ႀကံဳခဲ႔ဖူးတဲ႔ Sea Trial (၃)

mooring နဲ႔ towing arrangement ပိုင္းဆိုင္ရာ equipments ေတြကို၊ အမၽိဳးအမည္ကြဲၿပားစြာေတြ႔ရပါတယ္။ tanker သေဘ္ာေတြမွာ အသံုးၿပဳမယ္႔ rope ေတြနဲ႔ wire ေတြကို၊ ပတ္ကာ ခၽည္ေနွာင္ရန္၊ ဗံုလံုတိုင္လို႔ေခါါတဲ႔ 'bitt' ေတြကို၊ ခြဲၿခားႀကည္႔လၽွင္ အထိုင္ခၽထားတဲ႔ fitting ပံုသ႑န္ေပါါမူတည္ၿပီး၊ double bitt bollard, single cruciform bollard နဲ႔ recessed bitt bollard ဆိုၿပီးေတြ႔ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။

"double bitt bollard" ေတြရဲ႕ load position (P) ဟာ bollard diameter (D) ရဲ႕အထက္ '1.2 D' အကြာအေဝးမွာၿဖစ္ၿပီး၊ bollard အေပါါႀကိဳးခၽည္ရမယ္႔ ေနရာလည္းၿဖစ္ပါတယ္။ double bitt bollard ရဲ႕ SWL လို႔ေခါါတဲ႔ safe working load ဟာ၊ အသံုးၿပဳမယ္႔ mooring rope ရဲ႕ MBL လို႔ေခါါတဲ႔ minimum breaking load တန္ဘိုးပမာဏအေပါါမူတည္ၿပီး၊ အသံုးၿပဳမယ္႔ mooring rope ရဲ႕ MBL တန္ဖိုးပမာဏ အတိုင္း၊ ေရးသားသတ္မွတ္ရပါတယ္။

Fig. JIS F - 2804 Standard - Double bitt bollard specifications

double bitt bollard ေတြကိုစတင္ထုတ္လုပ္ကတည္းက geometric factor ဆိုတဲ႔ design တန္ဖိုးအေနနဲ႔ (GF = 2 ) ကို ထည္႔သြင္းတြက္ခၽက္ကာ၊ ထုတ္လုပ္ထားပါတယ္။ design basis load ပမာဏအေနနဲ႔ "DBL = MBL x GF" ဆိုတဲ႔၊ ပံုေသနည္းအေပါါမွာ အေၿခခံထားၿပီး test load ပမာဏလည္းၿဖစ္ပါတယ္။ stress limit အေနနဲ႔ကေတာ႔ ≤ 85 % specified minimum yield stress တနည္းအားၿဖင္႔ "≤ 85 % SMYS" ဆိုၿပီး၊ တြက္ခၽက္ကာထုတ္လုပ္ထားပါတယ္။

"single cruciform bollard" ေတြရဲ႕ load position (P) ဟာ bollard ရဲ႕ အၿမင္႔ (H ÷ mooring rope diameter D/ 2) ဆိုတဲ႔ အကြာအေဝးမွာၿဖစ္ၿပီး၊ bollard အေပါါ ႀကိဳးခၽည္ရမယ္႔ ေနရာလည္းၿဖစ္ပါတယ္။ single bitt bollard ရဲ႕ SWL ကေတာ႔ အသံုးၿပဳမယ္႔ mooring rope ရဲ႕ MBL လို႔ေခါါတဲ႔ minimum breaking load တန္ဘိုးပမာဏအေပါါမူတည္တဲ႔အတြက္၊ အသံုးၿပဳမယ္႔ mooring rope ရဲ႕ MBL တန္ဖိုးပမာဏ အတိုင္း၊ ေရးသားသတ္မွတ္ရပါတယ္။  

Fig. JIS F - 2084 Standard - Single Cruciform Cross Bollards

geometric factor ဆိုတဲ႔ design တန္ဖိုး (GF) ဟာ '1" ၿဖစ္ၿပီး၊ test load ပမာဏအေနနဲ႔ "DBL = MBL x GF" ဆိုတဲ႔၊ ပံုေသနည္းအေပါါမွာပဲ အေၿခခံထားသလို၊ stress limit ကိုလည္း၊ "≤ 85 % SMYS" ဆိုၿပီး၊ တြက္ခၽက္ထုတ္လုပ္ထားပါတယ္။ single cruciform bollard ေတြမွာ 'horned' ထည္႔သြင္း တတ္ဆင္ထားၿပီး၊၊ single cruciform cross bollards လို႔ေခါါေလ႔ရိွသလို၊၊ double bitt bollard ေတြမွာလည္း၊ 'horned' ကိုထည္႔သြင္း တတ္ဆင္ေလ့ရိွတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

