“Anti-fouling Paint Systems”

အခြံမာေရသတၱဝါ barnacles, ပင္လယ္ေရညိွေရေမွာ္ algae နဲ႔ အခြံေပၽာ႔ေရသတၱဝါ molluscs ဆိုတဲ႔ အဏ႖ဝါ အဏုဇီဝေတြ ‘fouling organisms’ အေနနဲ႔ သေဘ္ာရဲ႕ hull မွာ၊ တြယ္ကပ္ၿငိတြယ္ေနၿခင္း၊ မရိွမွသာ သေဘ္ာဟာ၊ ေရထဲမွာ၊ travel faster အၿဖစ္လၽွင္ၿမန္စြာ သြားလာနိုင္ၿပီး၊ ‘ေလာင္စာ’ အသံုးၿပဳမွာမွာလည္း less fuel အေနနဲ႔ ေလၽွာ႔နည္း ကၽဆင္းနိဳင္မွာၿဖစ္ပါတယ္။ အေစာပိုင္းကာလေတြမွာ သေဘ္ာ hull ရဲ႕ သုတ္ေဆး coating အၿဖစ္၊ ထံုး lime, အာဆင္းနစ္ၿဒပ္ေနွာ later arsenical ေတြနဲ႔ မာကၽဴရီၿဒပ္ေပါင္း mercurial compounds ေတြကို၊ အသံုးၿပဳၿပီး အဏ႖ဝါအဏုဇီဝေတြ တြယ္ကပ္ ၿငိတြယ္ၿခင္းမွ၊ ကာကြယ္ခဲ႔ႀကပါတယ္။

Fig. barnacles, sea algae and mollusca

(၁၉၆၀) ခုနွစ္အလြန္ ကာလေတြမွာ ဓါတုကုန္ထုတ္ဆိုင္ရာ chemicals industry နည္းပညာေတြ တိုးတက္ လာတာနဲ႔အမၽွ၊ သတၱဳၿဒပ္ေပါင္း metallic compounds ေတြကို၊ အေၿခခံကာ၊ ထိေရာက္မွဳ efficacious ရိွၿပီး၊ cost-effective အေနနဲ႔ ေစၽးနံွဳးလည္းသက္သာတဲ႔ DDT - dichloro dithenyl trichloroethane ေတြကို၊ anti-fouling paints သုတ္ေဆးေတြမွာ၊ ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳလာခဲ႔ႀကပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ (၁၉၇၀) ခုနွစ္မွ စၿပီး anti-fouling paints ထုတ္လုပ္ရာမွာ၊ ‘TBT’ လို႔ေခါါါတဲ႔ ‘tributylin compounds’ ေတြကို၊ တြင္တြင္ကၽယ္ကၽယ္ အသံုးၿပဳခဲ႔ႀကပါတယ္။

tributylin compound ေတြဟာ၊ ‘organotin compounds’ တနည္းအားၿဖင္႔႔ ‘stannanes’ လို႔ေခါါတဲ႔ သံၿဖဴနဲ႔ ေရာစပ္ထားတဲ႔ ဟိုက္ၿဒိဳကာဘြန္အုပ္္စုဝင္ tin with hydrocarbon substituents ၿဒပ္ေပါင္းေတြၿဖစ္ပါတယ္။ သတၱဳၿဒပ္ေပါင္း metallic compounds ၿဖစ္တဲ႔ ‘TBT’ ကို၊ ‘organotin compounds’ အၿဖစ္၊ သုတ္ေဆးေတြ ထည္႔သြင္း အသံုးၿပဳၿခင္းေႀကာင္႔ ေရနဲ႔ ထိေတြ႔ၿခင္း persist နဲ႔ ေရထဲမွာ ေပၽာ္ဝင္ၿပိဳကြဲၿခင္း sediments တို႔မွ တဆင္႔၊ ေရေနသက္ရိွ sealife ေတြအသက္ဆံုးရံွဳးေစၿခင္း killing နဲ႔ စားေသာက္ေနထိုင္မွဳဘဝ ေၿပာင္းလဲေစၿခင္း food change အစရိွတဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းကၽင္ ပၽက္စီး ယိုယြင္းမွဳေတြ၊ ေပါါေပါက္လာနိဳင္တာကို သုေသသနၿပဳခၽက္ေတြအရ၊ ေတြ႔ရိွလာခဲ႔ႀကပါတယ္။

 

Fig. Neurotoxins in shark fins

ဥပမာ ကမာေကာင္ oysters ေတြရဲ႕ အခြံမွာ ပံုသ႑န္ပၽက္ယြင္းမွဳ shell deformations ေတြေပါါေပါက္လာၿခင္း၊ whelks လို႔ေခါါတဲ႔ ပင္လယ္ခရုေတြမွာ လိင္ေၿပာင္းလဲမွဳ imposex ေတြၿဖစ္ေပါါလာၿခင္း၊ immune response လို႔ေခါါတဲ႔ ခုခံအားစနစ္ေတြ ေၿပာင္းလဲသြားၿခင္းတို႔အၿပင္၊ ေရေနသက္ရိွ marine species ေတြရဲ႕ အာရံုေႀကာစနစ္ အဆိပ္သင္႔မွဳ ‘neurotoxic’ နဲ႔ မၽိဳးရိုးဗီဇပၽက္စီးယိုယြင္းမွဳ ‘genetic affects’ တို႔ဟာ၊ TBT လို႔ေခါါါတဲ႔ ‘tributylin’ compound ေတြကို၊ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ anti-fouling သုတ္ေဆးေတြေႀကာင္႔ ေပါါေပါက္လာၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ ေရေန သက္ရိွေတြကို စားသံုးတဲ႔ လူသားေတြမွာလည္း၊ အာရံုေႀကာစနစ္အဆိပ္သင္႔မွဳနဲ႔ မၽိဳးရိုးဗီဇ ပၽက္စီးယိုယြင္းမွဳေတြဟာ၊ ေရာဂါတမၽိဳးအေနနဲ႔ ကူးစက္နိဳင္ၿခင္းကို၊ ေတြ႔ရိွလာပါတယ္။

