အင္းစိန္ G.T.I

အင္းစိန္G.T.I အေႀကာင္း စိတ္ဝင္စားလို႔လိုက္ရွာႀကည္႔တဲ႔အခါ၊ အခၽက္အလက္ေတာ္ေတာ္မၽားမၽား ရလာ ပါတယ္။ ေဖာ္ၿပထားတဲ႔ အခၽက္အလက္ေတြဟာ၊ (၁၂)ႀကိမ္ေၿမာက္ ဂၽီတီအိုင္ ေကၽာင္းသား၊ ေကၽာင္း သူေဟာင္းမၽား အာစရိယပူေဇာ္ပြဲအမွတ္တရ "ဂၽီတီအိုင္ ပံုရိပ္သမို္င္းမွတ္တမ္းမၽား" စာအုပ္မွတဆင္႔၊ ကူးယူေဖာ္ၿပတာၿဖစ္ၿပီး၊ မွတ္တမ္းေရးသားခဲ႔သူေတြနဲ႔ စီစဥ္ထုတ္ေဝသူေတြ အားလံုးကို၊ ေကၽးဇူးအထူး တင္မိပါတယ္။

(၁၈၉၅) ဧၿပီလ (၁) ရက္ေန႔မွာ၊ "Government Engineering School" အၿဖစ္၊ ယခုေခါတ္လိပ္စာအရ၊ ၿခံအမွတ္ (၂၉၇) ၿမိဳ႕မေကၽာင္းလမ္း၊ လသာၿမိဳ႕နယ္မွာ စတင္ဖြင္႔လွစ္ခဲ႕ၿပီး၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးမွာ "Mr. Brown" ၿဖစ္ကာ၊ သင္တန္းကာလက (၃) နွစ္ၿဖစ္ပါတယ္။ စတင္ဖြင္႔လွစ္စဥ္က ေကၽာင္းသားအရည္ အတြက္၊ အလြန္ နည္းပါးၿပီး၊ ၿမန္မာလူမၽိဳးေကၽာင္းသားအၿဖစ္ " ေမာင္ၿမ" ဆိုတာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။

ေမာင္ၿမ ဆိုတာကေတာ႔၊ (၁၈၇၉) မတ္လ (၁၉) ရက္ေန႔မွာ၊ ေလးမၽက္နွာၿမိဳ႕မွာ ဖြားၿမင္ခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၇၃) ခုနွစ္ မနၱေလးၿမိဳ႕မွာ ကြယ္လြန္ခဲ႔တဲ႔ " ေကၽာက္စာဝန္ ဦးၿမ"  ၿဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုးၿမန္မာလူမၽိဳး အင္ဂၽင္နီယာဟာ " ေကၽာက္စာဝန္ ဦးၿမ" ရယ္လို႔၊ ယူဆလို႔ရသလို၊ ပထမဆံုးၿမန္မာလူမၽိဳး အင္ဂၽင္နီယာ ကို ေနာင္မွာ "အင္းစိန္ GTI" ၿဖစ္လာမယ္႔ Government Engineering School မွ၊ ေမြးထုတ္ေပးခဲ႔တယ္လို ႔ေၿပာနိဳင္ပါတယ္။

ဦးၿမဟာ (၁၉၀၂) ခုနွစ္ မွ (၁၉၀၆) ခုနွစ္အထိ Government Engineering School မွာ ဆရာအၿဖစ္ အမွဳထမ္းခဲ႔ ပါတယ္။ (၁၈၉၈) မွာ မူလေနရာကေန၊ အင္းစိန္ဘူတာအေရွ႕ဘက္၊ (ယခင္) တိရိစာၦန္ေမြးၿမဴေရးနွင္႕ေဆးကုသေရး တကၠသိုလ္၊ (ယခု) တိရိစာၦန္ေမြးၿမဴေရးနွင္႔ ေဆးကုသေရး ညြန္ႀကားမွဳ ဦးစီးဌာနရံုးခၽဳပ္ ေနရာကီု၊ ေၿပာင္းေရြွ႔ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ပါတယ္။ အဲဒီအခၽိန္မွာ ၿမန္မာ လူမၽိဳးေကၽာင္းသား အေတာ္အတန္ရိွလာၿပီမို႔၊ ၿမန္မာလူမၽိဳး ေကၽာင္းသားမၽားအတြက္ သီးသန္႔အေဆာင္ ကိုပါ၊ ထည္႔သြင္းထားခဲ႔ပါတယ္။ ေၿပာင္းေရြွ႕စဥ္က ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးမွာ "Mr. F.H.O Connor Mitchell" ၿဖစ္ၿပီး၊ ဦးၿမ ဟာဆရာအၿဖစ္ ဆက္လက္အမွဳထမ္းခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၀၆) စက္တင္ဘာလ (၁၄) ရက္ေန႔မွာ၊ ဆရာဦးၿမဟာ ကမၸည္းေကၽာက္စာ ဌာန ကို ေၿပာင္းေရြွ႕သြားတဲ႔အတြက္၊ ၿမန္မာလူမၽိဳး ဆရာအၿဖစ္ "ဆရာဦးလူေအး" အစားထိုးဝင္ေရာက္လာ ပါတယ္။ ဆရာဦးလူေအးဟာ (၁၉၅၁) မတ္လ (၃၁) ရက္ေန႔ အထိ (၄၅) နွစ္တိတိ အမွဳထမ္းခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၅၉) ခုနွစ္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ႔ပါတယ္။

