Hydraulic fluids

ဟိုတေလာက သေဘ္ာလြဲေၿပာင္းလက္ခံယူၿခင္း delivery အလုပ္ကိစၥတခုနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး၊ အနွတ္ (၁၀) ဒီဂရီေအာက္ေအးတဲ႔ ေနရာတခုကို၊ ခဏေရာက္ေနခဲ႔ပါတယ္။ သေဘ္ာအတြက္ လမ္းခရီးမွာ လိုအပ္မယ္႔ ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီေတြ၊ မွာတဲ႔အခါ ေပးလိုက္တဲ႔ HV 68 ဆိုတဲ႔ specification အတိုင္းမဟုတ္ပဲ LV 46 ဆိုတဲ႔ specification ၿဖင္႔ supplier မွေပးပို႔လာ ပါတယ္။ supplier မွ အေအးပိုင္းေဒသမွာ သံုးမယ္ အထင္နဲ႔ specification မွားတယ္ ဆိုၿပီး၊ ေစတနာၿဖင္႔ သင္႔ေလၽွာ္တဲ႔ ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီေတြကို၊ ေပးပို႔ခဲ႔ေပမယ္႔ သေဘ္ာဟာ၊ အပူပိုင္းဇံု tropical area ကိုသြားမွာမို႔ HV 68 နဲ႔ၿပန္လဲေပးရန္သာ supplier ကို အေႀကာင္းၿပန္ရပါတယ္။

သေဘ္ာသား ဘဝတုန္းက crane ေတြ၊ winch ေတြနဲ႔ steering gear ေတြနဲ႔ပက္သက္ၿပီး၊ ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီေတြနဲ႔ ရင္းနီွးခဲ႔ရပါတယ္။ မွတ္မွတ္ရရ ဂၽာမဏီေဆာက္၊ 'တခိုင္လံုးေရြွ' ဆိုတဲ႔ တစီးလံုးၿမန္မာ သေဘ္ာတစီးမွာ junior တဦးအၿဖစ္ စီးရစဥ္၊ 32, 46 နဲ႔ 68 ဆိုၿပီး၊ ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီေတြ ခြဲသံုးထားတာကို သတိရမိပါတယ္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ပဲ 'ၿမန္မာအင္ဂၽင္နီယာဖိုရမ္' မွာ ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီ အေႀကာင္း ေမးထားတာေတြ႔လို႔၊ ေရးလက္စ post ကို ခဏရပ္ကာ၊ မွတ္သားမိသေလာက္ ဟိုက္ဒေရာလစ္ ဆီအေႀကာင္း၊ ေဖာ္ၿပလိုက္ပါတယ္။

 

ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီ hydraulic oil ရယ္လို႔၊ အရပ္ေခါါ ေခါါႀကတဲ႔ hydraulic fluid ကို hydraulic liquid လို႔လဲေခါါႀကပါတယ္။ hydraulic machinery ေတြရဲ႕စြမ္းအားလြဲေၿပာင္းမွဳ power transfer အတြက္ႀကားခံ medium အၿဖစ္ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ႔ hydraulic fluid ကို ေယဘုယၽအေနနဲ႔ သဘာဝတြင္းထြက္ဆီ mineral oil ေတြမွထုတ္ယူနိဳင္သလို water ဆိုတဲ႔ေရမွ တဆင္႔လည္း ထုတ္ယူနိဳင္ပါတယ္။ 

hydraulic fluid ထုတ္ယူရာမွာ အသံုးၿပဳမယ္႔ mineral oil ဟာ၊ non-vegetable oil ဆိုတဲ႔ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မွ ထုတ္ယူထားတဲ႔ ဆီအမၽိဳးအစား မဟုတ္ပဲ၊ hydrocarbons compounds ၿဖစ္တဲ႔ ေရနံ petroleum တနည္းအားၿဖင္႔ ေရနံစိမ္း crude oil မွတဆင္႔ distillate အေနနဲ႔ေပါင္းခံကာ၊ ထုတ္လုပ္ထားတဲ႔ ဆီၿဖစ္ပါတယ္။ alkanes အနည္းငယ္ဟာ ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီမွာ light mixtures အၿဖစ္ေရာေနွာ ပါဝင္ေနၿပီး၊ အေရာင္အဆင္းမဲ႔ကာ၊ အနံ႔အသက္မရိွတဲ႔ colorless and odorless oil ဆီအမၽိဳးအစားလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။ hydraulic fluid ေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္နိဳင္မွဳ functions ေတြနဲ႔ ရုပ္ဂုဏ္သတိၳ property ေတြကို ဆက္လက္ေဖာ္ၿပပါဦးမယ္။

hydraulic system တခုကို၊ ထိေရာက္စြာ most efficiently အေနနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေစရန္၊ အသံုးၿပဳမယ္႔ hydraulic fluid ဟာ low compressibility အၿဖစ္ စြမ္းေဆာင္နိဳင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

thermodynamics နဲ႔ fluid mechanics ဘာသာရပ္မွာ အရည္ fluid သို႔မဟုတ္ အစိုင္အခဲ solid တခုဟာ၊ ဖိအား pressure သို႔မဟုတ္ တြန္းအား stress တခုခုေၿပာင္းလဲမွဳေႀကာင္႔ ေပါါေပါက္လာမယ္႔ ထုထည္ volume ေၿပာင္းလဲမွဳကို တိုင္းတာၿခင္းအား compressibility အၿဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။ low compressibility ဆိုတာကေတာ႔ ဖိအား pressure သို႔မဟုတ္ တြန္းအား stress တခုခုေၿပာင္းလဲေပမယ္႔ ထုထည္ volume ေၿပာင္းလဲမွဳ အနည္းငယ္သာေပါါေပါက္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ 

Functions and properties of hydraulic fluids - hydraulic fluid ေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္နိဳင္မွဳ functions ေတြကို medium for power transfer and control, medium for heat transfer, sealing medium, lubricant, pump efficiency, special function, environmental impact နဲ႔ functioning life ဆိုၿပီး၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ hydraulic fluid ေတြဟာ hydraulic machinery ေတြရဲ႕စြမ္းအားလြဲေၿပာင္းမွဳ power transfer အတြက္ႀကားခံ medium အၿဖစ္၊ medium for power transfer and control အေနနဲ႔ စြမ္းေဆာင္ေပးရာမွာ၊ ဖိသိပ္မွဳခံနိဳင္ၿခင္း low compressibility (high bulk modulus), ေရာေနွာ ပါဝင္ေနတဲ႔ေလကို အလၽွင္အၿမန္ဖယ္ထုတ္နိဳင္ၿခင္း fast air release, hydraulic system အတြင္း အၿမွဳတ္အေနနဲ႔ေနရာယူမွဳ နည္းပါးၿခင္း low foaming tendency နဲ႔ low volatility ဆိုတဲ႔ ရုပ္ဂုဏ္သတိၳေတြရိွဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ အပူကူးေၿပာင္းမွဳ medium for heat transfer အေနနဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရာမွာ အပူဒဏ္ခံနိဳင္ၿပီးအပူကူးမွဳလြယ္ကူၿခင္း good thermal capacity and conductivity ဆိုတဲ႔ရုပ္ဂုဏ္သတိၳေတြရိွဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