"recessed bitt bollard" ဆိုတာကေတာ႔ 'horned' ထည္႔သြင္းတတ္ဆင္ထားၿခင္းမရိွတဲ႔ single bitt bollard ေတြၿဖစ္ၿပီး၊ ႀကိဳးခၽည္ရမယ္႔ေနရာ load position (P) ဟာ bollard ရဲ႕ အၿမင္႔ (H - 0.5 mooring rope diameter) ဆိုတဲ႔ အကြာအေဝးမွာၿဖစ္ပါတယ္။ double bitt bollard ေတြနဲ႔ single cruciform bollard ေတြလို၊ recessed bitt bollard ေတြမွာလည္း၊ အသံုးၿပဳမယ္႔ mooring rope ရဲ႕ MBL တန္ဖိုးပမာဏ အတိုင္း၊ SWL ကိုေရးသားသတ္မွတ္ရပါတယ္။ အလားတူ geometric factor တန္ဖိုး (GF) ဟာ '1" ၿဖစ္ၿပီး၊ test load ပမာဏအေနနဲ႔ "DBL = MBL x GF" ဆိုတဲ႔၊ ပံုေသနည္းအေပါါမွာပဲ အေၿခခံထားသလို၊ stress limit ကိုလည္း၊ "≤ 85 % SMYS" ဆိုၿပီး၊ တြက္ခၽက္ထုတ္လုပ္ထားပါတယ္။

tanker သေဘ္ာေတြမွာ mooring နဲ႔ towing အတြက္အသံုးၿပဳမယ္႔ rope ေတြနဲ႔ wire ေတြ၊ ၿဖတ္သန္းသြားမယ္႔ fairlead ေတြကိုလည္း၊ open chock, closed chock, button-roller chocks, pedestal fairlead roller, 4 roller type universal fairlead နဲ႔ 5 roller type universal fairlead ဆိုၿပီး ခြဲၿခားထားသလို၊ ေၿမာက္အေမရိကတိုက္မွ great lakes ေရခၽိဳအိုင္ႀကီးေတြအတြင္း ဝင္ေရာက္ေမာင္းနွင္မယ္႔ "Lake Size" လို႔ေခါါတဲ႔ သေဘ္ာေတြအတြက္၊ 'St. Lawrence mooring guide' ဆိုတဲ႔ fairlead ေတြကိုလည္း၊ တတ္ဆင္ေလ့ရိွပါတယ္။

 

Fig. St. Lawrence mooring guide

ငယ္ငယ္က အလယ္တန္းနဲ႔ အထက္တန္း ပထဝီဘာသာရပ္ကို သင္ရတဲ႔အခါ၊ ဆရာ၊ ဆရာမေတြက ေၿမာက္အေမရိကတိုက္မွ ေရခၽိဳအိုင္ fresh water lake ႀကီးေတြအေႀကာင္း၊ သင္ေပးခဲ႔တာကို မွတ္မိေနပါတယ္။ Superior, Michigan, Huron, Erie နဲ႔ Ontario ဆိုတဲ႔ ေရခၽိဳအိုင္ႀကီးေတြဟာ၊ ကမာၻ႔အေပါါလြွာ surface fresh water ေရခၽိဳပမာဏရဲ႕ (၂၁ %) ကို သိုေလွာင္ထားတဲ႔ ေရအိုင္ႀကီးေတြၿဖစ္ၿပီး၊ grate lakes ေတြလို႔ေခါါႀကပါတယ္။ grate lakes ႀကီးေတြနဲ႔ အတၱလန္တိတ္သမုဒၵရာကို၊ Saint Lawrence Seaway မွ ဆက္သြယ္ေပးထားပါတယ္။ ထားရာမွာေန၊ ေစရာကိုသြားခဲ႔ရတဲ႔ သေဘ္ာသား ဘဝတုန္းကေတာ႔ ဂၽံဳမွန္႔ေတြ၊ ေၿပာင္းဆန္ေတြ၊ သတၱဳရိုင္းေတြနဲ႔ တခါတေလသစ္လံုးေတြသယ္ဖို႔၊ grate lakes ႀကီးေတြအထဲ ဝင္ခဲ႔ဖူးပါတယ္။ grate lakes ႀကီးေတြအထဲကိုဝင္တဲ႔အခါ၊ ၿပင္သစ္လို 'la Voie Maritime du Saint-Laurent' လို႔ေခါါတဲ႔ Saint Lawrence Seaway မွတဆင္႔ ဝင္ေရာက္ရပါတယ္။ Saint Lawrence Seaway အဝင္အထြက္မွာ mooring နဲ႔ towing အတြက္အသံုးၿပဳမယ္႔ roller type fairlead ေတြရဲ႕ပံုသ႑န္ဟာအၿခား၊ roller type fairlead ေတြရဲ႕ပံုသ႑န္နဲ႔ ကြာၿခားမွဳရိွၿပီး၊ သေဘ္ာရဲ႕ ေနာက္ဖက္ဘယ္နဲ႔ညာ ေဘးတဖက္တခၽက္စီမွာ တတ္ဆင္ထားကာ၊ St. Lawrence mooring guide ရယ္လို႔ အမည္ေပးႀကပါတယ္။