အင္းစိန္ရြာမကို၊ (၁၉၀၈) ခုနွစ္မွာ၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီး Mr. F.H.O Connor Mitchell ကပင္ ဦးေဆာင္ေၿပာင္းေရြွ႕ၿပီး၊ "Government School of Engineering & Technical High School" လို႔ အမည္ ေၿပာင္းခဲ႔ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အီလက္ထေရာနစ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးအင္ဂၽင္နီယာ သင္တန္းသားေတြ၊ တက္ခဲ႔တဲ႔ Main Building ဟာ (၁၉၀၈) ခုနွစ္မတိုင္ခင္ကတည္းက၊ ရိွခဲ႔တာၿဖစ္ၿပီး၊ (၁၉၀၈) ခုနွစ္မွာ "ဗဟိုေဆာင္ - Main Hostel" ကို စတင္ေဆာက္လုပ္ခဲ႔ပါတယ္။ 

ကၽန္ အေဆာက္အဦးေတြကို (၁၉၂၂) ခုနွစ္ကၽမွေဆာက္ခဲ႔တာၿဖစ္ပါတယ္။ အင္းစိန္G.T.I ရဲ႕ မူလ အေဆာက္အဦးေတြဟာ၊ ဝိတိုရိယေခါါတ္ပိသုကာလက္ရာမၽားၿဖစ္ပါတယ္။ Main Building မွာ၊ စာသင္ခန္း (၆) ခန္း၊ ဧည္႔ခန္း၊ ပံုဆဲြခန္း၊ ရံုးခန္း၊ ဓါတ္ခဲြခန္း၊ စာႀကည္႔ခန္း၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးရံုးခန္းတို႔ ပါဝင္ၿပီး၊ ေကၽာင္းေဆာင္အလယ္မွာ စတုရန္းပံု ေၿမကြက္ငယ္ကို ခၽန္လွပ္ထားရိွပါတယ္။

(၁၉၁၂) ခုနွစ္မွာ၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီး "Mr. A.P Morris" ေၿပာင္းေရြွ႕တာဝန္ယူၿပီး၊ "Government Technical Institute (GTI)" ရယ္လို႔ေၿပာင္းလဲအမည္သတ္မွတ္ကာ၊ ပညာသင္ႀကားသူ ေကၽာင္းသားအရည္အတြက္ တိုးလာခဲ႔ပါတယ္။ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီး Mr. A.P Morris ကို၊ အမၽားဆံုးအကူအညီေပးခဲ႔သူက ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္မွ ေၿပာင္းလာတဲ႔၊ သခၽာ္ကထိက "Mr. P.P Annantanaraya Aiyar" ၿဖစ္ၿပီး၊ ဆရာအိုင္ယာဟာ Member of the Society of West Virginia Collegiate ၿဖစ္ပါတယ္။ (၁၉၂၆) ခုနွစ္မွာ Winners of the Morris Medal ဆုကို စတင္ခၽီးၿမင္႔ခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၃၈) ခုနွစ္အထိ ပညာထူးခၽြန္သူ၊ ေကၽာင္းသားမၽား ကို ေပးအပ္ခဲ႔ပါတယ္။

ပထမဆံုး ၿမန္မာလူမၽိဳး ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးကေတာ႔ "Mr. T Ba Hli (ဆရာႀကီးဦးဘလွီ) M.Sc (London), DIC (Diploma of the Imerial Collage), B.E (Civil, Culcutta University)" ၿဖစ္ၿပီး၊ (၁၉၃၆) ခုနွစ္မွ၊ (၁၉၅၀) ခုနွစ္အထိ တာဝန္ ယူခဲ႔ကာ၊ (၁၉၅၀) မွ (၁၉၅၅) အထိ ရန္ကုန္စက္မွဳတကၠသိုလ္ မဟာ ဌာနမွဴးအၿဖစ္ တာဝန္ယူခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၇၆) အသက္ (၈၀) ေကၽာ္အရြယ္မွာ၊ ကြယ္လြန္ခဲ႔ပါတယ္။ ဆရာႀကီးဦးဘလွီ လက္ထက္မွာ၊ ၿမန္မာလူမၽိဳးေကၽာင္းသားမၽား၊ စားေသာက္မွဳ အဆင္ေၿပေစဖို႔၊ Main Burmese Mess ကို ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ႔ပါတယ္။

(၁၉၄၁) BBA 4 th Division အမွတ္ေပး ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲမွာ၊ နာမည္ႀကီးေဘာလံုးအသင္းမၽားၿဖစ္တဲ႔ Customs အသင္း၊ ပုလိပ္ႀကီးအသင္း၊ ၿမဴနီစပယ္အသင္း၊ ရန္ကုန္ေကာလိပ္၊ ဖရန္႔ယူနီယံအသင္း၊ ၿမိဳ႕မ၊ သံလၽွင္ကလပ္၊ ဂၽင္မခါနာကလပ္ စတဲ႔၊ အသင္းေတြနဲ႔အတူ၊ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ႔ရာ၊ အင္းစိန္ GTI အသင္းက၊ ပထမဆု ရခဲ႔ပါတယ္။

ဒုတိယ ကမာၻစစ္အတြင္း၊ (၁၉၄၁) ဒီဇင္ဘာလမွာ၊ ဂၽပန္စစ္တပ္မွ ၿမန္မာၿပည္ကို သိမ္းပိုက္လိုက္တဲ႔အခါ၊ အင္းစိန္ GTI ရဲ႕၊ ပညာသင္ႀကားမွဳမၽားလည္းရပ္ဆိုင္းသြားခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၄၄) စက္တင္ဘာလ (၁၈) ရက္ေန႔မွာ၊ ဂၽပန္ စစ္အုပ္ခၽဳပ္ေရးလက္ေအာက္ခံ အစိုးရမွ၊ "State Technical Institute" အမည္နဲ႔၊ ရန္ကုန္ၿပည္သူ႔ေဆးရံုႀကီး အတြင္းမွာ၊ ၿပန္လည္ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၄၅) ဧၿပီလ မတိုင္ခင္မွာ၊ ရပ္ဆိုင္းခဲ႔ ပါတယ္။