(၁၉၈၈) ခုနွစ္မွာ MEPC လို႔ေခါါတဲ႔ IMO ရဲ႕ ‘Marine Environment Protection Committee’ မွ၊ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ anti-fouling paints ေတြနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး၊ သေဘ္ာသြားလာ ခုတ္ေမာင္းရာမွာ၊ ေဘးအနၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး safety of shipping နဲ႔ ေရၿပင္ညစ္ညမ္းမွဳ ကာကြယ္တားဆီးရး prevention of marine pollution အတြက္၊ အေလးအနက္ထားလာခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၉၀) ခုနွစ္မွာေတာ႔၊ anti-fouling paints ေတြမွာ၊ ပါဝင္ေနတဲ႔ 'TBT' ပမာဏအား၊ စတင္တိုင္းတာခဲ႔ၿပီး၊ သဘာဝပါတ္ဝန္းကၽင္ဆိုင္ရာ အေရးႀကီးအခၽက္အလက္ environmental issues အေနနဲ႔ anti-fouling systems ေတြကို၊ ေစာင္႔ႀကည္႔ ေလ့လာခဲ႔ပါတယ္။

(၁၉၉၉) ခုနွစ္၊ နိဳဝင္ဘာလမွာ၊ harmful effects အၿဖစ္၊ ေဘးအနၱရာယ္ရိွတဲ႔ anti-fouling paints ေတြနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး၊ assembly resolution အၿဖစ္၊ စုေဝးေဆြးေနြးခဲ႔႔ႀကပါတယ္။ (၂၀၀၁) ခုနွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလမွာေတာ႔ 'International Convention on the Control of Harmful Anti-fouling Systems on Ships' ဆိုတဲ႔ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခၽက္အရ၊ anti-fouling systems မွာ၊ ‘harmful substances’ ေတြကို၊ ထည္႔သြင္း အသံုးၿပဳမွဳမွတားဆီးရန္၊ နည္းပေဒ regulation ကို၊ ၿပဌာန္းခဲ႔ပါတယ္။

အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာေရေႀကာင္းအဖြဲ႔အစည္း IMO အဖြဲ႔ဝင္နိဳင္ငံအားလံုးဟာ၊ (၂၀၀၈) ခုနွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ (၁) ရက္ေန႔မွ၊ စတင္ၿပီး၊ 'International Convention on the Control of Harmful Anti-fouling Systems on Ships' ဆိုတဲ႔ နည္းဥပေဒကို၊ အၿပည္႔အဝလိုက္နာရန္၊ လိုအပ္ပါတယ္။

ေရနဲ႔ ထိေတြ႔ေနမယ္႔ သေဘ္ာရဲ႕ ကိုယ္ထည္ hull မွာ၊ အဏ႖ဝါအဏုဇီဝသက္ရိွေတြ တြယ္ကပ္ၿငိတြယ္ေနၿခင္းကို၊ anti-fouling system အသံုးၿပဳၿပီး၊ မတားဆီးနိဳင္ခဲ႔လၽွင္၊ (၆) လတာ ကာလအတြင္း၊ (၁) စတုရန္းမီတာမွာ (၁၅၀) ကီလိုဂရမ္နံွဳးၿဖင္႔ fouling ေတြ၊ ကပ္ၿငိပြားမၽားလာနိဳင္ပါတယ္။ အရြယ္အစားႀကီးမားၿပီး၊ ေရနဲ႔ ထိေတြ႔ေနမယ္႔ underwater areas ပမာဏ၊ စတုရန္းမီတာ (၄၀, ၀၀၀) ရိွတဲ႔ ေရနံစိမ္းတင္ crude oil carrier သေဘ္ာတစီးမွာ၊ anti-fouling system ကို အသံုးမၿပဳခဲ႔လၽွင္၊ (၆) လအတြင္း တန္ (၆, ၀၀၀) ခန္႔ရိွတဲ႔ fouling ေတြ ကပ္ၿငိနိဳင္တာေတြ႔ရပါတယ္။
 

 

Fig. Fouling explain

ေသးငယ္တဲ႔ပမာဏၿဖင္႔ fouling ေတြ၊ စတင္ကပ္ၿငိတာနဲ႔ ေလာင္စာသံုးစြဲမွဳနံွဳးထား fuel consumption ဟာ၊ (၄၀) % အထိ၊ ပိုမိုၿမင္႔တက္သြားနိဳင္ ပါတယ္။ တဆက္တည္းမွာ resistance to movement အၿဖစ္၊ သေဘ္ာ သြားလာ ခုတ္ေမာင္းနံွဳးကိုလည္း (၅၀) % အထိ၊ ကၽဆင္းသြားေစနိဳင္ပါတယ္။ ထိေရာက္တဲ႔ effective anti-fouling system ကို၊ အသံုးၿပဳတဲ႔အခါ သေဘ္ာ သြားလာခုတ္ေမာင္းနံွဳးဟာ၊ တသမတ္တည္း ရိွေနမွာၿဖစ္သလို၊ ေလာင္စာသံုးစြဲမွဳ နံွဳးထားကိုလည္း အနည္းဆံုး အေၿခအေနမွာ၊ ထိန္းသိမ္းထားနိဳင္ပါတယ္။