ယိုစိမ္႔မွဳမၿဖစ္ေပါါေစမယ္႔ႀကားခံအတားအဆီး sealing medium အေနနဲ႔ကေတာ႔ အသံုးၿပဳတဲ႔ hydraulic fluid ရဲ႕ shear stability နဲ႔ လံုေလာက္တဲ႔ ေစးပၽစ္မွဳ adequate viscosity တနည္းအားၿဖင္႔ viscosity index ဆိုတဲ႔ ေစးပၽစ္မွဳအညြန္းကိန္း ရုပ္ဂုဏ္သတိၳေတြအေပါါ မူတည္ပါတယ္။ liquid ဆိုတဲ႔ အရည္တခုဟာ အပူခၽိန္ temperature ၿမင္႔တက္ လာတဲ႔ အခါ၊ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity ကၽဆင္းသြားပါတယ္။ ဆီေတြရဲ႕ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity ကို centistokes လို႔ေခါါတဲ႔ cSt unit ၿဖင္႔ တိုင္းတာသတ္မွတ္ၿပီး၊ ေစးပၽစ္မွဳ အညြန္းကိန္း viscosity index ကိုေတာ႔ VI scale ၿဖင္႔ေဖာ္ၿပပါတယ္။

VI scale ကို SAE လို႔ေခါါတဲ႔ Society of Automotive Engineers အဖြဲ႔အစည္းမွ ေခၽာဆီ lubricating oil ေတြအတြက္၊ စတင္ သတ္မွတ္ခဲ႔တာၿဖစ္ၿပီး၊ အပူခၽိန္ temperatures ကို reference အေနနဲ႔ ကိုးကားေဖာ္ၿပပါတယ္။ မူလစတင္သတ္မွတ္စဥ္က VI scale ဟာ '0' မွ '100' အထိသာရိွခဲ႔ပါတယ္။ organic compound ၿဖစ္တဲ႔ naphthalene ဟာ VI scale အရ '0' သာရိွၿပီး၊ saturated hydrocarbons ေတြနဲ ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ႔ paraffin လို႔ေခါါတဲ႔ alkanes ကေတာ႔ VI scale အရ '100' ရိွတာေတြ႔ရပါတယ္။

chemical compounds ေတြၿဖစ္တဲ႔ additive ေတြကို ထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳရာမွ၊ VI scale ၿမင္႔မားတဲ႔ synthetic oil ေတြ ထုတ္လုပ္လာနိဳင္တဲ႔အခါ VI scale '80' မွ '400' ခန္႔အထိရိွတဲ႔ ေခၽာဆီ lubricating oil ေတြေပါါေပါက္လာပါတယ္။ viscosity index အနနဲ႔ '0' ~ '35' VI scale ရိွလၽွင္ low classification oil, '35' ~ '80' VI scale ရိွလၽွင္ medium classification oil, '80' ~ '110' ရိွလၽွင္ high classification oil နဲ႔ '110' အထက္ VI scale ရိွလၽွင္ very high classification oil ဆိုၿပီးသတ္မွတ္ပါတယ္။

hydraulic fluid ဟာ hydraulic machinery ေတြရဲ႕စြမ္းအားလြဲေၿပာင္းမွဳ power transfer အတြက္ႀကားခံ medium အၿဖစ္ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ႔အၿပင္၊ ေခၽာဆီ lubricant အေနနဲ႔လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္။ ေခၽာဆီ lubricant အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဆီရဲ႕ ေစးပၽစ္မွဳမွကိုထိန္းထားနိဳင္ၿခင္း viscosity for film maintenance, အပူခၽိန္နိမ္႔ေပမယ္႔ အရည္အေနနဲ႔သာတည္ရိွေနၿခင္း low temperature fluidity, အပူနဲ႔ oxidation ဆိုတဲ႔ အီလက္ထရြန္ဆံုးရံွဳးမွဳ loss of electrons တို႔ေႀကာင္႔ ဆီအရည္အေသြး အလြယ္တကူေၿပာင္းလဲမွဳ မၿဖစ္ေပါါနိဳင္ၿခင္း thermal and oxidative stability, ေရနဲ႔ေရာသြားေပမယ္႔ အလြယ္တကူေၿပာင္းလဲမွဳမၿဖစ္ေပါါနိဳင္ၿခင္း hydrolytic stability or water tolerance, အလြယ္တကူ သန္႔ရွင္းစစ္ယူနိဳင္ၿခင္း cleanliness and filterability, ေရာေနွာ ပါဝင္ေနတဲ႔ေရကို ဖယ္ထုတ္နိဳင္ၿခင္း demulsibility, ပြန္းစားမွဳကို ကာကြယ္ေပးနိဳင္ၿခင္း anti-wear characteristics နဲ႔ ဓါတ္ၿပဳတိုက္စားမွဳကို တားဆီးေပးနိဳင္ၿခင္း corrosion control ဆိုတဲ႔ရုပ္ဂုဏ္သတိၳေတြ ရိွဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

hydraulic pump ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ pump efficiency ေကာင္းေစဖို႔၊ ရုပ္ဂုဏ္သတၳိ property အေနနဲ႔ high viscosity index ဆိုတဲ႔ ေစးပၽစ္မွဳအညြန္းကိန္းၿမင္႔မားရန္လိုအပ္သလို၊ hydraulic machinery ေတြရဲ႕ အတြင္းအစိတ္အပိုင္းေတြမွာ ၿဖစ္ေပါါတတ္တဲ႔ internal leakage ယိုစိမ္႔မွဳကို၊ ေလၽွာ႔ခၽနိဳင္ရန္ မွန္ကန္တဲ႔ proper viscosity ဆီအမၽိဳးအစားကိုလည္း၊ အသံုးၿပဳဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

hydraulic fluid ကို mineral oil ေတြမွထုတ္ယူထားေပမယ္႔ ထူးၿခားတဲ႔ special function အေနနဲ႔ မီးမေလာင္နိဳင္ၿခင္း fire resistance, ပြတ္မွဳအားကို ေၿပာင္းလဲေပးနိဳင္ၿခင္း friction modifications နဲ႔ စြမ္းအင္ရိွၿပီးေသးငယ္တဲ႔ energetic particles အရာဝထၳဳေတြနဲ႔ စြမ္းအင္ရိွတဲ႔ energetic waves လိွဳင္းေတြ ၿဖတ္သန္း သြားလာၿခင္းကို၊ တားဆီးေပးနိဳင္ၿခင္း radiation resistance ဆိုတဲ႔ ရုပ္ဂုဏ္ သတိၳေတြရိွပါတယ္။

hydraulic fluid ေတြကို decomposed အေနနဲ႔ စြန္႔ၿပစ္ရာမွာ၊ အဆိပ္အေတာက္ ၿဖစ္ေပါါမွဳနည္းပါးၿခင္း low toxicity ေႀကာင္႔ သဘာဝပတ္ဝန္းကၽင္ကို environmental impact အေနနဲ႔ ထိခိုက္မွဳ မၿဖစ္ေပါါေစတာ ေတြ႔ရသလို၊ သတ္တမ္းတိုတဲ႔ အဆင္႔နိမ္႔ဇီဝေၿပာင္းလဲၿဖစ္ေပါါမွဳ bio-degradation တနည္းအားၿဖင္႔ စြန္႔ၿပစ္ထားတဲ႔ hydraulic fluid ေတြနဲ႔ ဘက္တီးရီးယားေတြမွတဆင္႔၊ ဇီဝဓါတုဆိုင္ရာ ဓါတ္ၿပဳမွဳအသစ္ေတြ၊ မၿဖစ္ေပါါနိဳင္ၿခင္း biodegradability ဆိုတဲ႔ ရုပ္ဂုဏ္သတၳိ ရိွတာကိုလည္း၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ hydraulic fluid သက္တမ္း functioning life ကေတာ႔၊ material compatibility ဆိုတဲ႔ အထက္မွေဖာ္ၿပခဲ႔တဲ႔ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီရဲ႕ ရုပ္ဂုဏ္သတၳိဆိုင္ရာ၊ အရည္အေသြးေတြေပါါမွာ မူတည္ပါတယ္။