ဂၽပန္စစ္တပ္မွ ၿမန္မာၿပည္ကို၊ အုပ္ခၽဳပ္ေနတဲ႔ကာလမွာ မူလအင္းစိန္ G.T.I ရဲ႕ Main Building နဲ႔ Main Hostel ကို၊ ေဆးရံုအၿဖစ္ အသံုးၿပဳခဲ႔ၿပီး၊ ရင္ခဲြရံု Mortuary အေနနဲ႔၊ Main Hostel ဗဟိုေဆာင္ အေဆာက္ အဦရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း၊ တခၽိဳ႕ကိုအသံုးၿပဳခဲ႔ပါတယ္။

ဂၽပန္တို႔ ၿပန္လည္ထြက္ခြာသြားတဲ႔အခါ၊ အမွတ္ (၆) ခၽာခၽီလမ္း (ယခု ကိုယ္႔မင္းကိုယ္႔ခၽင္းလမ္း) မွာ၊ ဗမာ နိဳင္ငံေတာ္ အစိုးရစက္မွဳလက္မွဳပညာသင္ေကၽာင္း အမည္နဲ႔၊ (၁၉၄၅) ခုနွစ္ ႀသဂုတ္လ (၁၅) ရက္ေန႔တြင္၊ ၿပန္လည္ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ၿပီး၊ ဝင္ခြင္႔စာေမးပြဲစနစ္ကို စတင္ကၽင္႔သံုးကာ၊ ေကၽာင္းသားသစ္မၽား လက္ခံခဲ႔ပါ တယ္။ ေကၽာင္းဝင္ခြင္႔ေလၽွာက္ထားတဲ႔၊ အဂ္လိပ္ဘာသာ သို႔မဟုတ္ အဂ္လိပ္နွင္႔ တိုင္းရင္းသားဘာသာ ဒႆမတန္းအထိ တက္ေရာက္သင္ႀကားဖူးသူ မၽားကို ဝင္ခြင္႔စာေမးပြဲအၿဖစ္၊ ဂဏန္းသခၽ္ာ၊ အကၡရာသခၽ္ာ၊ ဂဲႀသေမႀတီနွင္႔ ပံုႀကမ္းဆြဲ ဘာသာရပ္မၽားကို၊  ႀသဂုတ္လ (၂၄) ရက္ေန႔ (၁၉၄၅) ခုနွစ္မွာ၊ စစ္ေဆးခဲ႔ ပါတယ္။

စက္တင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ (၁၉၄၅) ခုနွစ္ မွာ၊ ေကၽာင္းဝင္ခြင္႔အာင္ၿမင္လာသူေတြကို၊ Road & Building လမ္းပန္းအေဆာက္အဦသင္တန္းနွင္႔ Mechanical Engineering စက္မွဳအင္ဂၽင္နီယာသင္တန္း (၂) မၽိဳးမွာ၊ စတင္လက္ခံကာ ပို႔ခၽေပးခဲ႔ၿပီး၊ တိုင္းၿပည္အေၿခအေနေအးခၽမ္း တည္ၿငိမ္သြားတဲ႔အခါ၊ မူလ အင္းစိန္ GTI ေကၽာင္းေနရာသို႔ၿပန္လည္ေၿပာင္းေရြွ႕ကာ၊ ဆက္လက္ ပို႔ခၽခဲ႔ပါတယ္။ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္ "ဆရာႀကီးဦးဘလွီ" ကတာဝန္ယူခဲ႔ၿပီး၊ "ဆရာႀကီးဦးလူေအး" နွင္႔ "ဆရာႀကီးဦးထင္စိန္" တို႔အပါအဝင္၊ အၿခား လက္ေထာက္ဆရာမၽားၿဖင္႔ ေကၽာင္းသား (၃၀) ခန္႔ကို သင္ႀကားပို႔ခၽ ေပးခဲ႔ပါတယ္။

ၿပည္တြင္းမၿငိမ္သက္မွဳမၽားေႀကာင္႔ ဇန္နဝါရီလ (၃၁) ရက္ေန႔မွာ၊ မူလ အင္းစိန္ GTI ေကၽာင္းေနရာမွ၊ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ ေမာ္ကြန္းတိုက္လမ္းနွင္႔ ပန္တၽာလမ္းႀကား၊ ဦးဝိစာရလမ္းမေပါါမွာရိွတဲ႔၊ ဂူဂၽရတီၱေကၽာင္းေနရာ ကို၊ ဆရာႀကီးဦးဘလွီမွပင္၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္ တာဝန္ယူကာေၿပာင္းေရြွ႕ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ပါတယ္။

ဂူဂၽရတီၱေကၽာင္းကို၊ စက္တင္ဘာလ (၈) ရက္ေန႔ ၁၉၃၉ ခုနွစ္ မွာ၊ အိနၷိယဝန္ႀကီးခၽဳပ္ Mr. ပဏ႖စ္ေနရူး မွ၊ အုတ္ၿမစ္ခၽကာ ဂူဂၽာရပ္ၿပည္နယ္က ဂူဂၽရတီၱလူမၽိဳး ေကၽာင္းသားမၽားအတြက္၊ ဖြင္႔လွစ္ေပးခဲ႔တာၿဖစ္ ပါတယ္။ ၿပည္တြင္းမၿငိမ္သက္မွဳမၽား ရပ္ဆိုင္းသြားတဲ႔အခါ၊ Main Building ပင္မေဆာင္တၿခမ္း မီးရိွဳ႕ဖၽက္စီး ခံထားရတဲ႔၊ မူလအင္းစိန္ GTI ေကၽာင္းေနရာမွာ၊ "ECEC (Emergency Civil Engineering Course)" သင္တန္းအမည္နဲ႔ ေၿပာင္းေရြွ႕ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ပါတယ္။ ေၿပာင္းေရြွ႕ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔တဲ႔၊ ဇန္နဝါရီလ (၃၁) ရက္၊ (၁၉၄၈) ခုနွစ္ မွစၿပီး၊ ႀသဂုတ္လ (၈) ရက္ (၁၉၅၂) ခုနွစ္ အထိ၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္ ဆရာႀကီး ဦးဘရွင္မွ တာဝန္ယူခဲ႔ပါတယ္။