effective anti-fouling system ရရိွေစရန္၊ 'biocide' လို႔ ေခါါၿပီး၊ harmless အေနနဲ႔ ေဘးအနၱရာယ္ကင္းေစမယ္႔ ‘chemical substance’ ေတြကို၊ ေရာစပ္အသံုးၿပဳလာႀကပါတယ္။ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ 'biocide' ဟာ၊ ေရရွည္ အသံုးခံၿခင္း broad spectrum activity, အဆိပ္အေတာက္ၿဖစ္ေပါါမွဳ နည္းပါးၿခင္း low mammalian toxicity, low water solubility ေရထဲမွာ အလြယ္တကူ၊ မေပၽာ္ဝင္နိဳင္ၿခင္း low water solubility, ေရေနသက္ရိွေတြရဲ႕ အစားအေသာက္ထဲမွာ ဇီဝၿဖစ္တည္ ေရာေနွာမွဳ မေပါါေပါက္နိဳင္ၿခင္း no bioaccumulation in the food chain, သဘာဝပါတ္ဝန္းကၽင္ ဆန္႔ကၽင္မွဳမၿဖစ္ေပါါၿခင္း not persistent in the environment, သုတ္ေဆးထုတ္လုပ္တဲ႔ ကုန္ႀကမ္းေတြနဲ႔ အလြယ္တကူ ေရာစပ္နိဳင္ၿခင္း compatible with paint raw materials နဲ႔ ေစၽးနံွဳးအရ သက္သာၿပီး၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ေကာင္းမြန္ၿခင္း favourable price/ performance အစရိွတဲ႔၊ ဂုဏ္သတၱိေတြရိွရန္၊ လိုအပ္ပါတယ္။

  

Fig. Biocide (dispersed in a resinous matrix)

ေယဘုယၽအေနနဲ႔ anti-fouling system အတြင္းမွ biocides ေတြဟာ၊ ေရထဲမွာ freely leaches အေနနဲ႔ လြယ္ကူစြာစိမ္႔ဝင္ေလ့ရိွပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ initial release အၿဖစ္၊ လၽွင္ၿမန္စြာ စိမ္႔ဝင္ၿပီး၊ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ႔ တၿဖည္းၿဖည္းေနွးသြားကာ၊ အခၽိန္ႀကာလာတာနဲ႔အမၽွ၊ ကုန္ခမ္းသြားပါတယ္။

Self-polishing paints - (၁၉၈၀) ခုနွစ္ ေနာက္ပိုင္း ကာလေတြမွာ၊ self-polishing paints ဆိုတဲ႔ anti-fouling paints ေတြကိုလည္း၊ အသံုးၿပဳခဲ႔ႀက ပါတယ္။ self-polishing paints ေတြဟာ၊ ‘polymer base organotin compounds’ ေတြၿဖစ္ၿပီး၊ biocide ရဲ႕ အလြယ္တကူစိမ္႔ဝင္ၿပိဳကြဲမွဳကို၊ ထိန္းေပးထားနိဳင္ပါတယ္။ တနည္းအားၿဖင္႔ သုတ္ေဆးရဲ႕ surface layer အေပါါ၊ seawater reaction သက္ေရာက္မွသာ၊ ေရထုအတြင္း biocide စိမ္႔ဝင္မွဳၿဖစ္ေပါါတယ္လို႔၊ ဆိုနိဳင္ပါတယ္။

 

Fig. Copolymer system anti-fouling paint

သုတ္ေဆးအလြွာ paint layer တခုနဲ႔အတူ biocide လည္း leaches အေနနဲ႔ စိမ္႔ဝင္ကုန္ခမ္းသြားၿပီး၊ ေနာက္ထပ္ သုတ္ေဆးအလြွာ အလြွာတခုမွာေတာ႔ biocides ဟာ၊ anti-fouling အၿဖစ္၊ ဆက္လက္တည္ရိွေနမွာၿဖစ္ပါတယ္။ biocide ရဲ႕ leaching rate နံွဳးထားဟာ၊ သုတ္ေဆးရဲ႕ သက္တမ္းအတိုင္း၊ ဆက္လက္တည္ရိွေနမွာၿဖစ္ၿပီး၊ အခၽိန္ကာလအားၿဖင္႔ လေပါင္း (၆၀) ခန္႔အထိ၊ သက္တမ္းရိွေနနိဳင္တာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ ပထမဆံုး 'self-polishing paints' အၿဖစ္ TBT ကို biocide အၿဖစ္ထည္႔သြင္းထားတဲ႔၊ 'copolymer system anti-fouling paint' ေတြကို၊ အသံုးၿပဳခဲ႔ႀကပါတယ္။

fungicide, bactericide, insecticide နဲ႔ wood preservative ေတြကို၊ biocide အၿဖစ္အသံုးၿပဳရာမွာ၊ aquatic organism ေတြၿဖစ္တဲ႔ microalgae, molluscs, crustaceans နဲ႔ ငါး အစရိွတဲ႔ ေရေနသတၱဝါေတြ၊ ထိခိုက္ေပမယ္႔၊ TBT biocide ဟာ၊ ထိခိုက္မွဳအမၽားဆံုးၿဖစ္ေပါါေစတဲ႔ ‘most toxic substance’ ၿဖစ္ပါတယ္။ TBT ကို biocide အၿဖစ္၊ 'self-polishing paints' ေတြမွာ စတင္အသံုးၿပဳကတည္းက၊ ေရထုအတြင္း contamination အေနနဲ႔ ေရာေနွာပါဝင္မွဳၿဖစ္ေပါါေနမယ္႔ ပမာဏကို၊ ေစာင္႔ႀကည္႔ေလ့လာခဲ႔ႀကပါတယ္။ TBT accumulation ဟာ၊ ေရထုအတြင္းမွာ ေပၽာ္ဝင္မွဳမရိွပဲ၊ ငါးအပါအဝင္ ေရေနနိဳ႕တိုက္သတၱဝါ mammals ေတြထံသို႔ တိုက္ရိုက္ေရာက္ရိွသြားေႀကာင္း၊ ေနာက္ပိုင္းမွသာ ေတြ႔ရိွခဲ႔ႀကပါတယ္။