ေရကို hydraulic fluid အေနနဲ႔ေရွးေဟာင္း ancient Egypt လူမၽိဳးေတြလက္ထက္ကတည္းက၊ အသံုးၿပဳခဲ႔တယ္လို႔ ဆိုႀကပါတယ္။ (၁၉၂၀) ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္းကစၿပီး၊ hydraulic fluid ထုတ္လုပ္ရာ အေၿခခံကုန္ႀကမ္း base stock အၿဖစ္၊ mineral oil ကိုစတင္အသံုးၿပဳခဲ႔ပါတယ္။ ဆူမွတ္ boiling point ၿမင္႔မားၿပီး၊ ပင္ကိုမူလ inherent lubrication properties ရုပ္ဂုဏ္ သတၳိေတြရိွတဲ႔အတြက္၊ mineral oil base stocks ေတြဟာ၊ hydraulic fluid ထုတ္လုပ္ရာ အဓိကအေၿခခံကုန္ႀကမ္း အၿဖစ္၊ ဒီေန႔ အခၽိန္ကာလအထိ အသံုးဝင္ေနဆဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ႔ တိရိစာၧန္အစာသစ္ေစ႔ေတြက ထုတ္ယူရရိွတဲ႔ rapeseed လို႔ေခါါတဲ႔ canola oil လို၊ သဘာဝဆီ natural oils ေတြနဲ႔ အစားထိုး ထုတ္လုပ္လာခဲ႔ပါတယ္။ glycol, esters, organophosphate ester, polyalphaolefin, propylene glycol နဲ႔ silicone oils တို႔လို၊ base stocks ေတြကိုေတာ႔ fire resistance နဲ႔ ၿမင္႔မားတဲ႔အပူခၽိန္ extreme temperature ကိုခံနိဳင္ရည္ရိွမယ္႔၊ hydraulic fluid ေတြထုတ္လုပ္ရာမွာ အဓိကအေၿခခံ ကုန္ႀကမ္းအၿဖစ္ အသံုးၿပဳပါတယ္။

hydraulic fluid မွာ ဓါတုၿဒပ္ေပါင္း chemical compounds ေတြအမၽိဳးအစား၊ စံုလင္စြာ ပါဝင္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ oil အၿပင္၊ butanol နဲ႔ phthalates, adipate ဆိုတဲ႔ adipic acid ေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ phthalates နဲ႔ adipate တို႔ဟာ esters ေတြၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ tributylphosphate ဆိုတဲ႔ phosphate esters ေတြနဲ႔ silicones, alkylated aromatic hydrocarbons ေတြနဲ႔ polyisobutenes ကဲ႔သို႔ polyalphaolefins ေတြနဲ႔ corrosion inhibitors ေတြလည္း၊ ေရာေနွာပါဝင္ေနပါတယ္။

biodegradable hydraulic fluids အေႀကာင္းကိုလည္း၊ အနည္းငယ္ထည္႔သြင္းေဖာ္ၿပပါရေစ။ oil spill ဆိုတဲ႔ ဆီယိုဖိတ္မွဳမွတဆင္႔ သဘာဝပါတ္ဝန္းကၽင္ကိုအထိခိုက္မခံတဲ႔ environmentally sensitive applications ေတြမွာ အသံုးၿပဳမယ္႔၊ လယ္ယာသံုး farm tractors ေတြနဲ႔ ေသာင္တူးစက္ marine dredging ေတြအတြက္၊ biodegradable hydraulic fluids ေတြကို အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ rapeseed လို႔ေခါါတဲ႔ canola oil လို၊ သဘာဝဆီ natural oils ေတြမွတဆင္႔၊ ထုတ္ယူရရိွလာတဲ႔ biodegradable hydraulic fluids ေတြကို၊ ISO 32, ISO 46 နဲ႔ ISO 68 ဆိုၿပီး၊ specification အရခြဲၿခား သတ္မွတ္ပါတယ္။ ASTM standards အရ ASTM-D-6006 - Guide for Assessing Biodegradability of Hydraulic Fluids နဲ႔ ASTM-D-6046 - Standard Classification of Hydraulic Fluids for Environmental Impact တို႔မွာလည္း၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းကၽင္ကို environmental impact အေနနဲ႔ ထိခိုက္မွဳမၿဖစ္ေပါါေစမယ္႔၊ biodegradable hydraulic fluids ေတြကို၊ ခြဲၿခားသတ္မွတ္ ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

Types of hydraulic fluids - hydraulic fluids ေတြကို၊ ထုတ္လုပ္ရာအေၿခခံကုန္ႀကမ္း base stock ေတြအေပါါ မူတည္ၿပီး၊ petroleum based mineral hydraulic fluid, phosphate ester based synthetic hydraulic fluids, polyol ester based synthetic hydraulic fluids, Water glycol synthetic hydraulic fluids နဲ႔ vegetable hydraulic fluid ဆိုၿပီး၊ ခြဲၿခားသတ္မွတ္နိဳင္ပါတယ္။

petroleum based mineral hydraulic fluid ေတြဟာ ေစၽးသက္သာတဲ႔အတြက္၊ အသံုးမၽားတဲ႔ hydraulic fluids အမၽိဳးအစားၿဖစ္ၿပီး၊ အၿခား hydraulic fluids ေတြနဲ႔ နိွဳင္းယွဥ္ႀကည္႔ရာမွာ fire resistance, toxicity နဲ႔ biodegradability ဆိုင္ရာအခၽက္အလက္ေတြ၊ နိမ္႔ပါးတာေတြ႔ရပါတယ္။ phosphate ester ေတြကို phosphoric acid နဲ႔ aromatic alcohols တို႔ေပါင္းစပ္ဓါတ္ၿပဳၿခင္း reaction မွတဆင္႔ ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ phosphate ester based synthetic hydraulic fluids ေတြဟာ flash point ၿမင္႔တဲ႔အတြက္၊ fire resistance ေကာင္းေပမယ္႔ toxicity ဆိုင္ရာအခၽက္အလက္ေတြ၊ နိမ္႔ပါးတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ paints, adhesives , polymers ေတြနဲ႔ sealant materials ေတြကို ထိခိုက္ေစတတ္ပါတယ္။ 

polyol esters based hydraulic fluids ေတြကိုေတာ႔ long-chain fatty acids ေတြနဲ႔ synthesized alcohols ေတြေပါင္းစပ္ဓါတ္ၿပဳၿခင္း reaction မွတဆင္႔ ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ polyol ester based hydraulic fluids ေတြဟာ၊ fire resistance ေကာင္းသလို၊ lubrication properties ဂုဏ္သတၳိမွာလည္း၊ ၿမင္႔မားပါတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းကၽင္ကို မထိခိုက္မယ္႔ environmentally friendly fluid ၿဖစ္ေပမယ္႔၊ ေစၽးနံွဳးၿမင္႔မားတာကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။