နိဳဝင္ဘာလ (၁၈) ရက္ (၁၉၅၀) ခုနွစ္မွာ၊  စတင္ခဲ႔တဲ႔၊ ဓနႆဟာရနိဳင္ငံမၽားထံမွ၊ ကိုလံဘိုစီမံကိန္း အေထာက္အပံ႔ကို၊ အင္းစိန္ GTI ေကၽာင္းမွ၊ အကၽိဳးရိွစြာအသံုးခၽနိဳင္ခဲ႔ပါတယ္။ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီး "ဆရာႀကီးဦးဘရွင္" မွတဆင္႔၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္၊ အင္းစိန္ GTI ဆင္း ၿမိဳ႕ၿပအင္ဂၽင္နီယာဌာန ကထိက "ဆရာႀကီးဦးအန္႔ခင္" က တာဝန္ယူခဲ႔ၿပီး၊ ႀသဂုတ္လ (၈) ရက္ (၁၉၅၂) ခုနွစ္ကေန၊ ဇူလိုင္လ (၂၀) ရက္ (၁၉၅၃) ခုနွစ္အထိ တာဝန္ယူခၽိန္ အခၽိန္တစ္နွစ္ေကၽာ္ ကာလအတြင္း၊ (၁၉၅၂ - ၅၃) ပညာသင္နွစ္မွာ၊ Electronics & Communications အီလက္ထေရာနစ္နွင္႔ ဆက္သြယ္ေရးအင္ဂၽင္နီယာသင္တန္းကို ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္မွာ AMI, MECE, AMICE, AMIEE လက္မွတ္မၽားရ႐ိွထားသူ ပန္ဂၽပ္ၿပည္နယ္ဇာတိၿဖစ္တဲ႔၊ "ဆရာႀကီးဦးေမာင္ႀကီး"မွ၊ ဇူလိုင္လ (၂၀) ရက္ (၁၉၅၃) ခုနွစ္မွ၊ ႀသဂုတ္လ (၂) ရက္ (၁၉၅၄) ခုနွစ္ အထိ၊ ေကၽာင္းအုပ္ဆရာႀကီးအၿဖစ္တာဝန္ယူခဲ႔ပါတယ္။ အေမရိကန္နိဳင္ငံမွ NASA National Aeronautics and Space Administration အဖြဲ႔မွာ၊ ဆရာႀကီးဦးေမာင္ႀကီး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ဖို႔၊ ေၿပာင္းေရြွ႕သြားတဲ႔အခါ၊ ဆရာႀကီးဦးအန္႔ခင္မွ၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္ ၿပန္လည္တာဝန္ယူခဲ႔ပါတယ္။

ယခင္က GTI ေကၽာင္းဆင္းလက္မွတ္ကိုသာ၊ ေပးအပ္ခဲ႔ၿပီး၊ "A.G.T.I (Associateship of the Government Technical Institute)" အသိအမွတ္ၿပဳလက္မွတ္ကို၊ ဆရာႀကီးဦးအန္႔ခင္လက္ထက္၊ (၁၉၅၄) ခုနွစ္မွ၊ စကာ ေပးအပ္ခဲ႔သလို၊ (၁၉၅၅) ခုနွွစ္မွာ သံုးထပ္မွန္ေဆာင္၊ ဒကိၡဏနဲ႔ ဥတၱရေဆာင္ မၽားကိုလည္း၊ ေဆာက္လုပ္ခဲ႔ပါတယ္။

Ford Foundation အကူအညီအရေစလြွတ္ခဲ႔တဲ႔၊ "William Hood Dunwoddy Industrial Institute of Minneapolis USA" မွ၊ Mr. Young, Mr. Allan L.Johnson, Mr. Mannaris နဲ႔ Mr. Van Wyck တို႔မွ Adviser အၿဖစ္၊ (၁၉၅၃) ခုနစ္မွ (၁၉၆၂) ခုနွစ္အထိ၊ အင္းစိန္ G.T.I မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔ၿပီး၊ Mr. Van Wyck ကြယ္လြန္သြားတဲ႔အခါ၊ Mr. Jhon J. Duggan မွ၊ Chief Adviser အၿဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ပါတယ္။