  

Fig. Tributyltin (TBT) hydride model

TBT ဟာ ေရထဲမွာ အလင္းေရာင္သက္ေရာက္မွဳ influence of light ၿဖစ္ေပါါတဲ႔အခါ၊ ‘photolysis’ အေနနဲ႔ အလြယ္တကူ ၿပိဳကြဲသြားနိဳင္ပါတယ္။ ၿပိဳကြဲသြားတဲ႔ TBT compounds ေတြဟာ ေရထဲမွ အဏုဇီဝ micro-organisms ေတြအေပါါ၊ ဇီဝအဆင္႔နိမ္႔အသြင္ေၿပာင္းလဲမွဳ ‘biodegradation’ ၿဖစ္ေပါါေစၿပီး၊ less toxic di-butyltin နဲ႔ mono-butyltin ၿဒပ္ေပါင္းအၿဖစ္၊ တည္ရိွေနေစပါတယ္။ ‘biodegradation’ ၿဖစ္ေပါါေနတဲ႔ အဏုဇီဝေတြမွ တဆင္႔ decomposition အေနနဲ႔ စုပံုကာ၊ sediment ဆိုတဲ႔ အနည္အနွစ္ေတြ၊ ၿဖစ္ေပါါလာပါတယ္။ oxygen လံုေလာက္စြာ ရရိွနိဳင္တဲ႔ ေရေအာက္ေနရာေတြမွာ၊ ‘heavily sedimented bottoms’ အေနနဲ႔ စုပံုဖြဲ႔တည္ေနၿပီး၊ နွစ္ေပါင္းမၽားစြာ ရိွေနနိဳင္ပါတယ္။

 

Fig. Tributyltin (TBT) - harmful effects on the environment  

(၁၉၉၀) ခုနွစ္မွာေတာ႔ Resolution MEPC 46 (30) ဆိုတဲ႔ 'Measures to Control Potential Adverse Impacts Associated with Use of Tributyl Tin Compounds in Anti-Fouling Paints' နည္းဥပေဒကို၊ MEPC လို႔ေခါါတဲ႔ IMO ရဲ႕ ‘Marine Environment Protection Committee’ မွ၊ စတင္ၿပဌာန္းခဲ႔ပါတယ္။ Resolution MEPC 46 (30) အရ၊ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ အလၽွား (၂၅) မီတာနဲ႔ေအာက္၊ non-aluminium hulled vessels သေဘ္ာေတြမွာ၊ anti-fouling paint အၿဖစ္ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ TBT ပါဝင္မွဳကို၊ တိုင္းတာ အကဲၿဖတ္ရမွာၿဖစ္ၿပီး၊ average leaching rate အေနနဲ႔ TBT per cm2 ဧရိယာမွာ၊ တေန႔ကို 4 microgrammes နံွဳးၿဖင္႔ ေပၽာ္ဝင္ၿခင္းရိွမရိွ၊ ေစာင္႔ႀကည္႔ခဲ႔ႀကပါတယ္။

‘Resolution MEPC 46 (30)’ ဟာ IMO ရဲ႕ ‘interim measures’ အေနနဲ႔ ေစာင္႔ႀကည္႔ေလ့လာ၊ အကဲၿဖတ္မွဳၿဖစ္ၿပီး၊ anti-fouling paints ေတြရဲ႕ TBT compounds ပါဝင္မွဳကို၊ total prohibition အေနနဲ႔ တာဆီးရန္ ႀကိဳတင္ၿပင္ဆင္မွဳလည္း၊ ၿဖစ္ပါတယ္။ (၁၉၉၂) ခုနွစ္မွာေတာ႔ 'UNCED 1992' လို႔ေခါါတဲ႔ ‘1992 Rio Conference on Environment and Development’ ဆိုၿပီး၊ anti- fouling issue ကိစၥရပ္ေတြကို၊ အဓိကေဆြးေနြးခဲ႔ႀကသလို၊ Chapter ‘17’ of Agenda ‘21’ အရ၊ anti-fouling systems မွာ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ organotins compounds ေတြမွ တဆင္႔ ၿဖစ္ေပါါလာမယ္႔ ပါတ္ဝန္းကၽင္ညစ္ညမ္းမွဳ pollution အား၊ ေလၽွာ႔ခၽရန္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းေတြမွ၊ သေဘာတူခဲ႔ႀကပါတယ္။

