Pipeline Ancillaries - Check valves

Check valves

check valves ေတြကို non-return valves လို႔လဲေခါါၿပီး၊ pipeline systems မွာ flow direction အေနနဲ႔ တဖက္တည္းစီးေစဖို႔ တတ္ဆင္ တာၿဖစ္ပါတယ္။ check valve ဟာ line fluid direction တနည္း အားၿဖင္႔ desired direction လို႔ေခါါတဲ႔ 'forward flow' ကိုၿပန္အသံုးခၽ ကာ၊ opposite direction သို႔မဟုတ္ 'reverse flow' ကိုတားဆီးေပးပါတယ္။ process သို႔မဟုတ္ pipeline system မွာတတ္ဆင္ထားတဲ႔ flow-meters, strainers နဲ႔ control valves မွာ၊ fluid flow ဟာ 'reverse flow' အေနနဲ႔ၿပန္စီးဝင္ရင္၊ equipments ေတြ ပၽက္စီးနိုင္တဲ ႔ အတြက္၊ check valves ေတြတတ္ဆင္ထား ဖို႔လိုပါတယ္။

ဒါ႔အၿပင္ 'reverse flow' ေႀကာင္႔ pressure surges ေတြၿဖစ္ေပါါရပါတယ္။ တခါ pressure surges ေႀကာင္႔၊ hydraulic forces ၿဖစ္ေပါါ လာၿပီး၊ hydraulic forces နဲ႔အတူ water hammer ပါၿဖစ္ေပါါတတ္ပါတယ္။ hydraulic forces ဟာ pipework အတြင္း pressure wave အေနနဲ႔ up and down လွုပ္ခတ္ေနမွာၿဖစ္ ပါတယ္။ check valves ေတြဟာ flooding မၿဖစ္ေပါါေစဖို႔တားဆီးေပးသလို၊ system shutdown လုပ္တဲ႔ အခါ၊ reverse flow မၿဖစ္ေပါါေစဖို႔ကိုလည္း၊ တားဆီးေပးပါတယ္။ under gravity flow အေနနဲ႔ မၿဖစ္ေအာင္ တားဆီးေပးသလို၊ vacuum conditions ကိုလည္း relief လုပ္ေပး တာကိုေတြ႔ရပါတယ္။

check valves ေတြဟာ life stream isolation valves ေတြၿဖစ္ပါတယ္။ check valves ေတြကို၊ Lift check valve, Swing check valve, Wafer check valve, Disc check valve နဲ႔ Swing type wafer check valve ဆိုၿပီး၊ ေတြ႔ရသလို application အလိုက္ေရြးခၽယ္ တတ္ဆင္ႀကပါတယ္။

Lift check valve
Lift check valves ေတြမွာ၊ disc သို႔မဟုတ္ plug ဟာ automatically operated လုပ္တာကလြဲၿပီး၊ တည္ေဆာက္ပံုကေတာ႔ globe valves ေတြနဲ႔ဆင္တူတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ metal cone shaped plug မွတဆင္႔ valve ရဲ႕ inlet နဲ႔ outlet ports ဝင္ေပါက္ထြက္ေပါက္ေတြ ကို separated ၿခားေပးထားၿပီး၊ plug ကို seat ေပါါမွာ rest ထိုင္ထားသလို၊ တခၽိဳ႕ Lift check valves ေတြမွာေတာ႔၊ seat နဲ႔ plug အႀကားမွာ spring တတ္ဆင္ထားတာေတြ႔ရပါတယ္။