(၁၉၅၅) ခုနစ္မွာ ပထမဆံုး အီလက္ထေရာနစ္နွင္႔ ဆက္သြယ္ေရးအင္ဂၽင္နီယာသင္တန္းမွ၊ ေကၽာင္းသား (၃) ဦးၿဖစ္တဲ႔၊ ဆရာႀကီးဦးသန္းေမာင္ (အင္းစိန္ G.T.I အီလက္ထေရာနစ္နွင္႔ ဆက္သြယ္ေရး အင္ဂၽင္နီယာသင္တန္း ဌာနမွဴး)၊ ဦးတင္ေအး (အမွဳေဆာင္အင္ဂၽင္နီယာ၊ ၿမန္မာ႔အသံ) နဲ႔ ဆရာႀကီး ဦးထြန္းခင္ (အလုပ္႐ံုမွဴး၊ စက္မွဴလက္မွဳ အထက္တန္းေကၽာင္း၊ ေမာ္လၿမိဳင္) တို႔၊ သင္တန္းဆင္းလာႀက ပါတယ္။ (၁၉၅၆) ခုနစ္မွာ လၽွပ္စစ္(စြမ္းအား) အင္ဂၽင္နီယာသင္တန္းမွ ပထမဆုရ ေအာင္ၿမင္ခဲ႔သူ ဆရာႀကီးဦးလွဝင္း (လက္ေထာက္ကထိက၊ အင္းစိန္ G.T.I လၽွပ္စစ္(စြမ္းအား) အင္ဂၽင္နီယာဌာန)၊ (၁၉၅၇) ခုနစ္မွာ လၽွပ္စစ္(စြမ္းအား) အင္ဂၽင္နီယာသင္တန္းမွ၊ တတိယဆုရ ေအာင္ၿမင္ခဲ႔သူ ဆရာႀကီး ဦးမၽိဳးေဆြ (ဌာနမွဴး၊ အင္းစိန္G.T.I လၽွပ္စစ္(စြမ္းအား) အင္ဂၽင္နီယာဌာန)၊ အီလက္ထေရာနစ္နွင္႔ ဆက္သြယ္ေရးအင္ဂၽင္နီယာသင္တန္းမွ ဒုတိယဆုရ ေအာင္ၿမင္ခဲ႔သူဆရာႀကီး Mr. T.R Guha (ဦးဂူဟား) (လက္ေထာက္ကထိက၊ အင္းစိန္G.T.I အီလက္ထေရာနစ္နွင္႕ ဆက္သြယ္ေရး အင္ဂၽင္နီယာဌာန) တို႔၊ သင္တန္းဆင္းလာႀကပါတယ္။

ဆရာႀကီးဦးအန္႔ခင္လက္ထက္ အင္းစိန္ G.T.I  မွာ၊ ယခင္က ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔တဲ႔၊ ပံုဆြဲသင္တန္း (Draftsmanship သင္တန္း) မရိွေတာ႔ပဲ၊ (၁၉၅၄) ခုနွစ္မွာ Mining Engineering သတၱဳတူးေဖာ္ေရးအင္ဂၽင္နီယာ သင္တန္းနွင္႔ (၁၉၅၅) ခုနွစ္မွာ၊ Mechanical (Machine Tools & Designs) စက္မွဳ(ပံုစံၿပဳ) အင္ဂၽင္နီယာ သင္တန္းတို႔ကို၊ စတင္ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၅၆) ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၁၉) ရက္ေန႔မွာ ဆရာႀကီးဦးအန္႔ခင္ အၿငိမ္းစားယူတဲ႔အတြက္၊ ဆရာႀကီးဦးၿမသန္းမွ ေကၽာင္းအုပ္ဆရာႀကီး အၿဖစ္တာဝန္ ယူခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၅၆) ခုနွစ္ ပညာသင္နွစ္မွာ အမၽိဳးသမီးအင္ဂၽင္နီယာသင္တန္းသူ (၃) ဦးကို၊ စတင္ေကၽာင္းဝင္ခြင္႔ ၿပဳခဲ႔ပါတယ္။

(၁၉၅၉) ခုနွစ္မွာ၊ ဆရာႀကီးဦးၿမသန္း အၿငိမ္းစားယူတဲ႔အခါ၊  B.O.C ေကာလိပ္ဘဲြ႔ရ၊ ဆရာႀကီးဦးစိုးေမာင္ (B.Sc. Engg, ၁၉၅၅ ခုနွစ္) မွ၊ (၁၉၅၉) ခုနွစ္မွ (၁၉၇၂) ခုနွစ္အထိ၊ ေကၽာင္းအုပ္ဆရာႀကီး အၿဖစ္ တာဝန္ယူခဲ႔ၿပီး၊ Aeronautical Engineering ေလေႀကာင္းအင္ဂၽင္နီယာသင္တန္း  ကိုစတင္သင္ႀကားဖို႔ စီစဥ္ခဲ႔ပါတယ္။ သင္ႀကားမွဳအေထာက္အကူအၿဖစ္၊ ဒုတိယကမာၻစစ္သံုး Dakota ေလယာဥ္ပၽံတစ္စီး ကို၊ ေကၽာင္းဝင္းအတြင္း၊ ဥတၱရေဆာင္နဲ႔ ေဘာလံုးကြင္းအႀကားမွာ၊ ထားရိွခဲ႔တယ္လို႔သိရပါတယ္။

ဆရာႀကီးဦးစိုးေမာင္ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္တာဝန္ယူစဥ္၊ (၁၉၅၉-၁၉၆၀) ပညာသင္နွစ္မွာ၊ ကင္မရြန္း နိဳင္ငံသား (၁) ဦးနဲ႔၊ လာအိုနိဳင္ငံသား (၂) ဦး၊ ေကၽာင္းဝင္ခြင္႔ေလၽွာက္ထားခဲ႔ႀကၿပီး၊ လာအိုနိဳင္ငံသား (၂) ဦး၊ ကိုလက္ခံခဲ႔ပါတယ္။ လာအိုနိဳင္ငံသားေကၽာင္းသား (၂) ဦး ဟာ၊ ၿမန္မာဝတ္စံုနဲ႔ ေကၽာင္းတက္ခဲ႔ႀက ၿပီး၊ ေကၽာင္းမဆင္းခင္၊ အၿခားနိဳင္ငံ တစ္ခုမွာ၊ ဆက္လက္ပညာဆည္းပူးဖို႔၊ ထြက္ခြာသြားႀကပါတယ္။ လာအို နိဳင္ငံသားေကၽာင္းသား (၂) ဦးအနက္၊ တစ္ဦးရဲ႕ နာမည္က၊ ခမန္း လို႔ေခါါေႀကာင္း မွတ္တမ္းမၽား အရသိရပါတယ္။