(၁၉၉၀) ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္း ကာလတေလၽွာက္လံုး၊ ‘MEPC’ ဟာ၊ TBT monitoring study အေနနဲ႔ ေစာင္႔ႀကည္႔ေလ့လာမွဳေတြ၊ ဆက္တိုက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ၿပီး၊ TBT marine organisms ေတြအေပါါ၊ TBT compounds ေတြရဲ႕ အဆိပ္အေတာက္ သက္ေရာက္မွဳကို၊ reconfirmed အေနနဲ႕ ေသၿခာစြာ အတည္ၿပဳနိဳင္ခဲ႔ပါတယ္။ တဆက္တည္းမွာ လက္ရိွအသံုးၿပဳေနတဲ႔ သုတ္ေဆးေတြေနရာမွာ၊ existing alternative anti-fouling systems အၿဖစ္၊ အစားထိုးနိဳင္ေစရန္၊ ထိေရာက္မွဳ effectiveness နဲ႔ အနၱရာယ္ရိွနိဳင္မွဳ risk posed ေတြအပါအဝင္၊ အခၽက္အလက္ information ေတြကို၊ ထုတ္ၿပန္ေပးခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၉၈) ခုနွစ္၊ နိဳဝင္ဘာလမွာေတာ႔ ‘MEPC’ ဟာ၊ ‘draft Assembly resolution’ အေနနဲ႔ (၂၀၀၈) ခုနွစ္မွစၿပီး၊ anti-fouling systems အတြင္း biocides အၿဖစ္၊ TBT organotin compounds ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳမွဳကို၊ လံုးဝတားဆီးရန္ ဆံုးၿဖတ္ခဲ႔ပါတယ္။

‘TBT organotin compounds’ ကို၊ biocides အၿဖစ္ အသံုးမၿပဳတဲ႔ ‘alternative organotin compounds’ ေတြကို၊ (၁၉၉၀) ခုနွစ္ခန္႔မွစတင္ၿပီး၊ ဂၽပန္နိဳင္ငံမွ non-aluminium hulls သေဘ္ာေတြမွာ၊ အသံုးၿပဳခဲ႔ပါတယ္။ တနည္းအားၿဖင္႔ anti-fouling systems မွာ biocides အၿဖစ္၊ TBT organotin compounds ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳမွဳကို၊ လံုးဝတားဆီးရန္ မဆံုးၿဖတ္ခင္ကတည္းက၊ TBT free anti-fouling system သုတ္ေဆးေတြကို နိဳင္ငံ ေတာ္ေတာ္မၽားမၽားမွာ၊ စတင္အသံုးၿပဳလာႀကတယ္လို႔၊ ဆိုနိဳင္ပါတယ္။ ‘TBT organotin compounds’ ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳမွဳကို၊ လံုးဝ အသံုးမၿပဳရန္၊ တားဆီးမယ္႔ ကာလမတိုင္မီွ အတြင္း၊ TBT free anti-fouling system ေတြရဲ႕ ထုတ္လုပ္မွဳနည္းပညာနဲ႔ အရည္အေသြးေတြ၊ တိုးတက္လာလာသလို၊ ေစၽးနံွဳးအရလည္း သက္သာကၽဆင္းလာခဲ႔ပါတယ္။

 

Fig. TBT free anti-fouling systems

TBT free anti-fouling systems အတြက္၊ ေရထဲမွာ ေပၽာ္ဝင္သြားနိဳင္မယ္႔ seawater soluble matrices ေတြကို၊ ‘tin-free biologically activeingredients’ ေတြအၿဖစ္၊ အသံုးၿပဳထားပါတယ္။ biocides ေတြဟာ၊ chemically bonded အၿဖစ္ ဖြဲ႔စည္းေနၿခင္းမရိွပဲ၊ 'matrix' အေနနဲ႔သာ၊ အလၽွားလိုက္နဲ႔ေဒါင္လိုက္ အေနအထားၿဖင္႔၊ ကၽယ္ၿပန္႔စြာေနရာယူၿပီး၊ ဖြဲ႔စည္းထားတာၿဖစ္ပါတယ္။ အခၽိန္ကာလႀကာလာတိုင္း ေရနဲ႔ သုတ္ေဆးတို႔ ထိေတြ႔မွဳေႀကာင္႔ seawater/ paint interface အတြင္းမွာ၊ biocide ဟာ၊ controlled rate နံွဳးထားတခုၿဖင္႔၊ ေပၽာ္ဝင္ၿပိဳကြဲသြားပါတယ္။ matrix dissolves အေနနဲ႔ ေပၽာ္ဝင္သြားတိုင္း၊ ေဆးသားအလြွာမွာ biocide အသစ္ေတြ ထပ္မံပါါေပါက္လာမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။

hull fouling ကိုသာ၊ မထိမ္းသိမ္းနိဳင္ခဲ႔လၽွင္၊ သေဘ္ာရဲ႕ကိုယ္ထည္မွာ၊ potential corrosion ေတြ ေပါါေပါက္လာမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ အခၽိန္ (၂) နွစ္ခြဲနဲ႔ (၃) နွစ္ ကာလတိုင္းမွာ၊ သေဘ္ာကို ပံုမွန္ dry-docking တင္ကာ၊ ေဆးသားအသစ္ သုတ္ၿခင္းၿဖင္႔ ‘potential corrosion’ ၿဖစ္ေပါါလာနိဳင္မွဳကို၊ တာဆီးရာမွာ၊ ‘TBT free anti-fouling system’ ဆိုတဲ႔ alternative anti-fouling system အၿပင္၊ ‘anti-corrosive paint system’ ကို၊ အေပါါယံအလြွာအၿဖစ္၊ ထည္႔သြင္း အသံုးၿပဳေလ့ရိွပါတယ္။ alternative anti-fouling systems ကို ‘organotin-free system’ လို႔လည္း၊ ေခါါနိဳင္ပါတယ္။