Fig. Cone shaped type lift check valve

fluid flow ဟာ forward direction နဲ႔ valve ထဲကိုဝင္လာတဲ႔အခါ၊ fluid pressure နဲ႔ valve cone ကို 'မ' တင္လိုက္တဲ႔အတြက္၊ valve ပြင္႔သြားပါတယ္။ fluid ဟာ reverse flow အေနနဲ႔ valve ထဲကို ဝင္လာတဲ႔ အခါမွာေတာ႔၊ fluid pressure နဲ႔ cone သို႔မဟုတ္ plug လို႔ေခါါတဲ႔ valve disc ကိုဖိခၽလိုက္တဲ႔အတြက္၊ cone ဟာ seat အေပါါၿပန္ထိုင္သြားပါတယ္။ metal seat သံုးထားတဲ႔ lift check valve ေတြ မွာ၊ reverse flow မွ ၿဖစ္ေပါါလာတဲ႔ fluid pressure ေႀကာင္႔ 'zero leak' condition မရနိဳင္တာေတြ႔ရသလို၊ water applications ေတြ အတြက္သာ အသံုးၿပဳတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ steam applications ေတြမွာ steam traps မွ condensate ေႀကာင္႔ေပါါေပါက္လာတဲ႔ reverse flow ကိုတားဆီးဖို႔အသံုးၿပဳသလို၊ cyclic condensate pumps ေတြရဲ႕ outlets မွာလည္း တတ္ဆင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။

Lift check valves ေတြကို၊ pipeline မွာ horizontal အေနအထားနဲ႔သာတတ္ဆင္ရမွာၿဖစ္သလို၊ size အေနနဲ႔ အႀကီးဆံုး DN80 လို႔ေခါါတဲ႔ 80A သို႔မဟုတ္ 3 inch အထိသာ ထုတ္လုပ္ထားတာ ကိုလည္းေတြ႔ ရပါတယ္။ အလုပ္လုပ္ပံုအေနနဲ႔ႀကည္႔ရင္ simplicity ရိုးရွင္းသလို၊ cone တခုတည္းကိုသာ moving part အေနနဲ႔ေတြ႔ရၿပီး၊ metal seat ကိုသံုးထားတဲ႔အတြက္၊ seat area မွာသာ wear down ၿဖစ္ပါတယ္။ Lift check valves ေတြကို maintenance အေနနဲ႔ေဆာင္ရြက္ဖို႔သိပ္မလိုတဲ႔အၿပင္၊ robust အႀကမ္းခံပါတယ္။

Fig. Piston type lift check valve

cone shaped ပံုသဏ႖န္ plug သို႔မဟုတ္ valve disc အစား piston shaped ပံုသဏ႖န္ plug ကိုသံုးထားတဲ႔ Lift check valves ေတြလည္း၊ ရိွပါတယ္။ piston-type lift check valve ေတြမွာ dash-pot အတြင္းမွာ plug mechanism ကိုထည္႔သြင္းတည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ pipeline မွာ pressure surge တနည္းအား ၿဖင္႔ damping effect ရိွလာတဲ႔အခါ၊ cushioning effect နဲ႔ dash-pot ဟာ၊ အလုပ္လုပ္ ၿပီး၊ reverse flow ကို တားဆီးေပးပါတယ္။

Swing check valve
flap shaped ပံုသဏ႖န္ disc ကိုအသံုးၿပဳၿပီး၊ disc ရဲ႕ diameter ဟာ၊ pipeline ရဲ႕ bore လို႔ေခါါတဲ႔၊ pipe ID internal diameter နဲ႔ အတူတူပဲၿဖစ္ပါတယ္။ valve ရဲ႕အဝင္ flow path မွာ flap shaped disc ကို hangs down ခၽိတ္ဆြဲထားၿပီး၊ swing action နဲ႔ လွဳပ္ရွား ပါတယ္။ fluid flow ဟာ forward direction နဲ႔ ဝင္လာ တဲ႔အခါ၊ fluid force မွ၊ disc ကို hinge upwards အေပါါကိုတြန္းတင္ၿပီး၊ flow ဟာ valve အတြင္းမွ ၿဖတ္ သန္းသြားမွာၿဖစ္ပါတယ္။ reverse flow ဝင္လာတဲ႔အခါမွာေတာ႔ disc ကို ေနာက္ၿပန္ ၿပန္တြန္းလိုက္တဲ ႔အတြက္၊ seat အေပါါမွာၿပန္ထိုင္သြားၿပီး၊ back flow ကို တားဆီးေပးပါတယ္။