Fig. Open chock 

Fig. Close chock

open chock ကိုအရြယ္အစားေသးငယ္တဲ႔ သေဘ္ာေတြမွာသာ တတ္ဆင္ႀကၿပီး၊ tanker သေဘ္ာေတြမွာေတာ႔ close chock ကို အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ close chock ကို panama chock လို႔လဲေခါါပါတယ္။ panama chock ဆိုလို႔ သေဘ္ာသား ဘဝတုန္းက၊ အႀကိမ္ေပါင္းမၽားစြာ ၿဖတ္ခဲ႔ရတဲ႔ panama တူးေၿမာင္းအေႀကာင္းကိုလည္း၊ တပိုင္းတစထည္႔ေၿပာပါရေစ။ အတၱလန္တိတ္နဲ႔ ပိစိဖစ္သမုဒၵရာကို ဆက္သြယ္ေပးထားတဲ႔ panama တူးေၿမာင္းမွ locks ေတြအတြင္းဝင္ေရာက္နိဳင္ရန္၊ လၽွပ္စစ္ရထား mule locomotive ေတြဟာ IWTC steel wire ေတြကို အသံုးၿပဳၿပီး၊ ဘယ္ညာေဘးတဖက္ တခၽက္စီမွ၊ သေဘ္ာကိုဆြဲယူပါတယ္။ ဟိုးတခၽိန္ကေတာ႔ ေရေနြးေငြ႔အင္ဂၽင္သံုး steam locomotive ရထားစက္ေခါင္းေတြနဲ႔ ဆြဲယူခဲ႔ႀကပါတယ္။ လက္တင္ဘာသာနဲ႔ Canal de Panamá လို႔ေခါါတဲ႔ ပနားမားတူးေၿမာင္းဟာ (၇၇. ၁) ကီလိုမီတာ တနည္းအားၿဖင္႔ (၄၈) မိုင္ရွည္ၿပီး၊ အလယ္မွာ လူေတြတူးထားတဲ႔ Gatun Lake ဆိုတဲ႔ေရအိုင္ႀကီး တအိုင္ရိွပါတယ္။ အတၱလန္တိတ္သမုဒၵရာ ကရစ္ဘီယံပင္လယ္ Cristóbal ဆိပ္ကမ္းဖက္အၿခမ္းမွ ဝင္ေရာက္တဲ႔အခါ၊ အလယ္မွ Gatun Lake ေရအိုင္ႀကီးဆီေရာက္ဖို႔ chamber အဆင္႔ (၃) ဆင္႔ရိွတဲ႔ Gatun Locks ေတြကိုၿဖတ္သန္းရပါတယ္။ Cristóbal ဆိုတာကေတာ႔ အေမရိကတိုက္ကို ရွာေဖြေတြ႔ရိွခဲ႔သူ၊ သေဘ္ာသားေဟာင္းႀကီးတဦးၿဖစ္တဲ႔ Christopher Columbus ကိုဂုဏ္ၿပဳတဲ႔အေနနဲ႔၊ ေပးထားတဲ႔ နာမည္ၿဖစ္ပါတယ္။