water glycol based hydraulic fluids မွာ solution ပံုသ႑န္နဲ႔ ေရဟာ 35 ~ 60 % ခန္႔အထိ ပါဝင္ေနၿပီး၊ anti-foam, anti-freeze, rust and corrosion inhibitors ေတြနဲ႔ anti-wear တို႔လို ထပ္ေပါင္းၿဒပ္ေနွာ additives ေတြလည္းပါဝင္ေနပါတယ္။ water glycol based hydraulic fluids ေတြဟာ biodegradable ဆိုင္ရာအခၽက္အလက္ေတြ ၿမင္႔မားၿပီး၊ fire resistance ေကာင္းသလို၊ အဆိပ္အေတာက္ မၿဖစ္ေစတဲ႔ non-toxic fluid လည္းၿဖစ္ပါတယ္။ temperature range အေနနဲ႔ 32 °F ~ 120 °F (0 °C ~ 49 °C) အတြင္းမွာသာ ရိွပါတယ္။ အပူခံနိဳင္မွဳနိမ္႔ပါးတဲ႔အတြက္၊ evaporation အၿဖစ္ ေငြ႔ရည္စုဖြဲ႔ကာ၊ hydraulic fluids ရဲ႕ ရုပ္ဂုဏ္သတၳေတြကို deterioration အေနနဲ႔ ကၽဆင္းေစနိဳင္ ပါတယ္။

vegetable hydraulic fluids ေတြကိုေတာ႔ canola oil မွတဆင္႔ထုတ္လုပ္ၿပီး၊ ဓါတုဖြဲ႔စည္းပံု chemical structure ဟာ၊ polyol esters နဲ႔ ဆင္တူပါတယ္။ vegetable hydraulic oils ေတြဟာ lubrication properties ဆိုင္ရာရုပ္ဂုဏ္သတၳိေတြၿမင္႔မားသလို၊ viscosity index အရလည္း ၿမင္႔မားပါတယ္။ အဆိပ္အေတာက္မၿဖစ္ေစတဲ႔ non-toxic fluid ၿဖစ္ကာ၊ biodegradability ဆိုင္ရာ အခၽက္အလက္ေတြမွာလည္း၊ ၿမင္႔မားတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။

Viscosity of hydraulic fluids - hydraulic fluids ေတြရဲ႕ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity ကို၊ SAE designation နဲ႔ ISO designation ဆိုၿပီး၊ ခြဲၿခားသတ္မွတ္ေပမယ္႔ နွစ္မၽိဳးစလံုးဟာ၊ viscosity grading system အေပါါမွာ အေၿခခံထားပါတယ္။ hydraulic fluids ေတြရဲ႕ ေစးပၽစ္မွဳကို low viscosity limit နဲ႔ upper viscosity value ဆိုၿပီး၊ ခြဲၿခားေဖာ္ၿပေလ့ရိွပါတယ္။

hydraulic fluids ေတြရဲ႕ အနိမ္႔ဆံုးေစးပၽစ္မွဳ low viscosity ဟာ composition ဆိုတဲ႔ ေရာေနွာ ဖြဲ႔စည္းထားပံုနဲ႔ temperature ဆိုတဲ႔ အပူခၽိန္တို႔အေပါါ၊ မူတည္ပါတယ္။ fluids ေတြရဲ႕ low viscosity limit ကို lubrication properties နဲ႔ cavitation ၿဖစ္ေပါါၿခင္းကို တားဆီးနိဳင္မွဳဆိုတဲ႔ cavitation resistance ၿဖင္႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။

hydraulic fluid ဟာ system အတြင္းမွ control valve ေတြကိုၿဖတ္သန္းစီးဆင္းစဥ္၊ ၿဖစ္ေပါါတတ္တဲ႔ 'cavitation' အေႀကာင္း၊ အနည္းငယ္ထည္႔သြင္းေဖာ္ၿပပါရေစ။ controlling လုပ္စဥ္ fluid flow ရဲ႕ pressure ဟာကၽဆင္းသြားၿပီး၊ flow ရဲ႕ velocity ေႀကာင္႔၊ valve seat အၿပင္ဖက္မွာ fluid ရဲ႕ vapour pressure ထက္နိမ္႔တဲ႔ local pressure တခု ၿဖစ္ေပါါလာပါတယ္။ အဲဒီ အခါ၊ fluid မွာ vapour bubbles အေနနဲ႔ ေလဘူေဘာင္းလို၊ အၿမွဳတ္ေတြ 'ထ' ကုန္ပါတယ္။ pressure ၿပန္တက္လာတဲ႔အခါ၊ vapour bubbles ေတြဟာ၊ ၿမင္႔မားတဲ႔ pressure နဲ႔ အရိွန္ၿပင္းစြာ ရုတ္တရက္ ကြဲထြက္ၿပိဳကြဲသြားပါတယ္။ ကြဲထြက္တဲ႔ bubbles collapse မွ adjacent အေနနဲ႔ အနီးကပ္ဆံုး metal surfaces ေတြ ၿဖစ္တဲ႔ valve trim, valve body နဲ႔ downstream pipework ေတြ၊ ထိခိုက္ ပၽက္စီးၿခင္းကို "cavitation" လို႔ေခါါပါတယ္။ cavitation ေႀကာင္႔ porous အၿဖစ္အေပါက္ေတြ၊ အခၽိဳင္႔ေတြနဲ႔၊ ႀကမ္းတမ္းတဲ႔ metal surface မၽက္နွာၿပင္ ၿဖစ္လာရသလို၊ protective oxide layers ကိုပါ ကြာကၽေစတဲ႔ အတြက္၊ accelerated corrosion ကို ေပါါေပါက္ေစပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ noise နဲ႔ vibration ေတြပါ ၿဖစ္ေပါါလာတာကို၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ 

upper viscosity value တန္ဖိုးကေတာ႔ pump အထြက္မွာရရိွလာမယ္႔ fluid ရဲ႕ pressure နဲ႔ flow တနည္းအားၿဖင္႔ hydraulic fluid ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္နိဳင္မွဳ ability အေပါါ မူတည္ပါတယ္။ ေယဘုယၽာေနနဲ႔ hydraulic fluid ရဲ႕ common viscosity range ဟာ 16 ~ 100 centistokes အတြင္းရိွသလို၊ အသင္႔ေလၽွာ္ဆံုး optimum viscosity value အေနနဲ႔ 16 ~ 36 centistokes ခန္႔ရိွသင္႔ပါတယ္။

SAE designation အရ၊ hydraulic fluids ေတြကို mono-grade hydraulic fluids နဲ႔ multi-grade hydraulic fluids ဆိုၿပီး၊ ခြဲၿခားသတ္မွတ္ပါတယ္။ mono-grade hydraulic fluids ေတြကို 10, 20, 30 နဲ႔ 40 အစရိွတဲ႔ ဂဏန္းေတြနဲ႔ သေက္တၿပဳကာ၊ ေဖာ္ၿပထားၿပီး၊ particular temperature ဆိုတဲ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ႔ အပူခၽိန္တခုမွာ ရိွေနမယ္႔ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity တန္ဖိုးၿဖစ္ပါတယ္။ ဂဏန္းတန္ဖိုး ႀကီးတဲ႔အခါ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity လည္း၊ ၿမင္႔မားသြားပါတယ္။ ဂဏန္းရဲ႕ ေနာက္မွာ “W” မပါပဲ SAE 10, SAE 20 နဲ႔ SAE 30 အစရိွသလို၊ ေဖာ္ၿပထားတဲ႔ hydraulic fluids ေတြဟာလည္း၊ mono-grade hydraulic fluids ေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။ 212 °F (100 °C) အထိ အပူခၽိန္ၿမင္႔မားတဲ႔ high ambient temperatures ေတြမွာ၊ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity ေၿပာင္းလဲမွဳမရိွပဲ အသံုးၿပဳနိဳင္မယ္႔ hydraulic fluids ေတြၿဖစ္ပါတယ္။ ဂဏန္းရဲ႕ ေနာက္မွာ “W” ပါဝင္ၿပီး SAE 10W, SAE 20W နဲ႔ SAE 30W အစရိွသလို၊ ေဖာ္ၿပထားတဲ႔ hydraulic fluids ေတြဟာလည္း၊ mono-grade hydraulic fluids ေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။ 0 °F ( -18 °C) အထိ အပူခၽိန္နိမ္႔တဲ႔ low ambient temperatures ေတြမွာ၊ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity ေၿပာင္းလဲမွဳမရိွပဲ အသံုးၿပဳနိဳင္မယ္႔ hydraulic fluids ေတြၿဖစ္ပါတယ္။

