူဆၿပီး၊ သတ္မွတ္ထားတာ ၿဖစ္ပါတယ္။

'NRT' ဆိုတဲ႔ net registered tonnage ဆိုတာကေတာ႔၊ cargo hold နဲ႔ cargo tank တို႔လို၊ ကုန္ cargo ထည္႔သြင္းသယ္ေဆာင္မယ္႔ ေနရာေတြရဲ႕ ထုထည္ volume ကိုတိုင္းတာၿပီး၊ ေရ ရဲ႕ သိပ္သည္းဆၿဖင္႔၊ အေလးခၽိန္ဖြဲ႔ကာ၊ သတ္မွတ္မွတ္ပံုတင္ထားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ engine room, bridge သို႔မဟုတ္ wheel house နဲ႔ သေဘ္ာသားမၽားေနထိုင္ရာ crew accommodation အစရိွတဲ႔ ေနရာေတြကို၊ ထည္႔သြင္း တိုင္းတာၿခင္းမၿပဳပဲ၊ ကုန္ထည္႔သြင္း သယ္ေဆာင္မယ္႔ ေနရာေတြကိုသာ၊ သတ္မွတ္တိုင္းတာပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ သေဘ္ာ အမၽိဳးအစားအလိုက္၊ ကုန္ေသတၱာတင္ container vessel သေဘ္ာ၊ ခရီးသယ္တင္ passenger vessel သေဘ္ာ အစရိွတဲ႔ သေဘ္ာ အမၽိဳးအစားအလိုက္၊ NRT တြက္ခၽက္ယူပံု ကြဲၿပားမွဳလည္း ရိွပါတယ္။ အလားတူ သေဘ္ာမွတ္ပံုတင္ registered  ၿပဳလုပ္ထားရာ ဆိပ္ကမ္း port သို႔မဟုတ္ တိုင္းၿပည္ country နဲ႔ သေဘ္ာသြားလာ ၿဖတ္သန္းခုတ္ေမာင္းရာ သို႔မဟုတ္ ဆိုက္ကပ္ရာဆိပ္ကမ္း သို႔မဟုတ္ တိုင္းၿပည္အေပါါမူတည္လို႔ ကြဲၿပားမွဴရိွပါေသးတယ္။

'GT' ဆိုတဲ႔ gross tonnage ကိုတြက္ယူရာမွာ၊ သေဘ္ာတည္ေဆာက္ပံု design ပံုသ႑န္ေပါါမူတည္ၿပီး၊ GRT ဆိုတဲ႔ gross register tonnage တြက္ယူပံုနဲ႔ ကြာၿခားပါတယ္။ GT ကို keel လို႔ေခါါတဲ႔ သေဘ္ာဧရာ ဝမ္းဗိုက္ေအာက္ေၿခမွ hull framing ေတြကစကာ၊ ေခါင္းတိုင္ funnel အထိအလံုပိတ္ enclosed space အၿဖစ္၊ ယူဆကာ၊ ကုဗမီတာၿဖင္႔ ထုထည္ volume ကို တိုင္းတာတြက္ခၽက္ပါတယ္။ ကုဗေပၿဖင္႔ တိုင္းတာ တြက္ခၽက္တဲ႔ GRT နဲ႔နိွဳင္းယွဥ္ႀကည္႔တဲ႔အခါ၊ (၀. ၅၉၁၉) GT ဟာ (၁) GRT နဲ႔ညီမၽွၿပီး ထုထည္အားၿဖင္႔ (၂. ၈၃၁၆) ကုဗမီတာ ရိွတာကိုေတြ႔ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။

ပနားမားတူးေၿမာင္းကို ၿဖတ္သန္းခုတ္ေမာင္းတဲ႔အခါ 'PU/ UMS - Panama Canal Universal Measurement System' ဆိုတဲ႔၊ သေဘ္ာရဲ႕ စုစုေပါင္းထုထည္ total volume အေပါါမွာ အေၿခခံကာ တြက္ယူၿဖစ္ၿပီး၊ (၁) PU/ UMS Net ယူနစ္ဟာ (၁၀၀) ကုဗေပနဲ႔ ညီမွၽတယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ စူးအက္တူးေၿမာင္းကို ၿဖတ္သန္းခုတ္ေမာင္းတဲ႔အခါမွာေတာ႔ (၁၈၇၃) ခုနစ္ ကတည္းက၊ ၿပဌာန္းခဲ႔တဲ႔ 'Moorsom System' တြက္နည္းမွ၊ ဆင္းသက္လာၿပီး၊ တူးေၿမာင္းအုပ္ခၽဳပ္ေရး အဖြဲ႔ၿဖစ္တဲ႔ Suez Canal Authority ကအႀကိမ္ႀကိမ္ ၿပင္ဆင္ထားတဲ႔ 'Suez Canal Net Tonnage' တြက္နည္းကို၊ အသံုးၿပဳပါတယ္။