Fig. Panama Canal  

Locks ေတြဟာ (၃၃. ၅၃) မီတာကၽယ္ၿပီး၊ (၃၂၀) မီတာရွည္ကာ၊ တဖက္တခၽက္စီမွာ ေရလံုတခါးေတြ တတ္ဆင္ထားတဲ႔ water saving basins ေတြၿဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုး lock အတြင္းသို႔ သေဘ္ာ ဝင္ေရာက္လာတာနဲ႔ ေရတံခါးကိုပိတ္ကာ၊ ေရသြင္းၿပီး၊ (၂၆) မီတာ တနည္းအားၿဖင္႔ (၈၅) ေပ အၿမင္႔အထိ ေရမၽက္နွာၿပင္ကို ၿမွင္႔တင္ယူပါတယ္။ ဒုတိယ lock နဲ႔ ေရမၽက္နွာၿပင္ၿခင္းညီသြားတဲ႔အခါ၊ ပထမ lock နဲ႔ ဒုတိယ lock အႀကားမွ ေရတံခါးကိုဖြင္႔ကာ၊ သေဘ္ာကို ဆြဲသြင္းယူပါတယ္။ ဒုတိယ lock အတြင္းသို႔ သေဘ္ာဝင္ေရာက္လာတာနဲ႔ ပထမ lock နဲ႔ ဒုတိယ lock အႀကားမွ ေရတံခါးကို ၿပန္ပိတ္ကာ၊ (၂၆) မီတာ အၿမင္႔အထိေရာက္ေအာင္ ေရသြင္းၿပီး ေရမၽက္နွာၿပင္ကို၊ ထပ္မံၿမွင္႔တင္ယူပါတယ္။ တဖန္ တတိယ lock နဲ႔ ေရမၽက္နွာၿပင္ၿခင္း ညီသြားတဲ႔အခါ၊ ဒုတိယ lock နဲ႔ တတိယ lock အႀကားမွ ေရတံခါးကို ၿပန္ပိတ္ကာ၊ Gatun Lake နဲ႔ ေရမၽက္နွာၿပင္ၿခင္းညီသြားတဲ႔ အၿမင္႔အထိေရာက္ေအာင္ ေရသြင္းၿပီး ေရမၽက္နွာၿပင္ကို၊ ထပ္မံၿမွင္႔တင္ယူၿပန္ပါတယ္။ တတိယ lock နဲ႔ Gatun Lake တို႔ေရမၽက္နွာၿပင္ၿခင္း ညီသြားတဲ႔အခါမွာေတာ႔ တတိယ lock နဲ႔ Gatun Lake အႀကားမွ ေရတံခါးကိုဖြင္႔လိုက္ၿပီး၊ Chagres ၿမစ္ေပါါမွ၊ ကမာၻ႔အႀကီးဆံုး Gatun Lake ဆိုတဲ႔ လူေတြတူးထားတဲ႔ dam ႀကီးအတြင္းသို႔၊ သေဘ္ာဟာ ေမာင္းနွင္ ဝင္ေရာက္သြားပါေတာ႔တယ္။ Gatun Lake အတြင္းသို႔ သေဘ္ာဝင္ေရာက္ရန္၊ ၿဖတ္သန္းခဲ႔ရတဲ႔ chamber အဆင္႔ (၃) ဆင္႔ရိွ Gatun Locks ေတြကို၊ Atlantic locks ေတြလို႔လည္းေခါါပါတယ္။

Gatun Lake မွတဆင္႔၊ Chagres ၿမစ္အတြင္းသို႔ ဆက္လက္ေမာင္းနွင္ၿပီးတဲ႔အခါ၊ Culebra cut လို႔ေခါါတဲ႔ ေတာင္တန္းေတြႀကားထဲမွ Gaillard cut ကိုဆက္လက္ၿဖတ္သန္းရပါတယ္။ Gaillard cut အေပါါမွာ Pan-American Highway လမ္းမႀကီးရဲ႕ Centennial Bridge တံတားႀကီးကို၊ ၿဖတ္သန္း တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ Centennial Bridge တံတားႀကီးကို ေကၽာ္တာနဲ႔ Pedro Miguel Locks အဝင္သို႔ သေဘ္ာေရာက္လာၿပီး၊ locks အဝင္ေရတံခါးကိုဖြင္႔ကာ သေဘ္ာကို၊ ဆြဲသြင္းယူပါတယ္။ locks အတြင္းသို႔ သေဘ္ာ ဝင္ေရာက္လာတာနဲ႔ ေရတံခါးကိုပိတ္ကာ၊ locks အၿပင္မွ Miraflores Lake ရဲ႕ ေရမၽက္နွာၿပင္နွင္႔ ညီသြားတဲ႔အထိ၊ (၉. ၅) မီတာခန္႔ေရမၽက္နွာၿပင္ နိမ္႔ကၽသြားေအာင္ ေရထုတ္ယူပါတယ္။ Miraflores Lake နဲ႔ ေရမၽက္နွာၿပင္နွင္႔ ညီသြားတဲ႔အခါ၊ Pedro Miguel Locks နဲ႔ Miraflores Lake တို႔အႀကားမွ၊ ေရတံခါးကိုဖြင္႔ကာ သေဘ္ာကို၊ Miraflores Lake အတြင္းသို႔ ဆြဲသြင္းယူပါတယ္။