ေစးပၽစ္မွဳ viscosity တန္ဖိုးအား ထိန္းထားနိဳင္ေစဖို႔ polymeric additives ေတြကို viscosity index improvers အၿဖစ္ထည္႔သြင္းေရာစပ္ထားတဲ႔ hydraulic fluids ေတြကို၊ multi-grade hydraulic fluids အၿဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။ SAE 5W30, SAE 10W20 နဲ႔ SAE 10W30 အစရိွသလို၊ ဂဏန္းနဲ႔ အကၡရာေတြၿဖင္႔ ေရာေနွာေဖာ္ၿပထားၿပီး၊ ပထမဂဏန္းဟာ cold temperature မွာရိွမယ္႔ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity နဲ႔ ဒုတိယဂဏန္းဟာ high temperature မွာရိွမယ္႔ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity ကို၊ ကိုယ္စားၿပဳ ပါတယ္။ multi-grade hydraulic fluids ေတြဟာ အပူခၽိန္ေၿပာင္းလဲမွဳ temperature range အမၽိဳးမၽိဳးအတြင္း၊ အသံုးၿပဳနိဳင္တဲ႔ hydraulic fluids ေတြၿဖစ္ပါတယ္။

ISO designation အရ၊ hydraulic fluids ေတြကို viscosity grading ဆိုတဲ႔ VG သေက္တၿဖင္႔၊ ခြဲၿခားသတ္မွတ္ပါတယ္။ ISO VG 32, ISO VG 46, ISO VG 68, ISO VG 100 နဲ႔ ISO VG 150 အစရိွသလို၊ ေဖာ္ၿပထားတဲ႔ hydraulic fluids ေတြဟာ viscosity grading တန္ဖိုးၿဖင္႔ ေဖာ္ၿပထားတာၿဖစ္ၿပီး၊ particular temperature ဆိုတဲ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ႔ အပူခၽိန္ 40 °C (104 °F) မွာ ရိွေနမယ္႔ ေစးပၽစ္မွဳ viscosity grading တန္ဖိုးကို centistokes ၿဖင္႔ တိုင္းတာ သတ္မွတ္ထားၿခင္းလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။

Choosing the right hydraulic fluid - multigrade engine oil ေတြနဲ႔ automatic transmission fluid လို oil ေတြကို၊ conventional anti-wear hydraulic fluids ေတြအၿဖစ္၊ အသံုးၿပဳနိဳင္ပါတယ္။ viscosity ဆိုတဲ႔ ေစးပၽစ္မွဳဟာ၊ hydraulic fluids ေရြးခၽယ္ရာမွာ အေရးတႀကီး၊ ထည္႔သြင္းစဥ္းစားရမယ္႔ အခၽက္အလက္ specification ၿဖစ္ပါတယ္။ အသံုးၿပဳမယ္႔ operating temperature range နဲ႔ viscosity ဆိုတဲ႔ ေစးပၽစ္မွဳတို႔ ကိုက္ညီၿခင္းမရိွတဲ႔အခါ၊ hydraulic system တခုကို၊ ထိေရာက္စြာ most efficiently အေနနဲ႔ အသံုးမၿပဳနိဳင္ေတာ႔သလို၊ system အတြင္းတတ္ဆင္အသံုးၿပဳထားတဲ႔ component ေတြရဲ႕ သက္တမ္း service life ဟာလည္း၊ တိုေတာင္းသြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

အသံုးၿပဳရန္ မွန္ကန္တဲ႔ correct fluid viscosity grade ကိုေရြးခၽယ္ရန္၊ အနိမ္႔ဆံုး minimum ambient temperature မွာရရိွနိဳင္မယ္႔ fluid ရဲ႕ starting viscosity, အၿမင္႔ဆံုး maximum ambient temperature မွာေပါါေပါက္လာမယ္႔ fluid ရဲ႕ အမၽားဆံုး maximum expected operating temperature နဲ႔ system အတြင္း တတ္ဆင္အသံုးၿပဳထားတဲ႔ component ေတြ အတြက္ အသင္႔ေလၽွာ္ဆံုး permissible and optimum fluid viscosity range တို႔ကို အေၿခခံရပါတယ္။

  

Fig. Typical minimum viscosity values for hydraulic components

အထက္မွာ အမၽိဳးအမည္ကြဲဲၿပားတဲ႔ hydraulic components ေတြအတြက္၊ လိုအပ္မယ္႔ typical minimum permissible and optimum viscosity values တန္ဖိုးေတြကို၊ ဥပမာအၿဖစ္ ေဖာ္ၿပထားပါတယ္။ အကယ္၍ hydraulic system ကို ေအးခဲတဲ႔ freezing temperatures အေၿခအေနမၽိဳးနဲ႔ ပူေနြးတဲ႔ tropical conditions အေၿခအေနမၽိဳးေတြမွာ၊ ေၿပာင္းလဲအသံုးၿပဳရမယ္ဆိုလၽွင္ wide operating temperature range ရိွတဲ႔၊ multi-grade hydraulic fluid ေတြကိုသာ ေရြးခၽယ္အသုံးၿပဳသင္႔ပါတယ္။ fluid viscosity ကို optimum range ၿဖစ္တဲ႔ 25 ~ 36 cSt အတြင္းထိန္းထားနိဳင္မယ္ဆိုလၽွင္၊ hydraulic system ကို၊ ထိေရာက္စြာ most efficiently အေနနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေစနိဳင္ သလို၊ ေပးသြင္းရမယ္႔ input power ဟာလည္း ကၽဆင္းသြားတာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ တနည္းအားၿဖင္႔ multi-grade hydraulic fluids ေတြကို အသုံးၿပဳၿခင္းၿဖင္႔ hydraulic system အတြက္ အသံုးၿပဳရမယ္႔ power consumption ကိုေလၽွာ႔ခၽနိဳင္ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။

multi-grade fluids ေတြ အသံုးၿပဳရာမွာ၊ ထည္႔သြင္းထားတဲ႔ viscosity index (VI) improvers ေတြေႀကာင္႔ hydraulic fluid မွာရိွသင္႔တဲ႔ air separation properties ဂုဏ္သတၳိကို၊ negative effect အေနနဲ႔ ကၽဆင္းေစနိဳင္ပါတယ္။ အကယ္၍ system မွာေသးငယ္တဲ႔ reservoir ကိုတတ္ဆင္အသံုးၿပဳပါက၊ deaeration characteristics လည္းကၽဆင္းသြားၿပီး၊ fluids ဟာ ၿမင္႔မားတဲ႔ high shear rates နဲ႔အတူ turbulent flow ေတြၿဖစ္ေပါါ စီးဆင္းသြားနိဳင္ပါတယ္။ 