Fig. Full-bodied, swing check valve

disc ရဲ႕ closure mechanism မွာ၊ weighted lever ကိုထည္႔သြင္းတတ္ဆင္ထားတဲ႔ Swing check valve ေတြလည္းရိွပါတယ္။ swing check valve ဟာ life stream isolation valve ၿဖစ္တဲ႔အတြက္၊ flow ရိွမွသာ disc ဟာ swing action နဲ႔ လွဳပ္ရွားၿပီး၊ flow မရိွတဲ႔ အခါမွာေတာ႔ disc ရဲ႕အေလးခၽိန္ေႀကာင္႔ hangs down အေနနဲ႔ flow path ကိုပိတ္ထားမွာၿဖစ္ပါတယ္။ Swing check valve ေတြမွာ ၿဖစ္ေပါါတဲ႔ pressure drop ဟာ အၿခား check valves ေတြနဲ႔နိွဳင္းယွဥ္ႀကည္႔ရင္ပိုမၽားတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ disc ရဲ႕ weight ဟာ fluid flow ကို high resistance အေနနဲ႔တားဆီးတဲ႔အၿပင္၊ disc ဟာ flat shaped ပံုသဏ႖န္ ၿဖစ္တဲ႔အတြက္၊ fluid stream မွာ 'floats' ၿဖစ္ကာ၊ flow ကို turbulence လွဳပ္ခပ္ေစတတ္ပါတယ္။ turbulence ေႀကာင္႔ valve seat ဟာ wear down ၿဖစ္လြယ္တာကိုေတြ႔ရပါတယ္။

Wafer check valve
lift check valve နဲ႔ swing check valve ေတြဟာ၊ အရြယ္အစားအရ၊ အကန္႔အသတ္ရိွတဲ႔အတြက္၊ အရြယ္ အစားႀကီးမားတဲ႔ process pipeline ေတြမွာ၊ Wafer check valves ေတြကိုတတ္ဆင္ အသံုးၿပဳႀက ပါတယ္။ Wafer check valves ေတြကို process pipeline မွာ horizontally position နဲ႔သာမက vertically position နဲ႔ပါတတ္ဆင္အသံုးၿပဳနိဳင္ပါတယ္။ wafer check valves ေတြဟာ flanges ေတြ မပါတဲ႔ life stream isolation valve ေတြၿဖစ္ၿပီး၊ disc check valve မွာ၊ closure mechanism ေတြတတ္ဆင္ထားတဲ႔ valve ၿဖစ္ပါတယ္။

Disc check valve
body, disc, spring နဲ႔ spring retainer တို႔ဟာ disc check valve တလံုးရဲ႕အေရးႀကီးတဲ႔ အစိတ္ အပိုင္းေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ 'zero leakage' seal အေနနဲ႔ soft seat ကိုထည္႔သြင္းထားပါတယ္။ body ဟာ integral centering collar ပံုစံ ၿဖစ္ၿပီး၊ collar မွ disc ကိုအၿပင္သို႔ ကၽြံထြက္မသြားေအာင္ ထိန္းေပး ထားပါတယ္။ valve ထဲကိုဝင္လာမယ္႔ fluid ရဲ႕ upstream pressure ဟာ disc retainer ထဲမွ၊ spring ရဲ႕ force ထက္ပိုမၽားတဲ႔အခါ၊ disc ေရြွ႕သြားၿပီး valve ပြင္႔သြားမွာၿဖစ္ပါတယ္။ downstream pressure ဝင္လာ တဲ႔အခါ၊ disc ဟာ seat အေပါါ ၿပန္ထိုင္မွာၿဖစ္ပါတယ္။