အခၽိဳ႕ alternative anti-fouling systems ေတြဟာ၊ co-polymer system anti-fouling paint တနည္းအားၿဖင္႔ TBT အသံုးၿပဳထားတဲ႔ organotin-based systems ကဲ႔သို႔၊ သက္တမ္း (၅) နွစ္ခန္႔အထိ၊ ထိေရာက္စြာ အသံုးၿပဳနိဳင္တာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ alternative anti-fouling system ေတြကေတာ႔ copper-based antifouling paints, tin-free anti-fouling paints, non-stick coatings, natural resistance - natural biocides နဲ႔ prickly coatings ဆိုတဲ႔ သုတ္ေဆးေတြနဲ႔ hull cleaning အပါအဝင္ electricity ဆိုတဲ႔ သေဘ္ာကိုယ္ထည္နဲ႔ ေရထုႀကားမွာ လၽွပ္စီးမွဳၿဖစ္ေပါါေစၿခင္း၊ တို႔လည္းပါဝင္ပါတယ္။

alternative anti-fouling system ေတြကို၊ အသံုးၿပဳေပမယ္႔ alternative biocides ေတြေႀကာင္႔၊ ေပါါေပါက္လာမယ္႔ unknown environmental risks ေတြနဲ႔ boicides ရဲ႕ ဇီဝကမၼၿဖစ္ေပါါမွဳ metabolites ကိုလည္း၊ ေစာင္႔ႀကည္႔ေလ့လာရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ သေဘ္ာရဲ႕ hull မွာ အသံုးၿပဳခဲ႔တဲ႔ 'anti-fouling systems time line' ကိုၿပန္ႀကည္႔တဲ႔အခါ၊ (၁၉၀၀) ခုနွစ္မွ၊ (၁၉၆၀) ခုနွစ္အထိ၊ 'resin' လို႔ေခါါၿပီး၊ သစ္ပင္ေတြမွ ထုတ္ယူရရိွတဲ႔ သစ္ေစး 'hydrocarbon secretion' ေတြနဲ႔ 'pitch' လို႔ေခါါတဲ႔ ေရနံေခၽးတို႔ကို၊ anti-fouling agent အၿဖစ္ အသံုးၿပဳခဲ႔တာ ေတြ႔ရသလို၊ စနစ္တကၽ ေလ့လာေစာင္႔ႀကည္႔မွဳ measures taken မေဆာင္ရြက္ခဲ႔တဲ႔အတြက္၊ environmental impacts အေနနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္ကၽင္ ထိခိုက္မွဳကို၊ မေဖာ္ၿပနိဳင္ခဲ႔တာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ (၁၉၆၀) ခုနွစ္မွာေတာ႔ mercury oxide နဲ႔ arsenic halogen compounds ေတြ ပါဝင္တဲ႔ 'copper-based paints' ေတြကုိ၊ အသံုးၿပဳခဲ႔ၿပီး၊ 'long-life anti-fouling paint' အၿဖစ္၊ အခၽိန္ကာလ (၂၄) လခန္႔အထိ၊ ခံနိဳင္ရည္သက္တမ္း ရိွတာကို၊ ေတြ႔ရပါတယ္။

(၁၉၇၀) ခုနွစ္ကာလေတြမွာေတာ႔ ‘free association TBT - based anti-fouling paints’ ေတြကို၊ self-polishing anti-fouling paints အၿဖစ္၊ အသံုးၿပဳလာခဲ႔ႀကပါတယ္။ သေဘ္ာေမာင္းနွင္တဲ႔အခါ seawater နဲ႔ paint တို႔ပြတ္တိုက္တိုင္း၊ anti-fouling toxin ေတြကို၊ ထုတ္လြွင္႔ၿပီး ‘fouling organisms’ ေတြ ကပ္ၿငိၿခင္းမွ၊ တားဆီးေပးပါတယ္။ သုတ္ေဆး အလြွာတိုင္းမွာ layer by layer အေနနဲ႔ anti-fouling toxin ေတြကို၊ ထုတ္လြွင္႔ၿခင္း ၿဖစ္ၿပီး၊ အခၽိန္ကာလ (၅) နွစ္ခန္႔အထိ၊ ခံနိဳင္ရည္သက္တမ္း ရိွတာကို၊ ေတြ႔ရပါတယ္။

(၁၉၈၀) ခုနွစ္မွစတင္ၿပီး၊ self -polishing co-polymer TBT based anti-fouling paints ေတြကို၊ အသံုးၿပဳခဲ႔ပါတယ္။ ကမာေကာင္ oysters ေတြရဲ႕ အခြံမွာ ပံုသ႑န္ပၽက္ယြင္းမွဳ shell deformations ေတြေပါါေပါက္လာၿခင္းကို ၿပင္သစ္နိဳင္ငံမွာ၊ ေတြ႔ရိွခဲ႔ၿပီး၊ TBT ရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးကၽိဳး side-effects အၿဖစ္၊ သံသယရွိလာခဲ႔ပါတယ္။ 

 

Fig. Shell deformities in ‘macoma balthica’ and imposex in ‘dog whelks’

အလားတူ အဂ္လန္ကမ္းေၿခ 'english coastal waters' တေလၽွာက္မွာလည္း၊ ပင္လယ္ခရု whelks ေတြမွာ လိင္ေၿပာင္းလဲမွဳ imposex ၿဖစ္ေပါါလာၿခင္း ေတြ႔ရိွခဲ႔ႀကသလို၊ နိဳင္ငံေတာ္ေတာ္မၽားမၽားမွ အလၽွား (၂၅) မီတာေအာက္ သေဘ္ာေတြရဲ႕ anti-fouling paints ေတြမွာ၊ TBT ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳမွဳအား တားဆီးခဲ႔ပါတယ္။