turbulent flow ေႀကာင္႔ အခၽိန္ ႀကာလာတာနဲ႔အမၽွ hydraulic systems အတြင္းရိွ hydraulic fluid မွ viscosity index improvers ေတြရဲ႕ molecular bonds ေတြပၽက္စီးဆံုးရံွဳးရၿပီး၊ viscosity လည္း ကၽဆင္းသြားရပါတယ္။ ဒီ႔အတြက္ high VI လို႔ေခါါတဲ႔ multi-grade fluid ေတြကို၊ ေရြးခၽယ္ အသံုးၿပဳတဲ႔အခါ VI improver sheardown ကို၊ compensate အေနနဲ႔ အစားထိုးနိဳင္ေစရန္၊ hydraulic component ထုတ္လုပ္သူ manufacturers ေတြ သတ္မွတ္ေပးထားတဲ႔ minimum permissible viscosity values တန္ဖိုးထက္ 30 percent ခန္႔ ပိုမယ္႔ multi-grade fluid ကိုေရြးခၽယ္အသံုးၿပဳသင္႔ပါတယ္။

အပူခၽိန္ေၿပာင္းလဲၿခင္းၿဖစ္ေပါါမွဳ နည္းပါးတဲ႔ narrow operating temperature range အတြင္းမွာေတာ႔ viscosity အေၿပာင္းအလဲနည္းပါးတဲ႔အတြက္၊ monograde hydraulic fluids ေတြကိုသာ၊ အသံုးၿပဳသင္႔ပါတယ္။

Detergent or no detergent - DIN 51524 standard အရ၊ HLP-D fluids ဆိုၿပီး anti-wear hydraulic fluids ေတြကို ခြဲၿခား သတ္မွတ္ထားတာ၊ ေတြ႔ရပါတယ္။ anti-wear hydraulic fluids ေတြထဲမွာ၊ detergents ေတြနဲ႔ dispersants ေတြပါဝင္သလို၊ အသံုးမၽားတဲ႔ hydraulic fluids ေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။ fluid အတြြင္္း ေရေရာေနွာပါဝင္ေနလၽွင္လည္း၊ detergents ေတြေႀကာင္႔ emulsify အေနနဲ႔ ပၽစ္နွစ္ေစးကပ္သြားေစသလို၊ အၿခား contaminants အၿဖစ္၊ ေရာေနွာပါဝင္ေနတဲ႔ varnish နဲ႔ sludge စတဲ႔ အနယ္အနွစ္ေတြနဲ႔အတူ၊ disperse အေနနဲ႔ ၿပိဳကြဲေကၽပၽက္သြားေစပါတယ္။ emulsify water နဲ႔ deposit အၿဖစ္၊ အနည္ထိုင္သြားမယ္႔ ေရာေနွာပါဝင္ေနတဲ႔၊ contaminants ေတြကို hydraulic system မွာတတ္ဆင္ထားတဲ႔ ဆီစစ္ oil filters ေတြနဲ႔ ေရစစ္္ emulsified water filters ေတြမွတဆင္႔ ဖယ္ထုတ္ယူနိဳင္ပါတယ္။

hydraulic system အတြင္းမွေရေႀကာင္႔ fluid ရဲ႕ lubricity နဲ႔ filterability ကိုကၽဆင္းေစနိဳင္ၿပီး၊ seal ေတြမွ ယိုစိမ္႔မွဳေတြၿဖစ္ေပါါေစသလို၊ corrosion နဲ႔ cavitation ေတြလည္းပိုမို ၿဖစ္ေပါါေစနိဳင္ပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ hydraulic system အတြင္းမွ ေရဟာ ၿမင္႔မားတဲ႔ ဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ရတဲ႔ highly loaded parts အစိတ္အပိုင္းေတြအတြင္း၊ အပူခၽိန္ေႀကာင္႔ steam အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲသြားနိဳင္ပါတယ္။ ဒီ႔အတြက္ detergents ေတြနဲ႔ dispersants ေတြပါဝင္တဲ႔ anti-wear hydraulic fluids ေတြကို၊ အသံုးၿပဳေပမယ္႔ operating temperature ကို oil saturation point ေအာက္မွာသာ အသံုးၿပဳၿပီး၊ ေရေရာေနွာပါဝင္ေနမွဳ water content ကို၊ ထိန္းထားသင္႔ပါတယ္။

Anti-wear or no anti-wear - lubrication ရဲ႕ boundary conditions ေတြကို ထိန္းထားနိဳင္ေစရန္၊ hydraulic fluids ေတြမွာ၊ anti-wear additives ေတြကို ထည္႔သြင္း အသံုးၿပဳႀကပါတယ္။ အသံုးမၽားတဲ႔ anti-wear additives ကေတာ႔ ZDDP လို႔ေခါါတဲ႔ zinc dialkyl dithiophosphate ၿဖစ္ပါတယ္။ ZDDP ရဲ႕ ဓါတုၿပိဳကြဲမွဳ chemically break down ေႀကာင္႔ hydraulic system အတြင္းမွ သတၳဳ metals ေတြပၽက္စီးၿပီး၊ fluid ရဲ႕ filterability ကို ကၽဆင္းေစတတ္ပါတယ္။ ၿမင္႔မားတဲ႔ high-pressure ဖိအားနဲ႔ ၿမင္႔မားတဲ႔ high-performance စြမ္းေဆာင္ရည္အတြက္၊ piston pump ေတြနဲ႔ motor ေတြကိုအသံုးၿပဳထားတဲ႔၊ hydraulic system ေတြမွာ၊ ဓါတုၿပိဳကြဲမွဳမၿဖစ္ေပါါနိဳင္မယ္႔ stabilized ZDDP အမၽိဳးအစား anti-wear additives ေတြပါဝင္တဲ႔ hydraulic fluids ေတြကိုသာ၊ အသံုးၿပဳသင္႔ပါတယ္။

Fig. Effect on viscosity upon the volumetric and mechanical efficiency of hydraulic pumps

gear pump, piston pump, gear roller motor, vane motor, mobile spool valve နဲ႔ cartridge spool valve အစရိွသလို hydraulic system ကို operate လုပ္မယ္႔ အဓိက components အမၽိဳးအစားအလိုက္ မည္သည္႔ fluid အမၽိဳးအစားကိုသံုးရမယ္ဆိုၿပီး၊ machinery ထုတ္လုပ္သူ makers ေတြက၊ သတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။ တနည္းအားၿဖင္႔ အသံုးၿပဳမယ္႔႔ machinery ရဲ႕ volumetric efficiency နဲ႔ mechanical efficiency တို႔အေပါါါမူတည္ၿပီး၊ viscosity ကိုသတ္မွတ္ၿခင္းၿဖစ္္ပါတယ္။