Fig. Operation of a disc check valve

spring force နဲ႔ fluid force တို႔မွၿဖစ္ေပါါလာတဲ႔ differential pressure ေႀကာင္႔ disc ဟာ၊ valve body ရဲ႕ဟိုဖက္ထိပ္နဲ႔ ဒီဖက္ထိပ္ collar (၂) ခုႀကားမွာ ေရြွ႕လၽွားပါတယ္။ retainer အတြင္းတတ္ဆင္ထားတဲ႔ spring ေႀကာင္႔ valve ဟာ differential pressure နဲ႔ ပြင္႔တာၿဖစ္ၿပီး၊ high temperature applications ေတြမွာ၊ 'Nimonic' spring ကိုအသံုးၿပဳကာ၊ high pressure applications ေတြမွာေတာ႔ Heavy-duty spring ေတြကို၊ အသံုးၿပဳပါတယ္။

valve မွာ flanges ေတြမပါတဲ႔အတြက္ disc check valve ရဲ႕ အရြယ္အစားေရြးခၽယ္မွဳမွန္ကန္ဖို႔လိုပါတယ္။ flat shaped disc check valve ရဲ႕ အရြယ္အစားဟာ အႀကီးဆံုး DN 125 သို႔မဟုတ္ 125A လို႔ေခါါတဲ႔ 5 inch valve အထိသာထုတ္လုပ္ၿပီး၊ 5 inch အထက္ process piping ေတြမွာေတာ႔ cone shaped disc check valves ေတြကိုအသံုးၿပဳကာ၊ DN 250 သို႔မဟုတ္ 250A လို ႔ေခါါ တဲ႔ 10 inch valve ေတြ အထိ၊ ထုတ္လုပ္တာေတြ႔ရပါတယ္။

valve outlet မွ pressure ဟာ repeated impact အေနနဲ႔ disc ကို ထပ္ကာထပ္ကာၿပန္တြန္းတဲ႔အခါ၊ spring retainer ဟာ premature failure နဲ႕ အခၽိန္မတိုင္မီွပၽက္စီးတတ္သလို၊ spring မွာလည္း high level ၿမင္႔မားတဲ႔ stress ရရိွနိဳင္တဲ႔အတြက္၊ heavily pulsating flow ၿဖစ္ေပါါတတ္တဲ႔ေနရာေတြမွာ၊ disc check valves ေတြကို၊ အသံုးမၿပဳတာေတြ႕ရပါတယ္။

Swing type wafer check valve
swing type wafer check valves ေတြဟာ flanges ေတြမပါတာကလြဲလို႔၊ တည္ေဆာက္ပံုနဲ႔အလုပ္လုပ္ပံု မွာ၊ swing check valve နဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္တူပါတယ္။ valve disc သို႔မဟုတ္ flap diameter ဟာ pipeline ရဲ႕ ID ထက္ငယ္တဲ႔အတြက္ valve ပြင္႔တဲ႔အခါ၊ flap ဟာ pipeline အေပါါအထိလြပ္လြပ္လပ္လပ္ တက္သြားမွာၿဖစ္ပါတယ္။ flap diameter ဟာ pipeline ရဲ႕ ID ထက္ငယ္တဲ႔အတြက္ valve မွာ ၿဖစ္ေပါါတဲ႔ pressure drop ဟာ အၿခား check valves ေတြနဲ႔နိွဳင္းယွဥ္ ႀကည္႔ရင္၊ ပိုမၽားတာကိုတြ႔ရပါတယ္။

Fig. Swing type wafer check valve

pressure drop မၽားတဲ႔အတြက္၊ အရြယ္အစားေသးငယ္တဲ႔ process piping applications ေတြမွာ အသံုးၿပဳ တဲ႔အခါ၊ fluid stream ေႀကာင္႔ disc မွာ 'floating' action ၿဖစ္ေပါါတတ္ပါတယ္။ ဒီ႔အတြက္ DN125 သို႔မဟုတ္ 125A လို႔ေခါါတဲ႔ 5 inch valve အထက္၊ process piping applications ေတြမွာသာ အသံုးၿပဳ ပါတယ္။