Fig. Ship's side view

သေဘ္ာရဲ႕ အလၽွား length ကို 'LOA' ဆိုတဲ႔ length over all, 'LBP' ဆိုတဲ႔ length between perpendiculars နဲ႔ 'LWL' ဆိုတဲ႔ length on load waterline ဆိုၿပီး၊ နည္းလမ္း (၃) ခုၿဖင္႔ တိုင္းတာေဖာ္ၿပပါတယ္။ 'LOA' ဆိုတဲ႔ length over all ဟာ၊ သေဘ္ာဦး forward bow မွ သေဘ္ာပဲ႔ပိုင္း aft stern အထိ တေၿဖာင္႔တည္း၊ တိုင္းတာၿခင္းၿဖစ္ၿပီး၊ 'LBP' ဆိုတဲ႔ length between perpendiculars ဆိုတာကေတာ႔ သေဘ္ာဦးနဲ႔ သေဘ္ာပဲ႔ပိုင္းမွ၊ အေကြးအဝိုက္ ဧရိယာေတြကို၊ ခၽန္လွပ္ကာ အကၽယ္ width အေနနဲ႔ တညီတည္းရိွေနမယ္႔၊ ဦးကေန ပဲ႔ပိုင္း အထိ ေတာက္ေလၽွာက္တိုင္းတာၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ 'LWL' ဆိုတဲ႔ length on load waterline ဟာလည္း၊ သေဘ္ာရဲ႕ load line လို႔ေခါါတဲ႔၊ ကုန္္အၿပည္႔ တင္ထားစဥ္၊ ေရေပါါေပါါေနမယ္႔ သေဘ္ာရဲ႕အလၽွားကိို၊ တိုင္းတာၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။


Fig. Ship's front view

သေဘ္ာအမၽိဳးအစားနဲ႔ သေဘ္ာတည္ေဆာက္ပံု design ပံုသ႑န္ကြဲၿပားမွဳေတြေႀကာင္႔၊ သေဘ္ာရဲ႕ အလၽွားကို မွတ္ပံုတင္တဲ႔အခါ၊ တိကၽတဲ႔ အလၽွားအတိုင္းအတာတခုၿဖင္႔၊ သတ္မွတ္ရန္လိုအပ္လာၿပီး 'registered length' လို႔ေခါါပါတယ္။ rudder shaft သို႔မဟုတ္ rudder head ရဲ႕ ဗဟိုမွ၊ အတြင္းဖက္ အကၽဆံုး သေဘ္ာဦးသံၿပား bow plate နဲ႔ forecastle upper deck တို႔ရဲ႕ဆံုမွတ္ crossing point အထိ တိုင္းတာၿပီး registered length အၿဖစ္သတ္မွတ္ပါတယ္။ သေဘ္ာရဲ႕ ကန္႔လန္႔ၿဖတ္အကၽယ္ width ကိုေတာ႔ ဗၽက္ breadth  လို႔ေခါါေဝါါသံုးနံွဴးပါတယ္။သေဘ္ာရဲ႕ ကန္႔လန္႔ၿဖတ္အကၽယ္ width ကိုေတာ႔ ဗၽက္ breadth  လို႔ေခါါေဝါါသံုးနံွဴးပါတယ္။ သေဘ္ာရဲ႕ depth အနက္မွာ ေရေပါါ ေပါါေနမယ္႔အပိုင္း free board နဲ႔ ေရထဲနစ္ေနမယ္႔အပိုင္း ေရစူး draft တို႔ပါဝင္ပါတယ္။