ဒါ႔အၿပင္ hydraulic fluid ေတြကိုဝယ္ယူတိုင္း၊ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခၽသူ manufacturer and distributor ေတြမွ fluid နဲ႔ပက္သက္တဲ႔ specification ေတြကိုေပးသလို၊ material data sheet လို႔ေခါါပါတယ္။ material data sheet ကို MSDS တနည္းးအားၿဖင္႔႔ material safety data sheet လို႔လည္း၊ ေခါါႀကပါတယ္။ mineral oil မွထုတ္ယူရရိွတဲ႔ hydraulic fluid ေတြရဲ႕ material data sheet မွာ density, kinematic viscosity, viscosity index, flash point, pour point, aniline point နဲ႔ colour တို႔နဲ႔ပက္သက္တဲ႔၊ အခၽက္အလက္ specifications ေတြကို ေရးသားေဖာ္ၿပထား ပါတယ္။ biodegradable hydraulic fluid ရဲ႕ material data sheet မွာေတာ႔ density, kinematic viscosity, viscosity index, flash point, pour point တို႔အၿပင္၊ zinc ပါဝင္မွဳအခၽိဳးအဆကို ppm ၿဖင္႔တိုင္းတာေဖာ္ၿပေလ့ရိွပါတယ္။

liquid တခုစီးဆင္းရာ flow မွွာၿဖစ္ေပါါလာမယ္႔ internal resistance ကို fluid viscosity လို႔ေခါါပါတယ္။ liquid ရဲ႕ absolute viscosity ကို " µ " ဆိုတဲ႔႔ သေက္တၿဖင္႔သတ္မွတ္ပါတယ္။ absolute viscosity ဟာ fluid ရဲ႕ parallel layers (၂) ခုႀကားမွာ ေပါါေပါက္လာမယ္႔ certain slip velocity ၿဖစ္ၿပီး၊ force အေနနဲ႔ ယူဆပါတယ္။ fluid viscosity ကို absolute viscosity နဲ႔ kinematic viscosity ဆိုၿပီး၊ ခြဲၿခားသတ္မွတ္ နိဳင္သလို၊ absolute viscosity ဟာ liquid တခုစီးဆင္းရာ flow မွွာၿဖစ္ေပါါလာတဲ႔အတြက္၊ dynamic viscosity အၿဖစ္ယူဆႀကပါတယ္။  

Fig. Effect of temperature on kinematic viscosity

kinematic viscosity ကေတာ႔ fluid ရဲ႕ dynamic viscosity နဲ႔ fluid ရဲ႕ density တို႔ရဲ႕ အခၽိဳးၿဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားၿဖင္႔ fluid ရဲ႕ viscosity ကို dynamic viscosity နဲ႔ kinematic viscosity အေနနဲ႔ ခြဲၿခားတိုင္းတာႀကတယ္လို႔ ဆိုနိဳင္ပါတယ္။ fluid ရဲ႕ viscosity ဟာ temperature ေႀကာင္႔ အေၿပာင္းအလဲၿဖစ္ေပါါတတ္သလို၊ pressure ေႀကာင္႔လည္း အေၿပာင္းအလဲ variations ေတြ ၿဖစ္ေပါါနိဳင္ပါတယ္။ close loop hydraulic system တခုမွာ အပူခၽိန္ဟာ fixed temperature အၿဖစ္၊ အေၿပာင္းအလဲမရိွေပမယ္႔ system အတြင္းမွ pressure ဟာ 40 MPa သို႔မဟုတ္ 400 bar ခန္႔ေရာက္သြားစဥ္၊ viscosity အေနနဲ႔ 8 % ခန္႔ၿမင္႔တက္သြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

Life of hydraulic fluids - ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီရဲ႕ အသံုးခံနိဳင္မွဳသက္တမ္းဟာ၊ quality of oil ဆိုတဲ႔ ဆီအရည္အေသြး၊ operating conditions ဆိုတဲ႔ အသံုးၿပဳမွဳအေၿခအေနေတြနဲ႔ potential contamination ဆိုတဲ႔ အသံုးၿပဳေနစဥ္အတြင္း varnish နဲ႔ sludge စတဲ႔ အနယ္အနွစ္ေတြနဲ႔အတူ၊ ေရေရာေနွာပါဝင္နိဳင္မွဳ အစရိွတဲ႔ အခၽက္အလက္ factors အေႀကာင္းအရာေတြေပါါ မူတည္ေနပါတယ္။ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္တဲ႔ ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီဟာ ေစးပၽစ္မွဳအညြွန္းကိန္း viscosity index အေၿပာင္းအလဲ မရိွပဲ၊ (၆) လခန္႔အထိ အသံုးခံပါတယ္။

hydraulic system ကို၊ ထိေရာက္စြာ most efficiently အေနနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေစနိဳင္ရန္၊ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ hydraulic fluid ကို (၆) လမွာတႀကိမ္ခန္႔ နမူနာ oil sample ယူၿပီး၊ oil analysis program အေနနဲ႔ ဓါတ္ခြဲခန္းသို႔ပို႔ကာ စစ္ေဆးေပးသင္႔ပါတယ္။ စက္ေမာင္းခၽိန္ running hours အေနနဲ႔ 1500 ~ 5000 hours အတြင္း၊ စစ္ေဆးေပးသင္႔ပါတယ္။ သေဘ္ာေတြမွာေတာ႔ hydraulic fluid ေတြကိုဝယ္ယူတိုင္း၊ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခၽသူ manufacturer and distributor ေတြမွ oil analysis program အေနနဲ႔ အခမဲ႔ စစ္ေဆးေပးေလ့ ရိွသလို၊ တခါတရံမွာ မိမိအစီအစဥ္ၿဖင္႔ နွစ္သက္ရာ ဓါတ္ခြဲခန္းသို႔ပို႔ကာ၊ စစ္ေဆးေလ့ ရိွပါတယ္။ မိမိ အစီအစဥ္ၿဖင္႔ နွစ္သက္ရာ ဓါတ္ခြဲခန္းသို႔ပို႔ကာ၊ စစ္ေဆးတဲ႔အခါ စစ္ေဆးမယ္႔ နမူနာ oil sample အၿပင္၊ တိကၽစြာကိုးကားနိဳင္ေစရန္ အမၽိဳးအစားတူ၊ မသံုးရေသးတဲ႔ ဆီအသစ္ကိုလည္း reference sample အၿဖစ္ေပးပို႔ သင္႔ပါတယ္။

ဟိုက္ဒေရာလစ္ဆီရဲ႕ ပကတိအသံုးခံနိဳင္မွဳသက္တမ္း potential life ဟာ၊ အသံုးၿပဳတဲ႔ operating temperature အပူခၽိန္ေပါါမူတည္ေနပါတယ္။ industrial applications အမၽားစုမွာ fluid temperature ဟာ 60 °C ခန္႔ရိွၿပီး၊ တခါတရံ fluctuations သို႔မဟုတ္ spikes အေနနဲ႔ 85 °C ခန္႔သို႔ေၿပာင္းလဲ၊ ေရာက္ရိွသြားတတ္ပါတယ္။ 85 °C မွာ extended periods အေနနဲ႔ အခၽိန္ကာလအေတာ္ႀကာႀကာ၊ အသံုးၿပဳခဲ႔လၽွင္ ဆီမွာ oxidation process လည္းလၽွင္ၿမန္စြာ accelerated အေၿခအေနၿဖင္႔၊ ေပါါေပါက္လာၿပီး အသံုးခံနိဳင္မွဳ သက္တမ္းဟာ တဝက္ခန္႔အထိ တိုေတာင္း ကၽဆင္းသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အပူခၽိန္ 10 °C ၿမင္႔တက္လာတိုင္း၊ oxidation rate ဟာ (၂) ဆ တိုးသြားတယ္လို႔ ဆိုနိဳင္ပါတယ္။