Miraflores Lake ရဲ႕အထြက္မွာေတာ႔ chamber အဆင္႔ (၂) ဆင္႔ရိွတဲ႔ Miraflores Locks ေတြရိွပါတယ္။ တဖန္ Miraflores Lake နဲ႔ ပထမ Miraflores Locks အႀကားမွ၊ အဝင္ေရတံခါးကို ဖြင္႔ကာ သေဘ္ာကို၊ ဆြဲသြင္းယူပါတယ္။ locks အတြင္းသို႔ သေဘ္ာ ဝင္ေရာက္လာတာနဲ႔ ေရတံခါးကိုပိတ္ကာ ပထမ Miraflores Locks အတြင္း၊ (၁၆. ၅) မီတာခန္႔ေရမၽက္နွာၿပင္ နိမ္႔ကၽသြားေအာင္ ေရထုတ္ယူပါတယ္။ ဒုတိယ Miraflores Locks ရဲ႕ ေရမၽက္နွာၿပင္နွင္႔ ညီသြားတဲ႔အခါမွာေတာ႔၊ ပထမ Miraflores Locks နဲ႔ ဒုတိယ Miraflores Locks တို႔အႀကားမွ၊ ေရတံခါးကိုဖြင္႔ကာ သေဘ္ာကို၊ ဆြဲသြင္းယူၿပန္ပါတယ္။ lock အတြင္းသို႔ သေဘ္ာ ဝင္ေရာက္လာတာနဲ႔ ေရတံခါးကိုပိတ္ကာ၊ locks အၿပင္မွ Balboa ဆိပ္ကမ္းရဲ႕ ေရမၽက္နွာၿပင္နွင္႔ ညီသြားတဲ႔အထိ၊ (၁၆. ၅) မီတာခန္႔ ေရမၽက္နွာၿပင္နိမ္႔ကၽသြားေအာင္၊ ထပ္မံ ေရထုတ္ယူပါတယ္။ Balboa ဆိပ္ကမ္းရဲ႕ ေရမၽက္နွာၿပင္နွင္႔ ညီသြားတဲ႔အခါ၊ ဒုတိယ Miraflores Locks ရဲ႕အထြက္မွ ေရတံခါးကိုဖြင္႔လိုက္ၿပီး၊ သေဘ္ာဟာ လက္တင္လို Puente de las Américas ဆိုတဲ႔ Bridge of the Americas တံတားႀကီးေအာက္မွၿဖတ္ကာ၊ ပိစိဖိတ္သမုဒၵရာအဝင္ ပနားမားပင္လယ္ေကြ႕ Gulf of Panama သို႔ေရာက္ရိွသြားပါေတာ႔တယ္။

ပနားမားတူးေၿမာင္းကို Cristóbal ဆိပ္ကမ္းဖက္မွဝင္တဲ႔အခါ၊ Gatun Lake ေရအိုင္ႀကီးဆီေရာက္ဖို႔ တဆင္႔ၿပီးတဆင္႔၊ ၿမွင္႔တင္ယူသြားၿပီး၊ Gatun Lake ေရအိုင္ႀကီးမွအထြက္ Balboa ဆိပ္ကမ္းသို႔ သြားရာမွာေတာ႔ တဆင္႔ၿပီးတဆင္႔ နိမ္႔ယူသြားပါတယ္။ locks ေတြအတြင္းသို႔ ေရအသြင္းအထုတ္ လုပ္ကာ၊ ေရမၽက္နွာၿပင္အမၽိဳးမၽိဳးကို ေၿပာင္းလဲခၽိန္ညိွသြားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ မနက္ပိုင္းမွာ Cristóbal ဆိပ္ကမ္းဖက္မွဝင္လာတဲ႔ သေဘ္ာေတြနဲ႔ Balboa ဆိပ္ကမ္းဖက္မွဝင္လာတဲ႔ သေဘ္ာေတြဟာ၊ ေန႔လည္ခၽိန္ေလာက္မွာေတာ႔ Gatun Lake ေရအိုင္ႀကီးအတြင္း၊ ဆံုႀကပါတယ္။