GTI ဆင္း ပထမဆံုး အမၽိဳးသမီးအင္ဂၽင္နီယာအၿဖစ္၊ ၿမိဳ႕ၿပအင္ဂၽင္နီယာ(Building) သင္တန္း မွ ေဒါါေနာ္မာဂရက္ (အၿငိမ္းစား၊ ခန္႕မွန္း (၂)၊ ၿပည္သူ႔ေဆာက္လုပ္ေရး) ဟာ၊ (၁၉၅၉) ခုနွစ္ မွာ ေကၽာင္းဆင္းလာၿပီး၊ (၁၉၆၀) ခုနွစ္မွာ၊ ၿမိဳ႕ၿပ အင္ဂၽင္နီယာ(Building) သင္တန္း မွ၊ ေဒါါေနာ္စံႀကည္ေဖ (အၿငိမ္းစား၊ ခန္႔မွန္းအုပ္၊ ၿပည္သူ႔ေဆာက္လုပ္ေရး)၊ အီလက္ထေရာနစ္နွင္႔ ဆက္သြယ္ေရးအင္ဂၽင္နီယာ သင္တန္းမွ၊ ေဒါါစန္းစန္းရီ နဲ႔၊ ေဒါါေနာ္ဂၽက္စီကခၽာ (Naw Jesse Kacher) တို႔ ေကၽာင္းဆင္းခဲ႔ပါတယ္။

(၁၉၆၂) မတ္လမွာ၊ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရတက္လာၿပီး၊ အင္းစိန္ G.T.I ကို၊ စက္မွဳဝန္ႀကီးဌာနႀကီးႀကပ္မွဳမွ၊ ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာနႀကီးႀကပ္မွဳသို႔ေၿပာင္းလည္းဖြဲ႔စည္းခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၆၅) ခုနွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ (၂၃) ရက္ေန႔မွာ၊ အင္းစိန္ G.T.I ေကၽာင္းသားေဟာင္း အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန အတြင္းဝန္ ဦးမၽိဳးၿမင္႔ (ေနာင္ တြင္ သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း)၊ စက္မွဳလက္မွဳပညာသင္ႀကားေရးဝန္ ဆရာႀကီးဦးခင္ေမာင္၊ ေကၽာင္းအုပ္ ခၽဳပ္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠဌ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီးထြန္းရီတို႔၊ ကမကထလုပ္ကာ၊ ပထမဆံုးအႀကိမ္ A.G.T.I ေအာင္ လက္မွတ္ေပးပြဲကို၊ ကၽင္းပခဲ႔ပါတယ္။

ပထမဆံုး အႀကိမ္ A.G.T.I ေအာင္လက္မွတ္ေပးပြဲအခမ္းအနားဟာ (၁၉၅၄) ခုနွစ္မွ၊ (၁၉၆၅) ခုနွစ္ အတြင္း၊ သင္တန္းဆင္းခဲ႔သူ (၁၀၇၂) ဦးတို႔အတြက္၊ ကၽင္းပၿပဳလုပ္ခဲ႔တာၿဖစ္ၿပီး၊ (၃၄၀) ဦး အခမ္းအနား တက္ေရာက္ကာ၊ ေအာင္လက္မွတ္ရယူခဲ႔သလို၊ အခမ္းအနားအတြက္ ကုန္ကၽစားရိတ္အားလံုး ကို၊ ေကၽာင္းသားေထာက္ပံ႔ေငြ Caution Money ထဲမွသာ၊ သံုးစြဲခဲ႔ပါတယ္။

နတ္ေမာက္စက္မွဳလက္မွဳအထက္တန္းေကၽာင္းက၊ (၁၉၅၆) ခုနွစ္ ေမလ (၂၃) ရက္ေန႔မွ စၿပီး၊ (၃) နွစ္ သင္တန္းအၿဖစ္၊ ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔တဲ႔ ETEC - Evening Technical Engineering Course ကို အတုယူကာ၊ (၁၉၆၉) မွာ၊ (၄) နွစ္ တက္ေရာက္သင္ယူရတဲ႔ ညေနပိုင္း E.G.T.I - Evening Government Technical Institute သင္တန္းအၿဖစ္၊ စတင္ဖြင္လွစ္ခဲ႔ပါတယ္။ 

ေကၽာင္းအုပ္ႀကီး ဆရာႀကီးဦးစိုးေမာင္၊ (၁၉၇၂) ဇူလိုင္လမွာ၊ မနၱေလး GTI သို႔၊ ေၿပာင္းေရြွ႕သြားတဲ႔အခါ၊ ကေလာ GTI မွ ဆရာႀကီးဦးအုန္းေမာင္ေၿပာင္းေရြွ႕လာပါတယ္။ ဆရာႀကီးဦးအုန္းေမာင္ လက္ထက္ မွာ၊ ေကၽာင္းသူေတြအတြက္၊ သေၿပေဆာင္ကို စတင္ေဆာက္ လုပ္ခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၇၇) မွာ၊ ဆရာႀကီး ဦးခင္ေမာင္သြင္က၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီး အၿဖစ္၊ ဆက္လက္တာဝန္ယူခဲ႔ပါတယ္။ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္ လအနည္းငယ္သာ၊ အမွဳထမ္းၿဖစ္ခဲ႔သူ၊ ဆရာႀကီး ဦးခင္ေမာင္သြင္ေနရာမွာ၊ ဆရာႀကီးဦးၿမင္႔ဆြဟာ၊ ကထိကဌာနမွဳးအၿဖစ္မွ၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီး အၿဖစ္၊ ေၿပာင္းေရြွ႕တာဝန္ယူခဲ႔ပါတယ္။