(၁၉၉၀) ခုနွစ္ အေစာပိုင္းကာလေတြမွာ၊ အရြယ္အစားသးငယ္တဲ႔ သေဘ္ာေတြရဲ႕ anti-fouling အၿဖစ္၊ 'non-stick coating paints' ေတြကို၊ စတင္အသံုးၿပဳလာႀကသလို၊ tin-free alternatives anti-fouling paints အမၽိဳးအစားေပါင္းမၽားစြာလည္း၊ ေပါါေပါက္လာခဲ႔ပါတယ္။

‘IMO Resolution MEPC 46 (30)’ ကို၊ စတင္ကၽင္႔သံုးခဲ႔ၿပီး၊ Japan, New Zealand နဲ႔ Australia နိဳင္ငံေတြမွာ၊ anti-fouling paints ေတြအတြင္း၊ TBT ထည္႔သြင္း အသံုးၿပဳမွဳအား တားဆီးခဲ႔ပါတယ္။ TBT ေႀကာင္႔ dog whelks ေတြမွာ၊ imposex ၿဖစ္ေပါါလာၿခင္းကို၊ ထပ္မံေတြ႔ရိွခဲ႔ႀကၿပီး၊ United States, Canada, Sweden နဲ႔ Netherlands နိဳင္ငံေတြမွာ၊ TBT ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳမွဳ ေလၽွာ႔ခၽေရးဆိုင္ရာ TBT release rate restrictions ေတြကို၊ ထုတ္ၿပန္ သတ္မွတ္ခဲ႔ပါတယ္။ (၁၉၉၅) ခုနွစ္မွာေတာ႔ IMO ဟာ၊ harmful effects of anti-fouling paints ဆိုတဲ႔ MEPC working group ကိုဖြဲ႔စည္းခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၉၇) ခုနွစ္မွာေတာ႔ ဂၽပန္နိဳင္ငံဟာ၊ TBT-based anti-fouling paints ထုတ္လုပ္မွဳအား၊ လံုးဝတားၿမစ္ ရပ္ဆိုင္းခဲ႔ပါတယ္။

(၁၉၉၈) ခုနွစ္မွာ IMO ဟာ ‘MEPC draft mandatory regulations’ ကို ၿပဌာန္းခဲ႔ၿပီး၊ အခၽိန္ကာလအပိုင္းအၿခား time scale တခု၊ သတ္မွတ္ကာ၊ anti-fouling systems အတြင္း organotins ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳမွဳအား၊ ရပ္ဆိုင္းရန္ သေဘာတူခဲ႔ႀကသလို၊ (၁၉၉၉) ခုနွစ္မွာေတာ႔ IMO 21st Assembly မွ biocides ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳမွဳ ရပ္ဆိုင္းရန္ အခၽိန္ကာလနွစ္အပိုင္းအၿခားကို၊ သတ္မွတ္ခဲ႔ပါတယ္။ (၂၀၀၁) ခုနွစ္မွာ ‘International Convention on the Control of Harmful Antifouling Systems on Ships 2003 Date for prohibiting application of organotin' ဆိုတဲ႔ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ diplomatic conference ကို၊ ကၽင္းပခဲ႔ပါတယ္။ (၂၀၀၃) ခုနွစ္မွ (၂၀၀၈) ခုနွစ္အတြင္း၊ prohibiting application ကာလအၿဖစ္၊ ယာယီအသံုးၿပဳခြင္႔ ေပးထားခဲ႔ၿပီး၊ (၂၀၀၈) ခုနွစ္မွာေတာ႔ anti-fouling systems အတြင္း၊ biocides ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳမွဳအား၊ ရပ္ဆိုင္းေစခဲ႔ပါတယ္။

Alternative anti-fouling systems – ‘copper-based anti-fouling paints’ ေတြကို၊ TBT သံုးထားတဲ႔ ‘anti-fouling paints’ ေတြနဲ႔ နိွဳင္းယွဥ္ႀကည္႔လၽွင္၊ ‘aquatic environment’ မွာ၊ အဆိပ္အေတာက္ၿဖစ္ေပါါမွဳ နည္းပါးတဲ႔ less toxic compounds ၿဖစ္ေပမယ္႔၊ ‘marine fauna’ လို႔ေခါါတဲ႔ ေရေနအဏုဇီဝ သက္ရိွသတၱဝါေတြနဲ႔ အပင္ေတြကို၊ ထိခိုက္ပၽက္စီးေစတဲ႔အတြက္၊ အသံုးၿပဳမွဳအား လံုးဝရပ္ဆိုင္းခဲ႔ၿပီၿဖစ္ပါတယ္။ 'tin-free anti-fouling paints' ေတြဟာ၊ သဘာဝပါတ္ဝန္းကၽင္ကို မထိခိုက္ေစေပမယ္႔၊ (၆) လေလာက္ ႀကာတဲ႔အခါ၊ fouling ေတြ စတင္တြယ္ကပ္ လာတတ္တဲ႔အတြက္၊ အခၽိန္ကာလ အခၽိန္ (၂) နွစ္ခြဲနဲ႔ (၃) နွစ္ ကာလတိုင္းမွာ၊ သေဘ္ာကို ပံုမွန္ dry-docking တင္ကာ၊ ေဆးသား အသစ္သုတ္ရန္၊ လိုအပ္ပါတယ္။