panama တူးေၿမာင္းကိုၿဖတ္သန္းသြားလာတဲ႔ ေရလမ္းေႀကာင္းခရီးဟာ၊ Suez တူးေၿမာင္းကို ၿဖတ္သန္းသြားလာတဲ႔ ေရလမ္းေႀကာင္းခရီးလို၊ ဦးတည္ရာတဖက္တည္းကိုသာ၊ သြားလာရတဲ႔ တလမ္းသြား ခရီးၿဖစ္ပါတယ္။ Gatun Lake ေရအိုင္ႀကီးမွာ သေဘ္ာအားလံုးဆံုၿပီးတာနဲ႔ ပိစိဖိတ္သမုဒၵရာဖက္ကို သြားမယ္႔၊ သေဘ္ာေတြဟာ locks ေတြကိုၿဖတ္သန္းရင္း၊ တဆင္႔ၿပီးတဆင္႔ နိမ္႔ဆင္းသြားရပါတယ္။ အလားတူပဲ အတၱလန္တိတ္သမုဒၵရာဖက္ကို သြားမယ္႔၊ Balboa ဆိပ္ကမ္းဖက္မွဝင္လာတဲ႔ သေဘ္ာေတြဟာ၊ Gatun Lake ေရအိုင္ႀကီးကိုေရာက္ဖို႔၊ locks ေတြကိုၿဖတ္သန္းရင္း၊ တဆင္႔ၿပီးတဆင္႔ ၿမင္႔တက္ရသလို၊ Gatun Lake ေရအိုင္ႀကီးမွာ သေဘ္ာအားလံုးဆံုၿပီးတာနဲ႔ locks ေတြကိုၿဖတ္သန္းရင္း၊ တဆင္႔ၿပီးတဆင္႔ နိမ္႔ဆင္းကာ ဆင္းသြားရပါတယ္။ panama တူးေၿမာင္းကိုၿဖတ္သန္းဖို႔ မနက္ေစာေစာ (၃) နာရီေလာက္မွစကာ၊ သေဘ္ာေတြတန္းစီရသလို၊ ႀကံဳခဲ႔ဖူးတဲ႔ Sea Trial (၂) ဆိုတဲ႔ post အစမွာေရးသားခဲ႔တဲ႔ "Starting test" ကိုလည္းေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။

(၁၈၈၁) ခုနွစ္မွစတင္ခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၁၄) ခုနွစ္မွာ တည္ေဆာက္မွဳၿပီးစီးခဲ႔တဲ႔ panama တူးေၿမာင္းေႀကာင္႔ အတၱလန္တိတ္သမုဒၵရာဖက္ၿခမ္းမွ၊ ပိစိဖိတ္သမုဒၵရာဖက္ကို သြားလာရမယ္႔ သေဘ္ာေတြနဲ႔၊ ပိစိဖိတ္ သမုဒၵရာဖက္ၿခမ္းမွ အတၱလန္တိတ္သမုဒၵရာဖက္ကို သြားလာရမယ္႔သေဘ္ာေတြဟာ၊ Dutch ဘာသာစကားနဲ႔ Kaap Hoorn၊ လက္တင္ Spanish ဘာသာစကားနဲ႔ Cabo de Hornos လို႔ေခါါတဲ႔ ေတာင္အေမရိကတိုက္ႀကီးတခုလံုးကိုပတ္ကာ၊ တိုက္ႀကီးရဲ႕အဆံုးဖက္မွ Cape Horn အငူႀကီးကိုၿဖတ္ၿပီး၊ ခုတ္ေမာင္းစရာ မလိုေတာ႔အတြက္၊ ခရီးေရမိုင္အကြာအေဝးမၽားစြာ၊ စက္ေမာင္းဆီ ပမာဏမၽားစြာနဲ႔ ခရီးႀကာခၽိန္မၽားစြာတို႔ကို၊ သိသိသာသာေလၽွာ႔ခၽနိဳင္ခဲ႔ပါတယ္။ ပနားမားတူးေၿမာင္းကို ၿဖတ္သန္း ခုတ္ေမာင္းတဲ႔အခါ ၿဖတ္သန္းခ tolls ကို၊ 'PU/ UMS - Panama Canal Universal Measurement System' ဆိုတဲ႔၊ သေဘ္ာရဲ႕ စုစုေပါင္းထုထည္ total volume အေပါါမွာ အေၿခခံကာ တြက္ယူတယ္လို႔ ေယဘုယၽအေနနဲ႔ေၿပာနိဳင္ၿပီး၊ (၁) PU/ UMS Net ယူနစ္ဟာ (၁၀၀) ကုဗေပနဲ႔ ညီမၽွတယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ PU/ UMS Net ယူနစ္ကိုတြက္ယူရာမွာ၊ သေဘ္ာတစီးလံုးရဲ႕ ထုထည္ volume ကို တိုင္းတာၿပီး၊ အေလးခၽိန္ weight ဖြဲ႔ကာ သတ္မွတ္ထားတဲ႔၊ 'GRT' ဆိုတဲ႔ gross register tonnage ပမာဏအေပါါမွာအေၿခခံပါတယ္။