ဆရာႀကီးဦးၿမင္႔ေဆြဟာ၊ (၁၉၆၀) ခုနွစ္၊ B.O.C ေကာလိပ္မွ B.Sc. Engg; ဘြဲ႔ရၿဖစ္ၿပီး၊ အင္းစိန္ ဒိစႀတိတ္ေကာင္စီရံုးမွာ အင္ဂၽင္နီယာအေနနဲ႔၊ (၆) နွစ္ခန္႔ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၿပီးမွ၊ သင္ႀကားေရးကို ဝါသနာပါသူမို႔၊ မနၱေလး GTI မွာ လက္ေထာက္ကထိက အၿဖစ္ေၿပာင္းေရြွ႕တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔သူ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဆရာႀကီးဦးၿမင္႔ေဆြလက္ထက္ (၁၉၇၇) နဲ႔ (၁၉၇၈) မွာ၊ ကိုလံဘိုစီမံကိန္းအရ၊ နိဳင္ငံၿခားမွ ဆရာမၽား၊  အင္းစိန္ G.T.I မွာ၊ သင္တန္းမၽားလာေရာက္ပို႔ခၽေပးခဲ႔ပါတယ္။ ဆရာႀကီး ဦးၿမင္႔ေဆြဟာ၊ စက္မႈဆရာျဖစ္သင္ေကၽာင္း T.T.T.I - Technical Teachers' Training Institute ကိုလည္း၊ ဆရာႀကီး ဦးလွၿမင္႔ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီး အၿဖစ္ေၿပာင္းေရြွ႕ တာဝန္မယူမီွအထိ၊ တြဲဖက္တာဝန္ယူခဲ႔ပါတယ္။ ဆရာႀကီး ဦးၿမင္႔ေဆြဟာ၊ (၁၉၉၀) ခုနွစ္မွာ၊ Department of Technical, Agriculture & Vocational Education စက္မွဳ၊ စိုက္ပၽိဳးနွင္႔ သက္ေမြးပညာဦးစီးဌာန (ရံုးခၽဳပ္) သို႔၊ လက္ေထာက္ညြွန္ႀကားေရးမွဳးအၿဖစ္ ေၿပာင္းေရြွ႕ သြားခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၉၁) မွာ အၿငိမ္းစားယူခဲ႔ပါတယ္။

(၁၉၉၃) ခုနွစ္အထိ အင္းစိန္ G.T.I မွာသင္ႀကားေပးတဲ႔ ဘာသာရပ္ေတြကေတာ႔၊

(၁)။ Civil Engineering မွာ English, Mathematics, Science I, Science II, Applied Mechanics, Building Materials and constructions, Theory of Structure, Hydraulics, Roads and Bridges, Surveying, Reinforced Concrete, Water Supply and sanitation, Estimating and Specification, Railways and Irrigation, Engineering Drawing, Carpentry နဲ႔ Masonry အပါအဝင္၊ အလုပ္ရံု လက္ေတြ႕ဘာသာရပ္ေတြ ၿဖစ္ႀကပါတယ္။

(၂)။ Electrical (Electronics & Communication) မွာ English, Mathematics, Science I, Science II, Applied Mechanics, Basic Electricity & Electronics, Electronic Circuit Theory, Electronic Measurements & Measuring Instruments, DC Machines & Controls, AC Machines & Controls, Strength of Materials, Electro-Technology, Radio communication, Line Communication, Integrated Electronics, Industrial Electronics, Engineering Drawing အပါအဝင္၊ Electrcal, Electronic, Industrial စတဲ႔၊ အလုပ္ရံုလက္ေတြ႔ဘာသာရပ္ေတြနဲ႔ Radio Communication & Morse Code လက္ေတြ႔ဘာသာရပ္ေတြ ၿဖစ္ႀကပါတယ္။

(၃)။ Electrical (Power) မွာ English, Mathematics, Science I, Science II, Applied Mechanics, Basic Electricity & Electronics, Electrical Measurements & Measuring Instruments, Strength of Materials, Electro-Technology, Electrical Estimating, Transmission & Distribution, Power wiring & Installation, Hydraulics, Electrical Machines & Control, Engineering Drawing နဲ႔ Electrical, Electronics, Machine Control & House Wiring, Motor, Generator Appliances & Control စတဲ႔၊ အလုပ္ရံုလက္ေတြ႔ ဘာသာရပ္ေတြ ၿဖစ္ႀကပါတယ္။

(၄)။ Mechanical (Power) မွာ English, Mathematics, Science I, Science II, Applied Mechanics, Work Shop Technology, Strength of Materials, Electro-Technology, Hydraulics, Heat Engines & Thermodynamics, Automotive Technology, Automotive Electricity, Petrol Engines, Diesel Engines, Refrigeration & Airconditioning, Theory of Machines, Engineering Drawing နဲ႔ Welding, Machines, Fitting & Blacksmith, Electrical & Petrol Engines, Diesel Engines, Air Cond', Automotive Technology & Electricity စတဲ႕ အလုပ္ရံုလက္ေတြ႔ ဘာသာရပ္ေတြၿဖစ္ႀကပါ တယ္။

(၅)။ Mechanical (Machine Tools & Design) မွာ English, Mathematics, Science I, Science II, Applied Mechanics, Work Shop Technology, Strength of Materials, Electro-Technology, Hydraulics, Heat Engines & Thermodynamics, Theory of Machines, Metallurgy, Production Technology, Estimating & Work Shop Management, Strength of Materials & Testing Laboratory, Engineering Drawing, Machine Drawing & Design နဲ႔ Welding & Machines, Machine, Foundry & Pattern စတဲ႔၊ အလုပ္ရံုလက္ေတြ႔ဘာသာရပ္ေတြၿဖစ္ႀကပါတယ္။

ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရလက္ထက္နဲ႔ ၿမန္မာ႔ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရလက္ထက္ (၁၉၇၂) ခုနွစ္အထိ၊ Boys Army ေခါါ တပ္မေတာ္မွ သင္႔ေလၽွာ္သူမၽားကို၊ အင္းစိန္ G.T.I မွာ၊ သင္တန္းတက္ေစခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၉၀) ခုနွစ္မွာ၊ ဆရာႀကီးဦးၿမင္႔ေဆြ ေၿပာင္းေရြွ႕သြားတဲ႔အခါ၊ ဆရာႀကီးဦးညြန္႔ေမာင္မွ  တာဝန္ယူကာ၊ (၁၉၉၁ ခုနွစ္) မွာေတာ႔၊ ဆရာႀကီးဦးသိန္းဇံ သို႔ လြဲွေၿပာင္းေပးခဲ႔ပါတယ္။ ဆရာႀကီးဦးသိန္းဇံ လက္ထက္၊ (၁၉၉၃) ခုနွစ္မွာ Food & Chemical Technology အစားအေသာက္နွင္႔ ဓါတုနည္းပညာ အင္ဂၽင္နီယာသင္တန္းနဲ႕ Plastic & Rubber Technology ပလတ္စတစ္နွင္႔ ရာဘာနည္းပညာ အင္ဂၽင္နီယာသင္တန္း အင္ဂၽင္နီယာသင္တန္း တို႔ကို၊ စတင္ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ၿပီး၊ ပထမဆုံးဌာနမွဴးမၽားကေတာ႔ ဆရာမႀကီးေဒါါခင္ဝင္း ႀကည္ နဲ႔ ဆရာမႀကီးေဒါါတိုးတိုးသန္း တို႔ၿဖစ္ႀကပါတယ္။ ဆရာမႀကီးေဒါါခင္ဝင္းႀကည္ ဟာ၊ ပထမဆံုး ၿမန္မာလူမၽိဳးေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္တာဝန္ယူခဲ႔သူ၊ ဆရာႀကီးဦးဘလီွရဲ႕ေၿမးၿဖစ္ပါတယ္။

(၁၉၉၃) ခုနွစ္မွာ၊၊ ဆရာႀကီးဦးသိန္းဇံ စက္မွဳ၊ စိုက္ပၽိဳးနွင္႔ သက္ေမြးပညာဦးစီးဌာန (ရံုးခၽဳပ္) သို႔၊ ေၿပာင္းေရြွ႕သြားတဲ႔အခါ၊ (၁၉၉၅) ခုနွစ္အထိ ဆရာႀကီးဦးေအာင္ဝင္း မွလြဲွေၿပာင္းတာဝန္ယူခဲ႔ၿပီး၊ ၁၉၉၅ ခုနွစ္မွာ၊ ဆရာႀကီး ဦးၿမင္႔ေအာင္ မွ၊ ေကၽာင္းအုပ္ႀကီးအၿဖစ္၊ ဆက္လက္ တာဝန္ယူခဲ႔ပါတယ္။ ဆရာႀကီးဦးသိန္းဇံဟာ အမၽိဳးသားညီလာခံမွာလည္း၊ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔ သူၿဖစ္ပါတယ္။ (၁၉၉၄) ခုနွစ္၊ ဝင္ခြင္႔စာေမးပြဲေၿဖဆိုေအာင္ၿမင္ခဲ႔သူမၽားဟာ၊ (၁၉၉၅ - ၉၆) ပညာ သင္နွစ္မွာ၊ ဒုတိယနွစ္ သင္တန္းေတြကို၊ သံလၽွင္ GTI သို႔ ေၿပာင္းေရြွ႕သင္ယူခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၉၈) ခုနွစ္မွာ သင္တန္းၿပီးဆံုးေအာင္ၿမင္ခဲ႔ တာမို႔၊ အင္းစိန္ GTI ရဲ႕ေနာက္ဆံုး အသုတ္အၿဖစ္သတ္မွတ္နိဳင္ပါတယ္။

(၁၈၉၅) ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ စတင္ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ၿပီး၊ ၿမန္မာနိဳင္ငံမွာ ပထမဆံုး စက္မွဳအတတ္ပညာမၽား သင္ႀကားေပးရာ၊ အင္းစိန္ GTI ဟာ (၁၉၉၅) ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ၊ သက္တမ္းအရနွစ္ (၁၀၀) ၿပည္႔ခဲ႔ ပါတယ္။ နွစ္ (၁၀၀) ၿပည္႔အထိမ္းအမွတ္အၿဖစ္၊ သံဃာေတာ္အပါး (၁၀၀) ကို ပင္႔ဖိတ္ကာ ဆြမ္း ဆက္ကပ္ လွဴဒါန္းၿခင္း၊ ေကၽာင္းေရွ႕မွာ၊ နွစ္ (၁၀၀) ၿပည္႔ထိမ္းအမွတ္ကမၼည္းေကၽာက္စာတိုင္စိုက္ထူၿခင္းနဲ႔ နွစ္ (၁၀၀) ၿပည္႔ အထိမ္းအမွတ္ မဂၶဇင္းထုတ္ေဝၿခင္းတို႔ကို၊ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ပါတယ္။ (၂၀၀၇) ခုနွစ္၊ ဇူလိုင္လ (၁၆) ရက္ေန႔မွာ (၄၁ ဒသမ ၉၉၇ ဧက) အကၽယ္အဝန္းရိွတဲ႔၊ အင္းစိန္ GTI ေကၽာင္းႀကီးကို၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီသုိ႔ လြဲေၿပာင္းေပးအပ္ခဲ႔ပါတယ္။

ကိုးကားကူယူေဖာ္ၿပၿခင္း။ (၁၂)ႀကိမ္ေၿမာက္ ဂၽီတီအိုင္ ေကၽာင္းသား၊ ေကၽာင္း သူေဟာင္းမၽား အာစရိယပူေဇာ္ပြဲအမွတ္တရ "ဂၽီတီအိုင္ ပံုရိပ္သမို္င္းမွတ္တမ္းမၽား" စာအုပ္၊ (၂၀၀၇) ခုနွစ္။