"weight measurements" မွာ၊ displacement, lightship သို႕မဟုတ္ light weight နဲ႕ DWT ဆိုတဲ႔ dead weight tonnage တို႔ပါဝင္ပါတယ္။ 'displacement' ဆိုတာကေတာ႔ ေရထဲမွာ ေကၽာက္ခၽရပ္နားထားတဲ႔ သေဘ္ာရဲ႕အေလးခၽိန္ၿဖစ္ၿပီး၊ 'long tons' သုိ႔မဟုတ္ 'metric tons' မက္ထရစ္တန္ယူနစ္္ၿဖင္႔ တြက္ခၽက္ေဖာ္ၿပပါတယ္။ သေဘ္ာ hull ရဲ႕ water line ေအာက္မွာရိွတဲ႔ ထုထည္ကို သေဘ္ာရဲ႕ အလၽွား length, ေရထဲမွာ ရိွေနမယ္႔ ေရစူး draft နဲ႔ သေဘ္ာရဲ႕ ဗၽက္ breadth တို႔ကိုေၿမွာက္ၿခင္းၿဖင္႔၊ ရရိွလာတဲ႔ တန္ဘိုးကို ေရငံ Salt Water ရဲ႕သိပ္သည္းဆ (၁. ၀၂၅) ၿဖင္႔ေၿမွာက္ကာ၊ displacement ကို မက္ထရစ္တန္ယူနစ္္ အေနနဲ႔ တြက္ယူရရိွနိဳင္ပါတယ္။ ေရ ရဲ႕ သိပ္သည္းဆ specific gravity ဟာ ေရခၽိဳ fresh water, ေရငံ salt water အစရိွတဲ႔ ေရ အမၽိဳးအစား အေပါါမူတည္ၿပီး ကြဲၿပားသလို၊ ေနရာေဒသ အေပါါမူတည္လို႔ ကြဲၿပားပါေသးတယ္။ ဥပမာအပူပိုင္းေဒသ tropical zone မွ ေရငံဟာ အေအးပိုင္းေဒသမွ ေရငံနဲ႔ သိပ္သည္းဆၿခင္း နိွဳင္းယွဥ္ ႀကည္႔လၽွင္၊ ပိုမိုနည္းတာကိုေတြ႔ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။

displacement ကို 'long tons' ယူနစ္အေနနဲ႔ တြက္ယူတဲ႔အခါ၊ သေဘ္ာ hull ရဲ႕ water line ေအာက္မွာ ရိွတဲ႔ ထုထည္ကို သေဘ္ာရဲ႕ အလၽွား length, ေရထဲမွာ ရိွေနမယ္႔ ေရစူး draft နဲ႔ သေဘ္ာရဲ႕ ဗၽက္ breadth တို႔ကိုေၿမွာက္ၿခင္းၿဖင္႔၊ ရရိွလာတဲ႔ တန္ဘိုးကို 'ေပ - feet' ဖြဲ႔ၿပီး၊ သေဘ္ာအမၽိဳးအစားနဲ႔ တည္ေဆာက္ပံုအရ ခြဲၿခားသတ္မွတ္ထားတဲ႔  'Block Coefficient of the Hull' ဆိုတဲ႔ ကိန္းေသတန္ဘိုးတခုၿဖင္႔ ထပ္မံေၿမွာက္ယူပါတယ္။ water line ေအာက္မွာရိွတဲ႔ ထုထည္စုစုေပါင္း volume ကို ကုဗေပ ယူနစ္ၿဖင္႔ရရိွလာတဲ႔အခါ၊ (၁) ကုဗေပမွာရိွတဲ႔ ေရငံ Salt water ရဲ႕သိပ္သည္းဆ (၆၄) ၿဖင္႔ေၿမွာက္ကာ၊ 'ေပါင္ - pound' ဖြဲ႔ၿပီး၊ (၃၅) ၿဖင႔္ စားၿခင္းၿဖင္႔ long tons ယူနစ္ကို၊ ရရိွပါတယ္။

'lightship' သို.မဟုတ္ 'lightweight' ဆိုတာကေတာ႔၊ ေလာင္စာဆီ fuel, ကုန္ cargo, ခရီးသည္ passengers နဲ႔ သံုးေရ domestic used fresh water အစရိွတဲ႔အေလးခၽိန္ေတြမပါဝင္တဲ႔၊ သေဘ္ာရဲ႕ အမွန္တကယ္ အေလးခၽိန္ၿဖစ္ပါတယ္။ DWT ဆိုတဲ႔ 'dead weight tonnage' ကိုေတာ႔ displacement မွ lightship သို႔မဟုတ္ lightweight ကို နွဳတ္ယူၿခင္းၿဖင္႔၊ တြက္ယူရရိွနိဳင္ပါတယ္။ 

Remark : All images herein this website are for use of educational purpose only. The owner of this web site is not responsible for the consequences in case of violation to copyright, trademark, patent or other intellectual property rights of any third party.

No comments:

Post a Comment