ကုန္ေသတၳာတင္ container သေဘ္ာေတြကိုေတာ႔ TEU ဆိုတဲ႔ တင္ေဆာင္နိဳင္တဲ႔ ကုန္ေသတၳာအရည္အတြက္ twenty-foot equivalent units အေပါါမွာ အေၿခခံကာ တြက္ယူပါတယ္။ ေပ (၂၀) ကုန္ေသတၳာတလံုးရဲ႕ အတိုင္းအတာဟာ၊ အလၽွား (၆. ၁) မီတာ၊ အနံ (၂. ၄၄) မီတာနဲ႔ အၿမင္႔ (၂. ၆) မီတာရိွၿပီး၊ (၁) TEU လို႔သတ္မွတ္ကာ (၁) TEU ကို အေမရိကန္ေဒါါလာ (၇၂) ေဒါါလာနံွဳးၿဖင္႔ေကာက္ခံပါတယ္။ အလၽွား LOA, ဗၽက္ breath, ေရစူး draft နဲ႔ air draft တို႔ကို အႀကီးမားဆံုးအတိုင္းအတာအထိ၊ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီး၊ ပနားမားတူးေၿမာင္း အတြင္း၊ ဝင္ေရာက္နိဳင္ရန္ ရည္ရြယ္တည္ေဆာက္ထားတဲ႔ "Panamax" လို႔ေခါါတဲ႔ ကုန္ေသတၳာတင္ container သေဘ္ာတစီးဟာ TEU ပမာဏ (၄၄၀၀) ခန္႔အထိ၊ တင္ေဆာင္နိဳင္ပါတယ္။ Panamax အရြယ္အစား ကုန္ေသတၳာတင္ container သေဘ္ာတစီး ဟာ၊ အလၽွား LOA (၂၈၉. ၅၆) မီတာ, ဗၽက္ breath (၃၂. ၃၁) မီတာ, ေရစူး draft (၁၂. ၀၄) မီတာနဲ႔ air draft (၅၇. ၉၁) မီတာ အတိုင္းအတာပမာဏရိွပါတယ္။ air draft ဆိုတာကေတာ႔ သေဘ္ာရဲ႕ water line မွ သေဘ္ာရဲ႕ အၿမင္႔ဆံုး vessel's highest point ေနရာအထိ၊ အတိုင္းအတာ အကြာအေဝးၿဖစ္ပါတယ္။ (၂၀၁၅) ခုနွစ္မွာၿပီးစီးမယ္႔၊ တူးေၿမာင္းအသစ္မွာေတာ႔ TEU (၁၂၀၀၀) တင္ေဆာင္နိဳင္တဲ႔ ကုန္ေသတၳာတင္ Super panamax သေဘ္ာႀကီးေတြ ၿဖတ္သန္း ခုတ္ေမာင္းနိဳင္မွာၿဖစ္ပါတယ္။