‘non-stick coatings’ ကိုေတာ႔ minimum speed 30 knots နဲ႔ အထက္ၿမန္နံွဳးၿမင္႔တဲ႔ ေရယာဥ္ေတြမွာသာ၊ အသံုးၿပဳရန္သင္႔ေလၽွာ္ပါတယ္။ သေဘ္ာရဲ႕ hull ဟာ၊ ေၿပာင္ေခၽာတဲ႔ ‘extremely slippery surface’ အေနနဲ႔ရိွေနၿပီး၊ fouling ေတြအလြယ္တကူ၊ ကပ္ၿငိၿခင္းမရိွနိဳင္ေပမယ္႔ ေဆးသြားလြွာပၽက္စီးမွဳ coating damage ၿဖစ္ေပါါခဲ႔လၽွင္၊ ၿပဳၿပင္ရန္ခက္ခဲတာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ rotating brushes ေတြနဲ႔ high-pressure hoses ေတြအသံုးၿပဳကာ သေဘ္ာရဲ႕ hull ကို ေရထဲမွာ၊ အခၽိန္မွန္ ‘periodic cleaning’ ေဆာင္ရြက္ၿပီး၊ marine organisms ေတြခြာခၽၿခင္းကိုလည္း၊ alternative anti-fouling systems အၿဖစ္၊ သတ္မွတ္နိဳင္ပါတယ္။

သေဘ္ာရဲ႕ hull မွာ natural resistance တနည္းအားၿဖင္႔ natural biocides ၿဖစ္ေပါါေစၿပီး၊ corals ဆိုတဲ႔ သနၱာေကၽာက္ခက္ေတြနဲ႔ sponges ဆိုတဲ႔ ပင္လယ္ေရၿမွဳတ္ေတြကဲ႔သို႔ ‘fouling’ ကပ္တြယ္မွဳကို၊ သဘာဝအေလၽွာက္တားဆီးနိဳင္ပါတယ္။ natural biocides အၿဖစ္ natural compounds ေတြကို အသံုးၿပဳရာမွ၊ သက္ရိွဇီဝကမၼၿဖစ္စဥ္ရရိွေစရန္ ‘active metabolites’ ေတြၿဖစ္တဲ႔ ceratinamine နဲ႔ mauritiamine ေတြကို၊ synthesised အေနနဲ႔ အခၽိဳးကၽခၽိန္ညိွေစရန္၊ ထည္႔သြင္းလာခဲ႔ပါတယ္။

Fig. Hydrophilic coatings

 first phase of fouling's growth အေနနဲ႔ အဏုဇီဝေတြ စတင္တြယ္ကပ္စဥ္မွာ၊ natural resistance အၿဖစ္ 'enzymes' ေတြကိုထုတ္ေပးၿပီး၊ သဘာဝအေလၽွာက္တားဆီးၿခင္းၿဖစ္ကာ၊ natural biocides ၿဖစ္ေပါါမွဳမွတဆင္႔ သဘာဝအေလၽွာက္ တားဆီးၿခင္းကို 'hydrophilic coating' လို႔ ေခါါပါတယ္။ တနည္းအားၿဖင္႔ ‘hydrophilic materials’ ေတြဟာ၊ ‘hydrophobic materials’ သို႔မဟုတ္ water repelling substances ေတြၿဖစ္ပါတယ္။ hydrophilic ဆိုတာကေတာ႔ ေရနဲ႔သဟဇာတၿဖစ္မယ္႔ ‘water loving materials’ ေတြၿဖစ္တဲ႔၊ silicone နဲ႔ wax တို႔ကို၊ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ alternative anti-fouling systems ၿဖစ္ပါတယ္။

hull နဲ႔ sea water တို႔အႀကားမွာ၊ ေပါါေပါက္လာမယ္႔ electrical charge မွတဆင္႔ unleashes chemical process အေနနဲ႔ fouling ၿဖစ္ေပါါမွဳကို တားဆီးကာကြယ္တဲ႔ နည္းလမ္းကိုလည္း၊ alternative anti-fouling systems အၿဖစ္၊ သတ္မွတ္နိဳင္ပါတယ္။ လၽွပ္စစ္ဓါတ္ electricity ကို အသံုးၿပဳထားတဲ႔ anti-fouling systems နည္းလမ္းဟာ၊ tin-free paint ေတြကို အသံုးၿပဳၿခင္းထက္၊ ပိုမိုထိေရာက္ေပမယ္႔ ကနဦးတတ္ဆင္မွဳ ကုန္ကၽစားရိတ္ initial installation cost ၿမင္႔မားသလို၊ အလြယ္တကူပၽက္စီးခၽိဳ႕ယြင္းမွဳ easily damaged ၿဖစ္ေပါါနိဳင္ၿပီး၊ corrosion နဲ႔ energy consumption ၿမင္႔တက္လာမွဳေတြရိွတတ္တာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။

Fig. Microscopic prickles

'microscopic prickles' ေတြအသံုးၿပဳထားတဲ႔ coatings ေတြကို၊ alternative anti-fouling systems အၿဖစ္၊ အစားထိုးသံုးစြဲလာတာကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ prickles ေတြ၊ ထည္႔သြင္းထားမယ္႔ ေနရာပမာဏ length and distribution အေပါါမူတည္ၿပီး၊ ထိေရာက္မွဳကြာၿခားတတ္သလို၊ သေဘ္ာသြားလာခုတ္ေမာင္းရာမွာ water resistance လည္း ၿဖစ္ေပါါတတ္တဲ႔အတြက္၊ realistic option တခုအေနနဲ႔ ဆက္လက္သုေသသန ၿပဳေနဆဲ ၿဖစ္ပါတယ္။

Reference and image credit to : Focus on IMO, www.imo.org, http://saveourseas.com, http://www.fasterwithseaslide.com/,

Remark : All publications herein this website are for use of educational purpose only. The owner of this web site is not responsible for the consequences in case of violation to copyright, trademark, patent or other intellectual property rights of any third party.