Wafer check valve applications

feed pump ရပ္ထားစဥ္၊ storage tank ထဲကို၊ boiler water ၿပန္မဝင္ေစရန္၊ အတားအဆီးအေနနဲ႔ wafer check valve ေတြကိုအသံုးၿပဳ ႀကပါတယ္။

Fig. Boiler feed-line applications

process piping မွာ horizontally position နဲ႔သာမက vertically position နဲ႔ပါတတ္ဆင္အသံုးၿပဳနိဳင္ တဲ႔အၿပင္၊ wafer check valve ၿဖစ္တဲ႔ disc check valves ေတြမွာ heavy-duty spring နဲ႔ soft seat ကို ထည္႔သြင္းထားတဲ႔အတြက္၊ tight shunt-off ၿဖစ္ေနၿပီး၊ feed pump ရပ္ ထားစဥ္၊ gravity နဲ႔၊ ၿပန္ဆင္းလာ မယ္႔ flow ကိုလည္းတားဆီးေပးနိဳင္ပါတယ္။

steam system မွာ water hammer effect ကိုၿဖစ္ေပါါေစတဲ႔ condensate ကိုဖယ္ထုတ္တဲ႔အခါ၊ atmosphere ထဲကိုစြန္႕ထုတ္ႀကပါ တယ္။ condensate ေတြကိုဖယ္ထုတ္တဲ႔၊ steam trap ရဲ႕ေရွ႕မွာ wafer check valves ေတြကိုတတ္ဆင္ႀကပါတယ္။

Fig. Steam trap applications

condensate line မွာၿဖစ္ေပါါတတ္တဲ႔ water hammer လို႔ေခါါတဲ႔ hydraulic shock ဟာ steam traps ေတြကိုပၽက္စီးေစတတ္တဲ႔အတြက္၊ wafer check valve ဟာ back flow အေနနဲ႔ၿပန္စီးလာမယ္႔ condensate ကိုတားဆီးေပးၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ wafer check valves ေတြကို၊ steam trap ရဲ႕ downstream အထြက္မွ (၁) မီတာ အကြာမွာတတ္ဆင္ထားေလ့ရိွပါတယ္။

Fig. Duplex pump set

pumps ေတြကို parallel တတ္ဆင္အသံုးၿပဳတဲ႔အခါ၊ reverse flow ကိုတားဆီးဖို႕ pump ရဲ႕အထြက္မွာ wafer check valves ေတြကို၊ တတ္ဆင္ႀကပါတယ္။

Fig. Vacuum breaker application

wafer valves ေတြကို၊ ေၿပာင္းၿပန္တတ္ၿပီး၊ vacuum breakers ေတြအၿဖစ္အသံုးၿပဳပါတယ္။ process မွာ အေႀကာင္းတခုခုေႀကာင္႔ vacuum ၿဖစ္သြားတဲ႔အခါ၊ valve ပြင္႔သြားၿပီး၊ atmosphere ၿပင္ပေလဟာ system ထဲကိုဝင္လာမွာၿဖစ္ပါတယ္။

Fig. Blending application

Blending process ေတြမွာ၊ pipeline တခုမွ fluid ေတြဟာ၊ reverse flow အေနနဲ႔ အၿခား pipeline တခုထဲကိုစီးဝင္ၿပီး၊ contamination ၿဖစ္ေပါါမွဳကိုတားဆီးဖို႔၊ wafer valves ေတြကို၊ တတ္ဆင္ အသံုးၿပဳ ႀကပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ strainer အတြင္းမွ deposit ေတြဟာ၊ back flow ေႀကာင္႔ upstream pipework အတြင္းၿပန္ဝင္မသြားေစဖို႔တားဆီးေပးသလို၊ flow-meters ေတြနဲ႕ control valves ေတြ အတြင္းကို၊ back flow အေနနဲ႔ ၿပန္ဝင္မသြားေစဖို႔ တားဆီးေပးတဲ႔အတြက္၊ Pipeline fitting protection အေနနဲ႔ အသံုးၿပဳတာ ကိုလည္းေတြ႔ရပါတယ္။