"close chock" အေႀကာင္းကိုၿပန္ဆက္ပါဦးမယ္။ သေဘ္ာေတြမွာ mooring နဲ႔ towing အတြက္ အသံုးၿပဳမယ္႔ rope ေတြနဲ႔ wire ေတြဟာ close chock အတြင္းမွ ၿဖတ္သန္းသြားပါတယ္။ close chock အေပါါသက္ေရာက္မယ္႔ load position ဟာ၊ chock ရဲ႕ အၿပင္ဖက္ outboard မွာ၊ အလၽွား horizontal ± 90° အေနအထားၿဖင္႔ သက္ေရာက္ၿပီး၊ ေဒါင္လိုက္ vertical အေပါါ up 30° ေအာက္ down 90° အေနအထားၿဖင္႔ သက္ေရာက္ေနပါတယ္။ chock ရဲ႕ အတြင္းဖက္ inboard မွာေတာ႔ အလၽွား horizontal ± 90° အေနအထားၿဖင္႔ သက္ေရာက္ၿပီး၊ ေဒါင္လိုက္ vertical ±30° အေနအထားၿဖင္႔ သက္ေရာက္ေနပါတယ္။ geometric factor ဆိုတဲ႔ design တန္ဖိုး (GF) ဟာ '2' ၿဖစ္ၿပီး၊ design load ပမာဏအေနနဲ႔ "DBL = MBL x GF" ဆိုတဲ႔၊ ပံုေသနည္းအေပါါမွာပဲ အေၿခခံထားပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ stress limit ကိုလည္း၊ "≤ 85 % SMYS" ဆိုၿပီး၊ တြက္ခၽက္ထုတ္လုပ္ထားပါတယ္။ close chock ေတြမွာလည္း၊ အသံုးၿပဳမယ္႔ mooring rope ရဲ႕ MBL တန္ဖိုးအတိုင္း၊ SWL ပမာဏကိုေရးသား သတ္မွတ္ရပါတယ္။ close chock ကို panama chock လို႔ေခါါရတာကေတာ႔ panama တူးေၿမာင္းမွ locks ေတြအတြင္း၊ အဝင္အထြက္ၿပဳလုပ္ရာမွာ၊ အသံုးၿပဳတဲ႔ wire ေတြကို close chock အတြင္းမွ ၿဖတ္သန္း ခၽည္ေနွာင္ရတဲ႔ အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္။

GF = 2 Sin (θ/ 2)
θ = wrap angle

Fig. Geometric factors

mooring နဲ႔ towing arrangement ပိုင္းဆိုင္ရာ equipments ေတြအတြက္၊ ခံနိဳင္ရည္ရိွမယ္႔ test load ပမာဏကို၊ စမ္းသတ္ရာမွာ geometric factors ဆိုတဲ႔ 'GF' တန္ဖိုးအေပါါ အေၿခခံၿပီး၊ တြက္ခၽက္ရပါတယ္။ geometric factors ဟာ mooring နဲ႔ towing အတြက္အသံုးၿပဳမယ္႔ rope ေတြနဲ႔ wire ေတြ တနည္းအားၿဖင္႔ line ေတြနဲ႔ mooring နဲ႔ towing fitting ေတြရဲ႕ ထိေတြ႔မွဳ contact ကို၊ ဂဲႀသေမႀတီသေဘာအရ၊ တြက္ခၽက္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ mooring နဲ႔ towing fitting ေတြႀကားမွာ အသံုးၿပဳမယ္႔ rope ေတြနဲ႔ wire ေတြ တနည္းအားၿဖင္႔ line ေတြဟာ ေဒါင္႔ဒီဂရီ angle တန္ဖိုးတခုၿဖင္႔၊ ထိေတြ႔ၿဖတ္သန္းသြားၿပီး၊ wrap angle 'θ ' လို႔ေခါါပါတယ္။ wrap angle ရဲ႕တန္ဖိုးပမာဏဟာ 180° ရိွတဲ႔အခါ၊ geometric factors တန္ဖိုးကို '2' အထိရရိွနိဳင္ၿပီး၊ wrap angle ရဲ႕တန္ဖိုးပမာဏ ငယ္တဲ႔အခါ geometric factors တန္ဖိုးလည္း၊ ေလၽွာ႔ကၽသြားပါတယ္။

"mooring roller" ဆိုတာကေတာ႔ mooring နဲ႔ towing အတြက္အသံုးၿပဳမယ္႔ rope ေတြနဲ႔ wire ေတြ အလြယ္တကူေရြွ႕လၽွားလွဳပ္ရွားနိဳင္ေစဖို႔၊ အေထာက္အကူေပးတဲ႔ mooring နဲ႔ towing arrangement ပိုင္းဆိုင္ရာ equipments တမၽိဳးပဲၿဖစ္ပါတယ္။ mooring rollers ေတြကို button-roller chocks နဲ႔ pedestal fairlead roller ဆိုၿပီး၊ ခြဲၿခားနိဳင္ပါတယ္။

Fig. Button-roller chock 

 Fig. Pedestal fairlead roller

Reference & image credit to : http://en.wikipedia.org/, http://www.marinewiki.org/, http://gmgsystems.com/, http://www.schoellhorn-albrecht.com/, http://www.anselljones.com/, http://www.alibaba.com/, http://www.xyship.com, http://www.hiwtc.com, Mooring Equipment Guide Line, 3 rd Edition, ISBN 978 1 905331 321, OCIMF

Remark : All publications and images herein this website are for use of educational purpose only. The owner of this web site is not responsible for the consequences in case of violation to copyright, trademark, patent or other intellectual property rights of any third party.