fluid အတြင္းမွ hydrocarbon molecules ေတြဟာ carboxylic acids အၿဖစ္၊ converted အေနနဲ႔ အသြင္ကူးေၿပာင္းသြားၿခင္းကို 'oxidation' လို႔ေခါါပါတယ္။ hydraulic system အတြင္းမွ အသံုးၿပဳထားတဲ႔ certain metals ေတြ၊ အစအနအပြန္းအပဲ႔ wear particles ေတြနဲ႔ ၿမင္႔မားတဲ႔ high temperature အပူခၽိန္တို႔ ေပါင္းစပ္ရာမွတဆင္႔ oxidation ၿဖစ္ေပါါ လာပါတယ္။ 

varnish ဟာလည္း oxidation byproducts ၿဖစ္သလို၊ အနွယ္အနွစ္ sludge အေနနဲ႔ servo-valves ေတြရဲ႕ေရြွ႕လၽွားမွဳအား sticking အၿဖစ္ အေနွာက္အယွက္ ေပးတတ္ပါတယ္။ ဒါ႔အၿပင္ oxidation byproducts ေတြမွ တဆင္႔ ေပါါေပါက္လာတဲ႔ အနွယ္အနွစ္ sludge ေတြဟာ၊ system အတြင္းမွ filters ေတြနဲ႔ suction strainers ေတြကို clog အေနနဲ႔ ပိတ္ဆို႔ေစတတ္ပါတယ္။ oxidation ၿဖစ္ေပါါမွဳ အနည္းအမၽားပမာဏကို၊ oil analysis program အရ ဓါတ္ခြဲစစ္ေဆးမွဳၿပဳလုပ္ၿခင္းၿဖင္႔ သိနိဳင္ၿပီး၊ အကယ္၍ oxidation rate ပမာဏၿမင္႔မားေနပါက၊ ဆက္လက္အသံုးမၿပဳေတာ႔ပဲ ဆီအသစ္ၿဖင္႔ အစားထိုးလဲလွယ္မွဳ oil renewal ကိုေဆာင္ရြက္သင္႔ပါတယ္။

hydraulic fluids ေတြရဲ႕ 99 % ခန္႔ကို non-viscosity modified formulations အေနနဲ႔ ထုတ္လုပ္ခဲ႔ႀကၿပီး၊ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ႔ antioxidants ေတြေရာေနွာေပါင္းစပ္ထားတဲ႔ oxidation resistance fluid ေတြကို၊ ထုတ္လုပ္အသံုးၿပဳလာႀကပါတယ္။ hydraulic fluids မွ oxidation resistance ကို 'Turbine Oil Oxidation Test ASTM D943' နည္းလမ္းၿဖင္႔ စမ္းသတ္နိဳင္ပါတယ္။ ဆီကိုေရၿဖင္႔ေရာစပ္ၿပီး metal catalyst တခုနဲ႔အတူ၊ အပူေပးကာ၊ hydraulic fluid မွာ ပါဝင္တဲ႔ acid number ဟာ 2. 0 သို႔ၿမင္႔တက္သြားမယ္႔ အခၽိန္အား တိုင္းတာၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။

system အတြင္းရိွ hydraulic fluid မွာ ေရ water, ေလ air, အမွဳန္အမြွားအစအနအပြန္းအပဲ႔ dirt and wear particles ေတြ၊ ေလာင္စာဆီ fuel oil နဲ႔ ေခၽာဆီ lubricating oil အပါအဝင္၊ အၿခားေသာ အမၽိဳးအစားမတူညီတဲ႔ hydraulic fluids ေတြဟာလည္း၊ အေႀကာင္းအမၽိဳးမၽိဳးေႀကာင္႔ contamination အၿဖစ္၊ ေရာေနွာပါဝင္ေနတတ္ပါတယ္။ ေရဟာ hydraulic fluid မွာ contamination အၿဖစ္၊ အလြယ္တကူေရာေနွာပါဝင္ေလ့ရိွတဲ႔ အရာၿဖစ္ၿပီး၊ ေရေႀကာင္႔ fluid ရဲ႕ lubricating property ရုပ္ဂုဏ္သတၳိကၽဆင္းနိဳင္သလို၊ ပြန္းစားမွဳ wear down ေတြအၿပင္၊ oxidation rate လည္း တိုးၿမင္႔လာနိဳင္ပါတယ္။ system အတြင္းရိွ hydraulic fluid မွာ ေလပါဝင္ေနမွဳဟာလည္း၊ oxidation rate ကိုတိုးၿမင္႔လာေစနိဳင္ပါတယ္။

အမွဳန္အမြွား အစအနအပြန္းအပဲ႔ dirt and wear particles ေတြဟာ fluid မွာ contamination အၿဖစ္ေရာေနွာပါဝင္ရာမွ၊ oxidation rate ကိုတိုးၿမင္႔လာေစနိဳင္သလို၊ အစိုင္အခဲ solid contaminants အၿဖစ္ေပါင္းစပ္သြားရာမွတဆင္႔ system အတြင္းမွ surface မၽက္နွာၿပင္ေတြကိုလည္း၊ abrasion or surface fatigue အေနနဲ႔ ပြန္းပဲ႔ပၽက္စီးေစတတ္ ပါတယ္။ ေလာင္စာဆီ fuel oil နဲ႔ ေခၽာဆီ lubricating oil အပါအဝင္၊ အၿခားေသာ အမၽိဳးအစားမတူညီတဲ႔ hydraulic fluids ေတြေရာေနွာပါဝင္ေနတဲ႔အခါ၊ fluid ရဲ႕ flash point ကၽဆင္းသြားရသလို၊ vapour pressure လည္းၿမင္႔တက္ကာ၊ film strength ကၽဆင္းမွဳမွ တဆင္႔ viscosity ပါ လိုက္ပါကၽဆင္း သြားတတ္ပါတယ္။ 

Reference : Givens W. and Michael P., Fuels and Lubricants Handbook, G. Totten ed., ASTM International, 2003, p. 373 ISBN 0-8031-2096-6, Placek, D., Synthetics, Mineral Oils and Bio-based Lubricants, L. Rudnick ed., CRC Press, 2006, p. 519 ISBN 1-57444-723-8, Bosch Automotive Handbook, 4th Edition, Robert Bosch GmbH, 1996, pp. 241 - 243. ISBN 0-8376-0333-1, Kornblatt, J. A. (1998). "Materials with Negative Compressibilities". Science 281 (5374):, Engineering Tribology (2nd Edition). Gwidon W. Stachowiak and Andrew W. Batchelor. Butterworth-Heinemann, Boston, 2001 (740pp), Mannesmann Rexroth. “Mineral Oil-based Pressure Fluids for Vane Pumps, Radial Piston Pumps and Gear Pumps as Well as GM, GMRP, MCS, MCR, MR and MKM/MRM Motors.” (RE 07 075/07.98), p.2. 1998., "Determining Hydraulic Fluid Viscosity Requirements". Machinery Lubrication Magazine. January 2007.,Viscosity of Hydraulic Oil By Martin Cuthbert M. Eng (Hons), Webtec Products Ltd., How well do you know your hydraulic fluid ? By Rob Profilet, Sep. 4, 2007, Lubrizol Corp., http://www.substech.com/, http://en.wikipedia.org/, http://www.skydrol.com/, http://www.exxonmobil.com/, http://www.astonseals.com/

Remark : All publications and images herein this website are for use of educational purpose only. The owner of this web site is not responsible for the consequences in case of violation to copyright, trademark, patent or other intellectual property rights of any third party.