Fig. Multiple boiler applications

boilers ေတြကို multiple application အေနနဲ႔သံုးတဲ႔အခါ၊ stand-by boiler ဆီကို၊ back flow အေနနဲ႔ မဝင္ေရာက္ေစဖို႔၊ boiler တိုင္းရဲ႕ outlet မွာ wafer check valves ေတြကိုတတ္ဆင္တားဆီးပါတယ္။ အလားတူ multiple blow down lines ေတြတတ္ဆင္ထားတဲ႔၊ blow down vessels ေတြမွာလည္း၊ line တခုမွ blow down လုပ္တဲ႔အခါ၊ အၿခား line တခုသို႔ back flow အေနနဲ႔ ၿပန္စီးမသြားေစဖို႔၊ wafer check valves ေတြတတ္ဆင္ရပါတယ္။

Fig. Flash vessel applications

products ေတြထဲမွ၊ condensate ကို ဖယ္ထုတ္တဲ႔ flush vessels မွာ၊ make-up valve မွတဆင္႔၊ back flow အေနနဲ႔ vessel ထဲကို ၿပန္မဝင္လာေစဖို႔၊ vessel outlet မွာ wafer check valves ေတြကို တတ္ဆင္ တားဆီးပါတယ္။

Split disc check valve
wafer check valve တမၽိဳးၿဖစ္တဲ႔၊ "Split disc check valve' ေတြကို၊ 'Dual plate check valve' လို႔ လည္းေခါါပါတယ္။ spilt disc check valves ေတြရဲ႕အရြယ္အစားဟာ၊ swing နဲ႔ disc type wafer check valves ေတြထက္ပိုႀကီးၿပီး၊ pressure drop ၿဖစ္ေပါါမွဳပိုနည္းပါတယ္။

Fig. Dual wafer check valve

spilt disc check valves ေတြရဲ႕ valve body center မွာ၊ torsion spring တတ္ဆင္ထားတဲ႔ hinge pin ပါရိွၿပီး၊ hinge ေပါါမွာ disc plate (၂) ခုပါရိွပါတယ္။ torsion spring ေႀကာင္႔ disc plates ေတြဟာ၊ split action နဲ႔ direction တဖက္တည္းကို၊ swing လုပ္မွာၿဖစ္ပါတယ္။ hinge pin ကို flow path ရဲ႕ centre မွာရိွေနေစဖို႔၊ externally mounted retainer နဲ႔ valve body အၿပင္ဖက္မွထိမ္းေပးထားပါတယ္။

Fig. Retainer less split disc check valve

retainer မွ တဆင္႔ atmosphere ထဲကို၊ leakage ၿဖစ္တတ္တဲ႔အတြက္၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ hinge mechanism တခုလံုးကို၊ valve body အတြင္းမွာ sealed လုပ္ထားတဲ႔ internally mounted hinge ေတြကို အစားထိုး အသံုးၿပဳလာၿပီး၊ retainer-less split disc check valve လို ႔ေခါါပါတယ္။

Fig. Operation of a split disc check valve

torsion spring ေႀကာင္႔ valve ဟာ၊ normally closed position အေနနဲ႔ပိတ္ေနစဥ္၊ fluid flow ဟာ 'forward direction' နဲ႔ valve ထဲကို ဝင္လာတဲ႔အခါ၊ fluid ရဲ႕တြန္းအားေႀကာင္႔ valve ပြင္႔သြားၿပီး၊ flow ဟာ ceases အဆံုးသတ္ရပ္တန္႔သြားတဲ႔အခၽိန္မွာေတာ႔ valve ၿပန္ပိတ္ ပါတယ္။ valve အဖြင္႔အပိတ္ ၿဖစ္ေပါါတိုင္း၊ disc plate ရဲ႕ hells ေတြဟာ scuff အေနနဲ႔ seat ေပါါမွာ ပြတ္တိုက္ေနရာမွ၊ အႀကိမ္ေပါင္း မၽားစြာ ႀကာလာတဲ႔အခါ၊ seat မွာ wear down ၿဖစ္ေပါါေစပါတယ္။

ဒီ႔အတြက္ initial opening period ဆိုတဲ႔ valve စတင္ ပြင္႔တဲ႔အခၽိန္မွာ၊ hells ကို seat surface ကေန hinge mechanism မွ အနည္းငယ္ 'lift' မတင္ၿပီး plates ေတြကိုလည္ကာ၊ ပြင္႔ေစပါတယ္။ process piping ရဲ႕ လိုအပ္ခၽက္အရ Dual wafer check valve ေတြကို၊ DN 5400 သို႔မဟုတ္ 5400A လို႔ေခါါတဲ႔ 215 inch valve အရြယ္အစားအထိ၊ ထုတ္လုပ္ႀကသလို၊ valve ဟာ opening pressure အနည္းငယ္ ရရံုနဲ႔၊ ပြင္႔နိဳင္ပါတယ္။


Other check valve types
lift check valve, swing check valve နဲ႔ wafer check valve ေတြကို၊ gas, liquid, steam နဲ႔ condensate အစရိွတဲ႔၊ process piping applications ေတြအတြက္အသံုးၿပဳပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ liquid application တမၽိဳးတည္းအတြက္သီးသန္႔ထုတ္လုပ္တဲ႔ ball check valve, diaphragm check valve နဲ႔ tilting disc check valves ေတြကိုလည္းေတြ႔ရပါတယ္။

Fig. Rubber coated ball check valve

'Ball check valve' မွာ၊ rubber coated ball သို႔မဟုတ္ plastic coated ball ကိုအသံုးၿပဳထားၿပီး၊ valve အဝင္၊ guide rail ေပါါမွာ ball ကို seat ထိုင္ထားပါတယ္။ pressure မွ ball ကိုတြန္းလိုက္တဲ႔အခါ၊ ball ေရြွ႕လၽွားသြားၿပီး၊ valve ပြင္႔သြားပါတယ္။

Fig. Diaphragm check valve

'Diaphragm check valve' မွာ၊ mesh သို႔မဟုတ္ perforated cone ပံုသဏ႖န္ flexible rubber diaphragm ကို၊ flow path မွာ တတ္ဆင္ထားပါတယ္။ forward direction flow နဲ႔ တြန္းတဲ႔အခါ၊ diaphragm ဟာ inward အေရွ႕မွာသြားစုၿပီး၊ valve ကိုဖြင္႔ေပးပါတယ္။ flow မရိွတဲ႔ အခါနဲ႔ valve အတြင္း ကို back flow ၿပန္ဝင္လာတဲ႔အခါ၊ diaphragm ဟာ backward အေနနဲ႔ original position ကိုၿပန္ေရာက္ သြားၿပီး၊ valve ကိုပိတ္ပါတယ္။ diaphragm materials ေတြရဲ႕ temperature နဲ႕ pressure limit ေႀကာင္႔၊ 180°C နဲ႕ 16 bar ေအာက္ applications ေတြမွာသာ၊ diaphragm check valves ေတြကိုအသံုးၿပဳ ပါတယ္။

Fig. Tilting disc check valve

'Tilting disc check valve' ဟာ swing type check valve နဲ႔ခပ္ဆင္ဆင္တူပါတယ္။ flap ရဲ႕ centre မွာ pivot ကိုတတ္ဆင္ထားၿပီး၊ valve ကို counter weighted သို႔မဟုတ္ spring loaded action နဲ႔ normally closed position မွာရိွေနေစ ပါတယ္။ flow ဟာ forward direction နဲ႔ ဝင္လာတဲ႔အခါ valve ပြင္႔သြားၿပီး၊ flap ဟာ 'float' position မွာ minimum resistance အေနနဲ႔ ရိွေနၿပီး၊ flow ကိုၿဖတ္သန္းေစပါတယ္။ counter weighted သို႔မဟုတ္ spring loaded action ရဲ႕ disc balanced ေႀကာင္႔ flow ေလၽွာ႔ကၽသြား တာ နဲ႔ flap ဟာ pivot မွတဆင္႔ closed position သို႕ၿပန္လည္သြားမွာၿဖစ္ပါတယ္။ အလားတူ back flow ဝင္လာတဲ႔အခါမွာလည္း၊ flap ပိတ္ေနမွာၿဖစ္ပါတယ္။

Pressure loss charts
check valves အမၽိဳးအစားအေတာ္မၽားမၽားကို liquid နဲ႔ gas systems ေတြမွာအသံုးၿပဳနိဳင္ပါတယ္။ valve မွာၿဖစ္ေပါါမယ္႔ pressure drop ကို၊ water ေရေပါါမွာအေၿခခံထားတဲ႔ 'Pressure loss chart' မွတဆင္႔ တြက္ယူပါတယ္။

Fig. Typical pressure loss chart

pressure loss chart မွာ valve size နဲ႔ water flow rate တို႔ကိုေဖာ္ၿပထားပါတယ္။ water flow rate ဟာ water volume flow rate ၿဖစ္ၿပီး၊ liquid volume flow rate အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲတြက္ယူရပါတယ္။

water ကိုအေၿခခံၿပီးေဖာ္ၿပထားတဲ႔ Pressure loss chart မွ liquid volume flow rate အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲ တြက္ယူတဲ႔အခါ၊ အေပါါမွာေဖာ္ၿပထား တဲ႔ ပံုေသနည္းမွတဆင္႔၊ တြက္ယူနိဳင္ပါတယ္။

အေပါါမွ volumetric flow rate တြက္ခၽက္နည္းဟာ၊ liquid applications ေတြအတြက္သာၿဖစ္ၿပီး၊ steam လို Compressible gas system မွာေတာ႔ mass flow rate နဲ႔ specific volume တို႕မွတဆင္႔၊ volume flow rate ကိုအရင္ရွာယူရပါတယ္။

ရရိွလာတဲ႔ volume flow rate () တန္ဘိုးကို၊ ပံုေသနည္းမွာ ၿပန္လည္ အစားသြင္းၿပီး၊ (ပံုမေပၚဘူး..။ editထဲမွာလည္း မေပၚဘူး..။) တန္ဘိုးကို ရွာယူရပါတယ္။ ရရိွလာတဲ႔ (ပံုမေပၚဘူး..။ editထဲမွာလည္း မေပၚဘူး..။) တန္ဘိုးဟာ၊ steam လို Compressible gas ေတြရဲ႕ volume flow rate ၿဖစ္ၿပီး၊ pressure loos chart ဇယားမွာ၊ နိွဳင္းယွဥ္ႀကည္႔ၿခင္းၿဖင္႔၊ check valve မွာၿဖစ္ေပါါမယ္႔ pressure drop ကိုရရိွနိဳင္ပါတယ္။






Reference and image credit to : http://www.spiraxsarco.com, Steam Engineering Tutorial, http://www.tpub.com, http://www.acevalve.com, http://www.thepipefittings.com

Remark : All images herein this website are for use of educational purpose only. The owner of this web site is not responsible for the consequences in case of violation to copyright, trademark, patent or other intellectual property rights of any third party.